Η μονάδα του ΟΚΑΝΑ Χαϊδαρίου στο Νοσοκομείο “Αττικόν” ξεκίνησε τη λειτουργία της στα μέσα Μαρτίου του 2012 και υπολογίζεται ότι υποδέχεται γύρω στους 100 – 120 ασθενείς. Σε πλήρη ανάπτυξη μπορεί να φτάσει έως τους 200.
To κέντρο στελεχώνεται από δύο ψυχιάτρους, δύο ψυχολόγους, μία κοινωνική λειτουργό και δύο νοσηλεύτριες. Στεγάζεται σε νέο κτήριο δίπλα στην πύλη τού Νοσοκομείου, που κατασκευάστηκε ειδικά γι’ αυτό το σκοπό. Όλοι οι ασθενείς θα πληρούν το κριτήριο της εντοπιότητας, με ό,τι θετικό αυτό συνεπάγεται για τους ίδιους και τις οικογένειές τους. Για το λόγο αυτό η ζήτηση για τη συγκεκριμένη μονάδα είναι μεγάλη.
Υπεύθυνος της μονάδας του “Αττικού” είναι ο κος Χρήστος Κόκκορης, νευρολόγος – ψυχίατρος, Διευθυντής Εφαρμογής Προγραμμάτων του ΟΚΑΝΑ σε όλη τη χώρα. Του ζητήσαμε να μιλήσει στο “Χαϊδάρι Σήμερα” για τη φιλοσοφία και τους σκοπούς του πρόγράμματος, ώστε να ενημερωθεί καλύτερα η τοπική κοινωνία, που έχει δείξει έντονο ενδιαφέρον.
Κύριε Κόκκορη, πώς αξιολογείτε την πρωτοβουλία του Υπουργείου Υγείας να προχωρήσει στην αποκέντρωση των μονάδων χορήγησης υποκατάστατων ουσιών;Η αποκέντρωση είναι θετική, διότι έτσι εξυπηρετούμε καλύτερα τους ασθενείς κάθε περιοχής και βελτιώνεται η ποιότητα ζωής τους.
Αυτή τη στιγμή υπάρχουν 5.300 αιτήσεις ατόμων σε όλη τη χώρα που επιθυμούν να ενταχθούν στο πρόγραμμα του ΟΚΑΝΑ. Στην περιφέρεια θα ικανοποιηθούν όλοι, στην Αθήνα όμως, όπου η ζήτηση προσεγγίζει τις 4.000, δεν θα καλυφθούν όλοι, καθώς εκκρεμεί η πρόσληψη του αναγκαίου πρόσθετου προσωπικού, ώστε να βελτιωθεί η αναλογία θεραπευτών – θεραπευομένων.
Ποιες προδιαγραφές υπάρχουν ώστε να μην δημιουργούνται προβλήματα στα νοσοκομεία που υποδέχονται τις νέες δομές σας;
Οι μονάδες έγιναν στον περίβολο των νοσοκομείων, ώστε να μην αναμειγνύονται οι ασθενείς μας με τους υπόλοιπους ασθενείς. Επίσης η είσοδος είναι ανεξάρτητη από αυτήν του νοσοκομείου όπου φιλοξενούμαστε.
Πώς σχολιάζετε λοιπόν τη στάση των δύο ψυχιατρικών νοσοκομείων της περιοχής μας (Δαφνί και Δρομοκαΐτειο), που αντιδρούν στη δημιουργία μονάδων σας στον χώρο τους;
Κατόπιν των ανωτέρω, μετά λόγου γνώσης σας λέω (διετέλεσα επί 15 χρόνια Διευθυντής του ΕΣΥ στη Νευρολογική Κλινική του Δρομοκαϊτείου) ότι η αρνητική προδιάθεση και οι επιφυλάξεις των συναδέλφων ιατρών για την εγκατάσταση μονάδων υποκατάστασης είναι απολύτως αδικαιολόγητες.
Προκειμένου να κατανοήσει καλύτερα ο συμπολίτης μας τη φιλοσοφία του ΟΚΑΝΑ, μιλήστε μας για τον τρόπο λειτουργίας σας και τους σκοπούς σας.
Αντιμετωπίζουμε τους τοξικοεξαρτημένους ως ασθενείς. Δεν κάνουμε απλώς υποκατάσταση μιας ουσίας (πχ ηρωίνη) με μια άλλη (βουπρενορφίνη), αλλά εδώ εργάζεται ιατρικό προσωπικό που προσφέρει ενα ευρύ φάσμα ιατρικών και ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών. Για μας αποτελεί θεραπευτική αξία η ανθρώπινη προσέγγιση, που κερδίζει τους ασθενείς και δημιουργούνται δυνατοί δεσμοί.
