Μπράτσο με μπράτσο, ο μεγαλύτερος χορός που στήθηκε στο Παλατάκι!
έθιμο από τα χωριά τους έφεραν στο Παλατάκι οι Ηπειρώτες του Χαϊδαρίου, δίνοντας χρώμα και χαρά στο φετινό Πάσχα. Χόρεψαν τον “Καγκελάρη”, χωρίς συνοδεία οργάνων, με το τραγούδι των ίδιων των χορευτών, που το εκτελούν άντρες και γυναίκες.
O “Καγκελάρης” χορεύεται πάντα την τελευταία μέρα ενός εξαήμερου πανηγυριού, που άρχιζε στο χωριό την Κυριακή του Πάσχα και τελείωνε την Παρασκευή της Ζωοδόχου Πηγής. Το όνομά του οφείλεται στα “καγκέλια”, το δίπλωμα δηλαδή του χορού. Οι χορευτές ήταν πιασμένοι από το μπράτσο και η διάταξή τους ήταν αυστηρά προκαθορισμένη, με τους γεροντότερους μπροστά, τους νεότερους να ακολουθούν και τις γυναίκες να έπονται, επίσης κατά ηλικία. Παραπέμπει σε αρχαϊκές μορφές όρχησης, τόσο με το ρυθμικό του σχήμα (αντίσπαστος U_
, _U)
όσο και με την αντιφωνία, το τραγούδισμα
δηλαδή των εξαρχόντων γεροντότερων
ανδρών των πρώτων στίχων και της ακόλουθης
επανάληψής τους από τους υπόλοιπους
χορευτές. Το χορευτικό του μοτίβο
σχηματιζόταν από πέντε
κινήσεις που επαναλαμβάνονταν σ’ όλη
τη διάρκεια του τραγουδιού.
κόσμο”
Το μεσημέρι
της Κυριακής ο υπαίθριος χώρος στο
Παλατάκι γέμισε από κόσμο. Είχαν προηγηθεί πολλή δουλειά από τα μέλη του Συλλόγου, είχαν στηθεί ψησταριές και προσφέρθηκαν
κόκκινα αυγά και τσίπουρο.
Ο πρόεδρος Δημήτρης Σούκης και
το διοικητικό συμβούλιο εντυπωσιάστηκαν από την αθρόα προσέλευση των Χαϊδαριωτών, μια που, όπως είπαν, ο
σχεδιασμός δεν ήταν για τόσους πολλούς.
Το χορευτικό τμήμα προσπάθησε να σηκώσει από τα
τραπέζια περισσότερο κόσμο για να συμμετάσχει στον Καγκελάρη, αφού είναι χορός που βασίζεται στη μαζική συμμετοχή. Ο κ. Σούκης ανέφερε πως
είναι μία εκδήλωση την οποία για πρώτη
φορά παρουσιάζεται στην
πόλη μας και θύμισε πως η φετινή αποκριάτικη Τζαμάλα ακυρώθηκε λόγω κακοκαιρίας.
Αυτή τη φορά όμως, ο καιρός ήταν με το
μέρος τους. Κλείνοντας ευχαρίστησε το
Δήμο και το καφέ “Γραμματόσημο”, που
είναι πάντα χορηγός στις εκδηλώσεις
του Συλλόγου.
Στις ευεργετικές
επιρροές των εθίμων στην ατομική και
συλλογική ζωή μας, αναφέρθηκε εκτενώς
ο αντιπρόεδρος του συλλόγου Γρηγόρης
Κρυστάλλης. Όπως είπε, η έννοια των εθίμων
προσεγγίζεται ιδιαίτερα με το συσχετισμό
της στην έννοια των ηθών. Όταν τα ήθη
πάρουν μια σταθερά επαναλαμβανομένη
τελετουργική μορφή, γίνονται έθιμα. Η
κλειστή αγροτική ζωή είναι ο κατεξοχήν
χώρος της δημιουργίας των εθίμων. Υπάρχει
εν τούτοις και μια σύγχρονη τάση
διατήρησης παλιών εθίμων, λόγω της
πλούσιας παραστατικότητας τους. «Εμείς
σήμερα θα αναβιώσουμε το θρησκευτικό,
κοινωνικό έθιμο του Καγκελάρη. Είναι
ένα ηπειρώτικο έθιμο που συνδυάζει το
λαϊκό στοιχείο με τις βαθύτερες ελληνικές
παραδόσεις και προπάντων με τις ελπίδες
που γεννούν η Ανάσταση του Χριστού και
ο ερχομός της άνοιξης. Το περιεχόμενο
του Καγκελάρη είναι πλούσιο. Δίνει την
ευκαιρία στους σκληρά εργαζόμενους
αγρότες, κτηνοτρόφους και τεχνίτες των
χωριών της Ηπείρου να ψυχαγωγηθούν,
ακούγοντας παραδοσιακή ηπειρώτικη
μουσική από ταλαντούχους μουσικούς,
χορεύοντας σε ανοικτούς υπαίθριους
χώρους συνήθως στο προαύλιο της εκκλησιάς
του χωριού και κουβεντιάζοντας τα μικρά
και μεγάλα κοινωνικά, τοπικά και εθνικά
ζητήματα. Το έθιμο αυτό θριαμβεύει
ιδιαίτερα στα Τζουμέρκα και στους
Παπαδάτες Πρέβεζας», κατέληξε ο κ.
Κρυστάλλης.
βιολί
δεκάδες συμπολίτες, ηπειρώτες και
μη, σηκώθηκαν για να
συμμετάσχουν σε αυτόν τον μεγάλο
μαγευτικό χορό. Το πρόγραμμα συνεχίστηκε
με δημοτικά τραγούδια από κάθε γωνιά
της Ηπείρου, από τους “Λαλητάδες”.
Έπαιξαν οι μουσικοί Βαγγέλης Κουμζής
(βιολί), Δημήτρης Ρίζος (κλαρίνο), Δημητρης
Ρίζος του Κλέωνα (λαούτο), Ματίνα Τζίκα (κρουστά – φωνητικά), Δημήτρη Τσίπρας
(τραγούδι).Μικροί και μεγάλοι ξεχύθηκαν
στο χορό. Το γλέντι κράτησε ως αργά το
απόγευμα. Και του χρόνου…
Γιώργος
Παπαπαναγιώτου
