Ανεμογεννήτριες, κορυφογραμμές και “ανάπτυξη”
Δημήτρης Σταυρίδης, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός,
Φυσιολάτρης, Περιπατητής, Ορειβάτης
Πρόσφατα ανέβηκα στην Όχη, στη Νότια Εύβοια. Στην κορυφή με περίμενε μια θέα πανοραμική, ο προφήτης Ηλίας και το δρακόσπιτο. Με περίμενε όμως και ένα τοπίο που σε πληγώνει. Γιατί το βουνό είναι κατάφυτο όχι από δέντρα, αλλά από ανεμογεννήτριες. Γιατί οι πλαγιές είναι κατακομματιασμένες από τους χωματόδρομους που οδηγούν σ’ αυτές. Γιατί στις κορυφογραμμές επιβάλλονται οι γιγαντιαίες φτερωτές, οι μεταλλικοί πυλώνες, οι εναέριες γραμμές μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας και τα καλώδια. Γιατί το βουνό παντού σκάβεται, χαράζεται, καταστρέφεται.
Τεράστιες βάσεις από τσιμέντο ισοπεδώνουν το ορεινό ανάγλυφο. Φαρδιοί χωματόδρομοι χιλιομέτρων μετατρέπουν τις πλαγιές σε μπακλαβά.
Όπου και να στρέψεις το βλέμμα αυτά θα αντικρύσεις. Η περιοχή είναι ένα τεράστιο αιολικό πάρκο, που όλο και επεκτείνεται. Θηριώδη μηχανήματα τρώνε το βουνό και εξίσου θηριώδη φορτηγά πηγαινοέρχονται, σηκώνοντας σύννεφα σκόνης στο πέρασμα τους. Στο βωμό της πράσινης ενέργειας και της αξιοποίησης της δύναμης του ανέμου μια περιοχή ολόκληρη καταστρέφεται. Μετατρέπεται σε νταμάρι.
Η Όχη έφτασε στα όρια της, ο κορεσμός της με ανεμογεννήτριες είναι πραγματικότητα. Αν δε θέλουμε να διαλύσουμε οριστικά το τοπίο, η εγκατάσταση νέων ανεμογεννητριών πρέπει να σταματήσει. Αν συνεχίσουμε έτσι, η κατάσταση θα γίνει πλέον μη αναστρέψιμη!
Η νότια Εύβοια σήμερα είναι η περιοχή με τη μεγαλύτερη πυκνότητα εγκατάστασης ανεμογεννητριών στη χώρα. Και εξ αυτού παρουσιάζει τη μεγαλύτερη εικόνα καταστροφής.
Οι κορυφές και οι πλαγιές των βουνών είναι δημόσια γή. Το «πράσινο κεφάλαιο» τις αντιμετωπίζει σαν οικόπεδα. Που θα τα εκμεταλλευτεί, θα τα ανασκάψει, θα τα τσιμεντώσει και θα τα «αξιοποιήσει», παραδίνοντας σε εμάς και στις γενιές που θα έλθουν, νταμάρια και κρανίου τόπο.
Στη χώρα μας οι ανεμογεννήτριες που λειτουργούν δίνουν σήμερα μια συνολική εγκατεστημένη ισχύ γύρω στα 4,50 Γιγαβάτ (GW). Ως το 2030, σε οχτώ δηλαδή χρόνια από σήμερα, σχεδιάζεται να προστεθούν άλλα τουλάχιστον 3,50 με 4,00 Γιγαβάτ.
Όλα αυτά σε μια Ελλάδα που δεν έχει ακόμα ξεμπερδέψει με τους δασικούς χάρτες της και που η έννοια του χωροταξικού σχεδιασμού τόσο για τις ανεμογεννήτριες, όσο και για τα φωτοβολταϊκά πάρκα ακόμα συζητιέται. Πού οι υπηρεσίες ελέγχου και αδειοδότησης είναι από ανύπαρκτες έως βαριά υποστελεχωμένες. Που το «πράσινο κεφάλαιο» ξέρει και μπορεί να αποσπά ευνοϊκές ρυθμίσεις από τις κυβερνήσεις, ξέρει και μπορεί να πετυχαίνει εγκρίσεις Μελετών Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων, αποκρύπτοντας ή αποσιωπώντας τα δυσμενή για το περιβάλλον αποτελέσματα από την υλοποίηση τους.
Όλα αυτά σε ένα πολιτικό σύστημα, όπου η έννοια της διαπλοκής της κυβερνητικής εξουσίας με τα επιχειρηματικά συμφέροντα είναι από την περίοδο της τουρκοκρατίας ακόμα θεμελιωμένη, ισχυρή, ακλόνητη. Όπου ο βομβαρδισμός της συνείδησης των πολιτών με κατευθυνόμενη πληροφόρηση είναι μαζικός και γενικευμένος και όπου η αντίθετη άποψη συστηματικά καταπνίγεται και αποσιωπάται, όταν ανοιχτά δεν καταδιώκεται. Όπου η ανοχή των τοπικών κοινωνιών εξασφαλίζεται με δωρεές των επιχειρηματικών ομίλων, με κάθε είδους «αντισταθμιστικά οφέλη» και με τη φενάκη της δημιουργίας θέσεων εργασίας, της καταπολέμησης της ανεργίας του ντόπιου εργατικού δυναμικού και μια θολής, απροσδιόριστης (και για ποιους άραγε;) «ανάπτυξης».
Αθήνα, Ιούλιος 2022