Πλέγμα μέτρων για την δασική προστασία με εκμετάλλευση της βιομάζας και έργα ορεινής υδρονομίας

Πλέγμα μέτρων για την προστασία των δασών, παρουσίασε ο υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας, Θεόδωρος Σκυλακάκης στην αρμόδια κοινοβουλευτική επιτροπή, ενόψει της κατάθεσης στη Βουλή, νομοσχεδίου για τη δασική προστασία. Έκανε λόγο για “δασική μεταρρύθμιση” την οποία θα παρουσιάσει στις επόμενες ημέρες η ηγεσία του υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας και εξήγησε ότι είναι ανάγκη επιβίωσης για τα δάση, μια τελείως καινούργια πολιτική πρόληψης.

Στο πλαίσιο αυτό, ανέδειξε την ανάγκη να αυξηθούν οι πόροι από το Ταμείο Ανάκαμψης και να δημιουργηθεί η κατάλληλη δομή ώστε να εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση για την προστασία των δασών και μετά το 2025. Ενημέρωσε ότι αυτή τη στιγμή υπάρχει ένα πολύ φιλόδοξο πρόγραμμα (Antinero) στην αναθεώρηση, το οποίο αναμένεται να εγκριθεί, ωστόσο ανέδειξε την ανάγκη να δημιουργηθεί ένα σύστημα με επίκεντρο την οικονομική αξία της βιομάζας. Ειδικότερα ο αρμόδιος υπουργός, αναφέρθηκε στο μέτρο της επιδότησης της απόληψης της υπερβάλλουσας βιομάζας από τα δάση, καθώς – όπως τόνισε – μεγάλο κομμάτι της ευθύνης για τον τρόπο που διαχειριζόμαστε τις δασικές πυρκαγιές, φέρει η υπερβάλλουσα καύσιμη ύλη που είναι μέσα στα δάση μας.

«Πρόληψη στα δάση σημαίνει διαχειριζόμενα δάση» τόνισε και αναφέρθηκε στην αναγκαιότητα για ενεργή διαχείριση των δασικών οικοσυστημάτων της χώρας, βάσει συγκεκριμένων προδιαγραφών που έχει προετοιμάσει η Δασική Υπηρεσία. «Πρέπει να προσπαθήσουμε, με πολύ μεγάλη ταχύτητα, να μην υπάρχει ούτε ένα στρέμμα δάσους χωρίς διαχειριστική μελέτη και εν τέλει διαχείριση», επισήμανε χαρακτηριστικά και προανήγγειλε επίσης την στελέχωση της Δασικής Υπηρεσίας με επιπλέον 500 μόνιμους υπαλλήλους εντός του έτους και 1200 ακόμη εποχικούς.

Η σημερινή εικόνα

Παρουσιάζοντας στοιχεία που καταδεικνύουν το έλλειμμα διαχείρισης των δασών μας και την ανάγκη να αμβλυνθεί το πρόβλημα, είπε ότι σήμερα αντιστοιχεί ένας ενεργός δασεργάτης περίπου στα 10.000 στρέμματα δάσους. Γενικότερα, με βάση τους δασικούς χάρτες του 2022, η εικόνα των δασικών μας οικοσυστημάτων είναι η εξής: Έχουμε περίπου 76 εκατομμύρια στρέμματα δάση και δασικές εκτάσεις. Από αυτά, τα υψηλά δάση ξεπερνούν τα 30 εκατομμύρια στρέμματα και υπάρχουν κάποια πιο χαμηλά δάση και θαμνώδεις δασικές εκτάσεις και χαμηλή βλάστηση ή άγονα. Το 49% περίπου των δασικών οικοσυστημάτων βρίσκονται υπό παραγωγική διαχείριση, δραστηριότητα που γίνεται από τους 293 δασικούς συνεταιρισμούς με ενεργούς δασεργάτες περίπου 4.500.

Ο κ. Σκυλακάκης έφερε το παράδειγμα της Δράμας για να εξηγήσει το πώς ένα δάσος μπορεί να αποδώσει αν είναι διαχειριζόμενο και μια δασική έκταση μπορεί να μην αποδώσει αν δεν είναι διαχειριζομένη, ενώ ενημέρωσε ότι σε μεγάλα κομμάτια της χώρας, δεν υπάρχει ενεργή διαχείριση του δάσους και δεν υπάρχουν και διαχειριστικές μελέτες.

“Αυτή είναι η πραγματικότητα, την οποία πρέπει να αλλάξουμε, διότι πρόληψη στα δάση σημαίνει διαχειριζόμενα δάση” είπε και μίλησε για μια τεράστια αλλαγή, η οποία πρόκειται να εφαρμοστεί μέσω ενός φιλόδοξου σχεδίου, το οποίο απαιτεί και πολύ σημαντικούς πόρους, που είναι διατεθειμένο το υπουργείο Περιβάλλοντος και Ενέργειας να επενδύσει.

Επιδότηση της απόληψης της βιομάζας

“Κλειδί», όπως είπε, είναι, ότι πρέπει με κριτήρια προστασίας του δάσους, να επιδοτείται η απόληψη της υπερβάλλουσας βιομάζας από το δάσος μας. “Γιατί με κριτήρια προστασίας του δάσους; Διότι, το βασικό μας κριτήριο πρέπει να είναι, ότι θα επιδοτούμε τόσο περισσότερο, όταν γίνεται η απόληψη της βιομάζας, όσο πιο δύσκολο είναι να βγάλεις αυτή τη βιομάζα και όσο πιο επικίνδυνη είναι αυτή η βιομάζα για την επιβίωση του δάσους μας. Αυτό που περιγράφω, δεν είναι μια πολιτική που είναι απλώς καλό να την κάνουμε. Είναι απόλυτη ανάγκη, διότι έχουμε μια επελαύνουσα, κλιματική κρίση, η όποια θα χειροτερεύσει στα επόμενα χρόνια” εξήγησε σε δραματικούς τόνους ο αρμόδιος υπουργός.