Ποια είναι τα χαρακτηριστικά της ουσίας υποκατάστασης;
Στη συγκεκριμένη μονάδα χορηγούμε την βουπρενορφίνη, η οποία έχει τέσσερα σημαντικά πλεονεκτήματα:
- Παρέχει ακόμη μεγαλύτερη αφάλεια στον ασθενή, σε σχέση με τη μεθαδόνη.
- Έχει μεγαλύτερη χρονική διάρκεια δράσης, που φτάνει τις δύο με τρεις ημέρες, οπότε δεν χρειάζεται να έρχονται όλοι οι ασθενείς κάθε μέρα. Δηλαδή, στη μονάδα του “Αττικού” από τους 100 θα προσέρχονται μόνο 43 ημερησίως, κατά μέσο όρο.
- Μέσω της ουσίας αυτής μπορεί να προχωρήσει κάποιος ευκολότερα σε σωματική αποτοξίνωση.
- Οι λήπτες της δεν έρχονται σε κατάσταση καταστολής, όπως με την ηρωίνη. Έτσι, για παράδειγμα, ο ασθενής μας μπορεί να εργάζεται κανονικά.
Ποια είναι τα θετικά αποτελέσματα της συμμετοχής στο πρόγραμμα για τον ασθενή σας, αλλά και για το κοινωνικό σύνολο;
Η ποιότητα ζωής και η σωματική και ψυχική υγεία των ασθενών μας βελτιώνονται θεαματικά με την υποστήριξη από το επιστημονικό προσωπικό (ψυχιάτρους, παθολόγο, ψυχολόγους και κοινωνική λειτουργό). Είναι συγκλονιστικό να δείτε, για παράδειγμα, σε ποια κατάσταση μπαίνουν εδώ οι γυναίκες και πώς εξελίσσονται σε 15 ημέρες ψυχικά, ακόμα και εμφανισιακά.
Σταδιακά αποκαθίστανται οι κοινωνικές σχέσεις των ασθενών μας, βελτιώνεται η ζωή τής οικογένειάς τους, πάρα πολλοί επιστρέφουν στο σπίτι. Βοηθούμε τους ασθενείς μας να να βγάλουν βιβλιάριο υγείας, να πάρουν επίδομα απορίας, μέσω ειδικής υπηρεσίας τους εκπαιδεύουμε να μάθουν μιά τέχνη, τους υποστηρίζουμε μέσω ειδικού προγράμματος στην εξεύρεση εργασίας όταν αποτοξινωθούν, τους υποστηρίζουμε στις νομικές τους εκκρεμότητες, εξευρίσκουμε στέγη στους άστεγους, τους υποστηρίζουμε στην ανάπτυξη καλλιτεχνικών, αθλητικών, πολιτιστικών και άλλων δημιουργικών δραστηριοτήτων κλπ.
Για το κοινωνικό σύνολο οι ωφέλειες από το Πρόγραμμα Υποκατάστασης είναι σημαντικές: μειώνεται η εγκληματικότητα που συνδέεται με την κατάχρηση εξαρτησιογόνων ουσιών, ενώ αντιμετωπίζονται αποτελεσματικά ασθένειες (συχνά μεταδοτικές) που ενυπάρχουν στον πληθυσμό των ασθενών μας. Επί πλέον το να φύγουν οι ασθενείς μας από την “πιάτσα” είναι τεράστια επιτυχία. Έτσι στερούμε από τον έμπορο εξαρτησιογόνων ουσιών από την πελατεία του, άρα τον αποθαρρύνουμε από την άσκηση της παράνομης δραστηριότητάς του.
Ποιο είναι το ποσοστό των ασθενών που θεραπεύονται;
Εξαρτάται από το τι θεωρείτε ως “θεραπεία”. Αν ως θεραπεία θεωρείτε την βελτίωση της ποιότητας ζωής, της σωματικής και ψυχικής υγείας και την προαγωγή της κοινωνικής επανένταξης, τότε το πσοστό των θεραπευομένων προσεγγίζει το 100%. Από την άλλη πλευρά, το ποσοστό αυτών που καταφέρνουν να αποτοξινωθούν σωματικά είναι γύρω στο 10%, δυστυχώς όμως κάποιοι ξαναρχίζουν την ηρωίνη και αυτοί επανέρχονται στο πρόγραμμα κατά προτεραιότητα.
