Έχει ανάγκη ο Δήμος Χαϊδαρίου από δικό του Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων;

γράφει ο Δημήτρης Σταυρίδης, αν. προϊστάμενος Δ/νσης Προστασίας & Ελέγχου Περιβάλλοντος Δήμου Χαϊδαρίου

Τι είναι ένας Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων; (ΣΜΑ)  – Ποια είναι η γενική ιδέα;

Με απλά λόγια είναι ένας χώρος, μέσα στα διοικητικά όρια του Δήμου, όπου θα μεταβαίνουν τα απορριμματοφόρα μας και θα αδειάζουν το περιεχόμενό τους σε μεγάλα containers, αντί να πηγαίνουν απευθείας στο ΧΥΤΑ Φυλής. Τα containers αυτά, αφού γεμίζουν, θα μεταφέρονται στο ΧΥΤΑ με ειδικούς τράκτορες. Έτσι ο Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) θα µπορέσει  (υπό ορισμένες προϋποθέσεις) να αποτελέσει μέσο για την μείωση του συνολικού κόστους μεταφοράς των απορριμμάτων. Κι αυτό, γιατί σε κάθε δρομολόγιο προς τον ΧΥΤΑ θα μεταφέρονται πολύ περισσότερα απορρίμματα.

Η χωροθέτηση και κατασκευή ενός ΣΜΑ αποτελεί από μόνη της ιδιαίτερο κεφάλαιο, μιας που χρειάζονται εγκρίσεις, αδειοδοτήσεις, μελέτες και έργα οικοδομοτεχνικά, ώστε αυτός να παραδοθεί σε πλήρη, ασφαλή και κανονική λειτουργία. Χρειάζεται βέβαια προηγουμένως και η εξασφάλιση της απαιτούμενης χρηματοδότησης του όλου εγχειρήματος.

Αυτά γενικά.

Το αν, όμως, συμφέρει σε κάθε Δήμο (άρα και στο δικό μας) η ίδρυση, κατασκευή και λειτουργία ΣΜΑ, είναι ένα σύνθετο ερώτημα, που πρέπει να απαντάται πριν ξεκινήσει οποιαδήποτε διαδικασία για την αναζήτηση του χώρου, οποιαδήποτε μελέτη για την αδειοδότησή του, οποιαδήποτε έρευνα για τη χρηματοδότηση της κατασκευής του, οποιοσδήποτε υπολογισμός για το κόστος λειτουργίας του.

Πριν απαντήσει κανείς σε αυτό το σύνθετο ερώτημα, πρέπει προηγουμένως να καταγράψει τις ανάγκες του, να λάβει υπόψη του την κείμενη νομοθεσία, να συνεκτιμήσει τις αλλαγές που επιβάλλονται να γίνουν στο μοντέλο διαχείρισης των αποβλήτων που εφαρμόζει σήμερα και να έχει ξεκάθαρη στρατηγική για το πώς θα διαχειρίζεται τα στερεά του απόβλητα τουλάχιστον στην επόμενη δεκαετία. Πρέπει να σκεφτεί και να απαντήσει:

· Τι υποχρεωτικές αλλαγές θα γίνουν στο Δήμο από την εφαρμογή του νέου Εθνικού Σχεδίου Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ) που ψηφίστηκε τον Αύγουστο της φετινής χρονιάς;

· Τι υποχρεωτικές αλλαγές θα γίνουν στο Δήμο από την εφαρμογή του νέου μοντέλου διαχείρισης των στερεών αποβλήτων που θα προκύψει από το νέο Περιφερειακό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ), που συζητείται σήμερα;

· Τι υποχρεωτικές αλλαγές θα γίνουν στο Δήμο από την εφαρμογή του νέου Τοπικού Σχεδίου Διαχείρισης Στερεών Αποβλήτων του Δήμου μας (ΤΣΔΑ), η συζήτηση του οποίου δεν έχει καν ξεκινήσει;

· Ας μην ξεχνάμε εδώ ότι πηγαίνουμε πλέον υποχρεωτικά σε διαχείριση των στερεών αποβλήτων σε χωριστά ρεύματα. Τα βιοαπόβλητα και τα κλαδέματα πρασίνου μόνα τους, με δικό τους δίκτυο συλλογής και μεταφοράς στο Εργοστάσιο Μηχανικής Ανακύκλωσης & Κομποστοποίησης (ΕΜΑΚ) στη Φυλή. Τα πλαστικά, το χαρτί, το γυαλί και το μέταλλο με χωριστή συλλογή στις Γωνιές Ανακύκλωσης και με χωριστή μεταφορά και παράδοση σε πιστοποιημένα Συστήματα Συλλογικής Εναλλακτικής Διαχείρισης (ΣΣΕΔ), με τα οποία ο Δήμος πρέπει να συμβληθεί. Τα μπάζα (ΑΕΚΚ), οι ηλεκτρικές και ηλεκτρονικές συσκευές (ΑΗΗΕ), τα λάστιχα αυτοκινήτων, τα ρούχα-παπούτσια  και τόσα άλλα διαφορετικά ρεύματα συλλογής, ομοίως. Και ούτω καθεξής.