Όπως περιέγραψε, τουλάχιστον για τα επόμενα 30 χρόνια μπορούμε, με ασφάλεια, να προβλέψουμε ότι θα έχουμε χειρότερα φαινόμενα, θα έχουμε δηλαδή όλα τα οικοσυστήματα και τις πόλεις υπό πολύ μεγάλη πίεση. “Έχουμε χρόνιες αδυναμίες, εκ του γεγονότος ότι υπάρχει και πολύ μεγάλος αριθμός ανθρώπινων δραστηριοτήτων, πολλές από αυτές και αυθαίρετες μέσα στα δάση. Έχουμε δηλαδή δεκάδες χιλιάδες σπίτια αυθαίρετα, που έχουν κτιστεί κατά καιρούς στα δάση, πολλές φορές είναι οι λεγόμενες οικιστικές πυκνώσεις. Έχουμε, δηλαδή, τη γειτνίαση ανθρώπου με το δάσος και το έχουμε αυτό πολύ περισσότερο στα μη παραγωγικά μας δάση, παρά στα παραγωγικά. Δηλαδή πολύ περισσότερο στα μη διαχειριζόμενα δάση, πάρα σταδιαχειριζόμενα. Συνεπώς, είναι ανάγκη επιβίωσης για τα δάση, μια τελείως καινούργια πολιτική πρόληψης”, τόνισε χαρακτηριστικά.

Πόροι και έργα – Σχέδιο για κτηνοτροφία

Αναφερόμενος στο θέμα των πόρων, εξήγησε ότι το μέγεθος των δασικών μας οικοσυστημάτων, σε σχέση με τους πόρους από το Πρόγραμμα Ανάκαμψης που τελειώνει το 2026, είναι πολύ μεγάλο, και συνεπώς θα χρειαστούμε, όχι μόνον περισσότερους πόρους, αλλά και ένα σύστημα όπου η οικονομική αξία της βιομάζας θα μας επιτρέπει, μαζί με την επιδότησή της να βάλουμε υπό διαχείριση πολύ μεγαλύτερο αριθμό στρεμμάτων, από αυτά στα οποία σήμερα παρεμβαίνουμε, είτε με το Antinero είτε με τη διαχείριση. Υπογράμμισε δε, ότι η τελική φιλοδοξία είναι να μην υπάρχει κανένα κομμάτι του δάσους χωρίς διαχείριση. “Αυτή είναι η μεταρρύθμιση” είπε και επισήμανε ότι στο ενδιάμεσο χρονικό διάστημα, τα προγράμματα Antinero προχωρούν και τώρα δίδεται μεγάλη έμφαση και στις αντιπυρικές ζώνες οικισμών.

Επίσης, ενημέρωσε ότι μια άλλη στροφή που έχει γίνει στο καινούριο πρόγραμμα Antinero και συνδυάζεται με το πρόγραμμα αναδάσωσης, είναι στη χρήση βραδύκαυστων, σε ό,τι αφορά στην αναδάσωση, τα οποία θα γίνουν κομμάτι της αντιπυρικής μας άμυνας και της αναδάσωσης, ταυτόχρονα.

Ακόμη, ο κ. Σκυλακάκης είπε πως έχει πολύ μεγάλη σημασία για την αναγέννηση των δασικών οικοσυστημάτων που χτυπήθηκαν και προς τούτο πρέπει να να ληφθούν μέτρα, όπως η απαγόρευση και η επιβολή της απαγόρευσης της κτηνοτροφίας, παράλληλα με τη λύση των προβλημάτων των κτηνοτρόφων. Ανακοίνωσε σχετικά, ότι υπάρχει αυτή την ώρα ένας σχεδιασμός με το υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης να λυθεί αυτό το θέμα με κτηνοτροφικά πάρκα, που να επιτρέπουν στους κτηνοτρόφους σε παρακείμενες περιοχές να ασκήσουν τη δραστηριότητά τους, χωρίς να χρειαστεί να επιβαρύνουν το δάσος.

Ακόμη – όπως επισήμανε – το επόμενο που πρέπει να γίνει, είναι όπου τυχόν χρειάζεται, η αναγέννηση να συνδυαστεί με αναδάσωση ή με κάποια παρέμβαση μέσα στο δάσος, κάτι που αποτελεί μέρος των μελετών που γίνονται. Για παράδειγμα, είπε ότι στην Εύβοια έχουμε τέτοιου είδους μελέτες και θα εφαρμοστούν.

Τρίτον και σημαντικότερο απ’ όλα – παρατήρησε ο αρμόδιος υπουργός – είναι για να αναγεννηθεί το δάσος, να μείνει χώμα, γι’ αυτό και έχουν σχεδιαστεί πολύ μεγάλα έργα αντιδιαβρωτικά, τα οποία ξεκινούν. Ενημέρωσε ότι 86 εκατομμύρια ευρώ θα δοθούν -κατά κύριο λόγο- για την αποκατάσταση των ζημιών από τη μεγάλη πυρκαγιά του Έβρου, σε τέτοιου είδους έργα. Τέλος, ενημέρωσε ότι τα επόμενα χρόνια θα δοθεί μεγάλη έμφαση στα έργα έργα ορεινής υδρονομίας, τα οποία παίζουν ρόλο στο να κρατάμε το χώμα στο δάσος και κατά συνέπεια το δάσος ζωντανό.