Τετέλεσται – Το ειδυλλιακό ποταμάκι του Χαϊδαρίου έμεινε χωρίς σταγόνα μέσα στην άνοιξη

Μια πολύ δυσάρεστη έκπληξη αντιμετώπισαν οι περιπατητές του δάσους που περιβάλλει τη Μονή Δαφνίου. Το πανέμορφο ποταμάκι που κυλούσε εκεί στέρεψε! Το πεντακάθαρο κελαρυστό νερό του χάθηκε και μάλιστα Απρίλιο μήνα!

Το ποταμάκι αυτό συντηρούσε ένα ειδυλλιακό περιβάλλον με πλούσια παρόχθια βλάστηση από το κέντρο “Γιορτή” και για μερικές εκατοντάδες μέτρα.

Κατάφερνε να κυλάει ακόμη και το καλοκαίρι με τους καύσωνες και το καμαρώναμε για την αντοχή του (βλέπε άρθρο του 2021 Το ποταμάκι του Δαφνιού νίκησε και το φετινό καυτό καλοκαίρι!). Ελπίζουμε να δούμε το ξαναδούμε αν και όταν ενισχυθεί ο υδροφόρος ορίζοντας με επαρκείς βροχοπτώσεις.

Ξερή η κοίτη μέσα στο κέντρο Γιορτή.

Στο άρθρο που ακολουθεί ο Τάσος Λύτρας δίνει στοιχεία για το ποταμάκι του Δαφνιού.

Ας δούμε την διαδρομή που ακολουθεί το ποταμάκι. Αυτό λοιπόν κυλά κάτω από το τσιμεντένιο γεφυράκι (απ’ όπου το μονοπάτι για το βουνό), ρέει κατά μήκος της νότιας περιτείχισης της Μονής, χάνεται στο σημείο που η κοίτη πλαταίνει και επανεμφανίζεται πιο κάτω. Στην διαδρομή αυτή, επικρατεί πυκνή παρόχθια βλάστηση από δάφνες, αγριοκορομηλιές, λιγούστρα, λυγαριές, βατομουριές κ.ά. Αυτή η πλούσια βλάστηση δεν αναφέρεται στο παρελθόν, ούτε φαίνεται στις σωζόμενες φωτογραφίες της μονής κατά τους 19ο και 20ο αιώνες.

Επάνω από το γεφυράκι το ποταμάκι κυλά μέσα σε ανοιχτό τσιμεντένιο αυλάκι, κατά μήκος της εκεί καφετέριας- εστιατορίου. Στο ύψος της εισόδου στην καφετέρια, όπου πάρκιγκ αυτοκινήτων, υπάρχει διακλάδωση της κοίτης σε ανατολική κατεύθυνση, που κινείται κάτω από την πλακοστρωμένη αυλή – πάρκινγκ. Από εκεί το νερό ρέει κανονικά. Ανατολικά του Αγ. Νικολάου, μέσα στο χώρο του παληού κάμπινγκ, υπάρχουν διαμορφώσεις με γεφυράκια, δεξαμενή, βρύση. Ακολουθώντας την ανασκαμμένη, ξερή σήμερα, κοίτη του εκεί ρέματος, φθάνουμε μπροστά σε τοιχίο στη βάση του οποίου υπάρχει καμάρα μισοθαμμένη σε χώματα. Υποθέτουμε ότι εκεί βρίσκεται η πηγή του ρέματος. Το νερό πρέπει να κυλά κάτω από την κοίτη ελεύθερα ή μέσω κάποιου αγωγού. Οι διαμορφώσεις που έφεραν στην επιφάνεια το νερό του ρέματος πρέπει να έγιναν γύρω στο 1960 οπότε έγιναν οι εργασίες για την κατασκευή του, εγκαταλειμμένου σήμερα, κάμπινγκ.

Περί τίνος πρόκειται λοιπόν; Η κοιλάδα του Δαφνιού αποτελεί λεκάνη απορροής των νερών του Αιγάλεω και του Ποικίλου με υψηλό υδροφόρο ορίζοντα. Φαίνεται ότι εκεί που βρίσκεται η πηγή ο υδροπερατός υπερκείμενος ασβεστόλιθος ακουμπά σε μη υδροπερατά παλαιότερα γεωλογικά στρώματα. Η συνεχής ροή νερού από την πηγή υποδηλώνει, κατά τη γνώμη μας, την ύπαρξη εκεί υπόγειας υδροφόρου φυσικής δεξαμενής. Προφανώς δεν ήταν τυχαία η επιλογή της θέσης, εκεί, για το Ιερό του Απόλλωνα, ούτε για την, κατά τον 10ο αιώνα ανέγερση της Μονής Δαφνίου.

Το βίντεο που ακολουθεί γυρίστηκε στα μέσα Μαρτίου, λιγότερο από ένα μήνα πριν:

Το ποταμάκι έρεε επιφανειακά και δημιουργούσε ένα φυσικό άλσος με πλούσια βλάστηση. Δύο στοιχεία συνηγορούν γι’ αυτό. Το πρώτο, η ύπαρξη νότια του Ναού, μεγάλου λουτρικού συγκροτήματος με προθάλαμο, δύο αίθουσες εφίδρωσης και τέταρτη αίθουσα, όπου υπήρχαν δεξαμενές-πισίνες για κολύμπι σε θερμό ή κρύο νερό. Το δεύτερο, η ύπαρξη, νοτιοδυτικά του ναού, κινστέρνας με διαστάσεις 14Χ5 μέτρα περίπου, χωρητικότητας 300 κυβικών μέτρων.

Οι εγκαταστάσεις αυτές δε μπορούσαν να τροφοδοτηθούν και να λειτουργήσουν αν δεν υπήρχε τρεχούμενο νερό στην περιοχή. Με την κατάληψη της Αττικής από τους Τούρκους η Μονή εγκαταλείφθηκε, με εξαίρεση την ύπαρξη, κατά διαστήματα, ελάχιστων μοναχών.

Φαίνεται ότι κατά τους αιώνες που επακολούθησαν την εγκατάλειψη, το νερό δεν κυλούσε πλέον επιφανειακά αλλά εξακολούθησε να ρέει υπόγεια, μέχρι τις ημέρες μας που επανεμφανίσθηκε, χωρίς ωστόσο να τύχει της αναγνώρισης και ανάδειξης που αρμόζει στην ιστορικότητά του και στην οικολογική του αξία.

……………………………………………….

Σύμφωνα με μία άλλη εκδοχή το νερό προερχόταν από παλιά γεώτρηση στον χώρο του πρώην κάμπινγκ.