· Πόσο μας στοιχίζει σήμερα η συλλογή και η διάθεση των στερεών αποβλήτων με τον τρόπο που την πραγματοποιούμε και με τους τελικούς αποδέκτες του συνόλου των αποβλήτων που έχουμε συμφωνήσει; Πόσο θα μας στοιχίζει από την επόμενη κιόλας χρονιά, μιας που το νέο τέλος ταφής είναι πλέον δρομολογημένο και μάλιστα θα αυξάνεται χρόνο με το χρόνο;

Και μέσα σε όλα αυτά:

· Πόσο θα μας στοιχίσει η ενδεχόμενη λειτουργία ενός ΣΜΑ (εξυπηρέτηση εγκαταστάσεων, προσωπικό, φύλαξη κλπ.), από τη στιγμή που αυτός θα στηθεί και θα αρχίσει τη λειτουργία του;

· Τι ποσότητες απορριμμάτων πρέπει να διαχειριζόμαστε, ώστε να έχουμε όφελος από το ΣΜΑ,; Υπάρχει πάντοτε το ερώτημα της κρίσιμης ποσότητας, κάτω από την οποία ένας ΣΜΑ δεν είναι αποδοτικός, απλούστατα γιατί αυτά που γλιτώνεις ως έξοδα μεταφοράς απορριμμάτων, τα πληρώνεις ως έξοδα λειτουργίας του ΣΜΑ.

· Ποιες είναι λοιπόν οι κρίσιμες ποσότητες απορριμμάτων με τις οποίες πρέπει να τροφοδοτούμε τις εγκαταστάσεις του ΣΜΑ, κάτω από τις οποίες αυτός, αν λειτουργεί, θα είναι ζημιογόνος; Και αν σκεφτούμε πως οι ποσότητες αυτές αναγκαστικά πρέπει να βαίνουν μειούμενες από χρόνο σε χρόνο, λόγω της αύξησης της χωριστής συλλογής των βιοαποβλήτων και των κλαδεμάτων πρασίνου, της χωριστής συλλογής των συσκευασιών και των ρευμάτων πλαστικού, γυαλιού, χαρτιού μετάλλου κλπ., τι θα μείνει τελικά, σε 5 ας πούμε χρόνια, για διάθεση στο ΧΥΤΑ μέσω του ΣΜΑ;

Γιατί, λοιπόν, ένας ΣΜΑ στο Χαϊδάρι να θεωρείται εκ προοιμίου αναγκαίος;

Χωρίς να έχει προηγηθεί καμία σχετική ανάλυση ή δημόσια συζήτηση, χωρίς να έχει παρουσιαστεί καμία μελέτη κόστους-οφέλους, χωρίς να έχουν εξεταστεί εναλλακτικές λύσεις (που επιβάλλονται και προβλέπονται μάλιστα από τις τελευταίες εξελίξεις στον τομέα διαχείρισης των Αστικών Στερεών Αποβλήτων στη χώρα μας);

Χωρίς να συνεκτιμάται πως εδώ και χρόνια ο Δήμος μας εξυπηρετείται από τον όμορο ΣΜΑ του ΕΔΣΝΑ στο Σχιστό, που βρίσκεται ούτε στα δυό χιλιόμετρα από το γκαράζ του Δήμου μας (καταβάλλοντας βέβαια το σχετικό τίμημα για τη χρησιμοποίηση των υπηρεσιών του);

Χωρίς να συνεκτιμάται πως ένας ΣΜΑ πάντοτε αποτελεί παράγοντα περιβαλλοντικής υποβάθμισης μιας περιοχής, όσο καλά κι αν είναι σχεδιασμένος, όσο καλά κι αν λειτουργεί, όσα μέτρα και προφυλάξεις κι αν παίρνονται, για να τηρείται η περιβαλλοντική νομοθεσία;

Αυτά και άλλα πολλά πρέπει να εξεταστούν, να αξιολογηθούν και να σταθμιστούν, πριν καταλήξουμε ως Δήμος, μέσα από μια διαφανή και συντεταγμένη διαδικασία και διαβούλευση, για το αν μας συμφέρει τελικά ο ΣΜΑ στο Χαϊδάρι.

Προσωπικά καθόλου δεν είμαι πεπεισμένος για μια τέτοια επιλογή!

Χαϊδαρι, 7 Δεκεμβρίου 2020

ΣΧΕΤΙΚΑ ΔΗΜΟΣΙΕΥΜΑΤΑ: Σταθμός Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων – Γιατί όχι και στο Χαϊδάρι;