Γιατί έχασε ο Ντηνιακός, γιατί κέρδισε ο Σελέκος! (μέρος 1ο)

Μια μεγάλη νίκη με πάνω από 10% διαφορά κέρδισε ο Μιχάλης Σελέκος έναντι του Βαγγέλη Ντηνιακού.

Ωστόσο η πολιτική εμπειρία λέει ότι το πιο αναμενόμενο θα ήταν ο Βαγγέλης Ντηνιακός να κερδίσει μια δεύτερη θητεία, όπως έγινε με εκατοντάδες άλλους δημάρχους. Κι όμως έχασε από μια πρώην δημοτική αρχή την οποία ο ίδιος περιέγραφε ως πλήρως αποτυχημένη. Αντίστροφα, ο Μιχάλης Σελέκος έκανε μια άκρως θεαματική επιστροφή, παρόλο που, ως ηττημένο το 2019, λίγοι του έδιναν τύχη μέχρι πριν από λίγους μήνες.

Του Μενέλαου Χρόνη

Η αναζήτηση των αιτίων της ανατροπής δεν είναι απλή υπόθεση. Τέτοια πολιτικά φαινόμενα είναι πολυπαραγοντικά ως προς τα γενεσιουργά τους αίτια. Ακόμη και οι λεπτομέρειες παίζουν ρόλο και είναι επίπονο έργο να τις εντοπίσεις και να τις περιγράψεις όλες. Επίσης τα αίτια αλληλεπιδρούν μεταξύ τους, δημιουργώντας ένα κουβάρι, που δύσκολα μπορεί να ξετυλιχτεί σε όλη του την έκταση.

Όμως πρέπει να κάνουμε μια προσπάθεια, τουλάχιστον ως προς τα πλέον εμφανή.

Εν αρχή οι αριθμοί

“Το πρώτο καθήκον στην πολιτική είναι να ξέρεις να μετράς”, έλεγε ένας παλιός αμερικανός πρόεδρος, με τον συνήθη κυνισμό των αμερικανών. Εν αρχή λοιπόν οι αριθμοί. Και κυρίως της πρώτης Κυριακής γιατί αυτή καθόρισε εν πολλοίς και το τελικό αποτέλεσμα.

Και πρώτα η συμμετοχή. Την πρώτη Κυριακή στο Χαϊδάρι ψήφισαν περίπου 5.000 ψηφοφόροι λιγότεροι από την αντίστοιχη του 2019 (4.870 για την ακρίβεια) ενώ οι εγγεγραμμένοι ήταν σχεδόν οι ίδιοι: 33.946 το 2019, 33.839 το 2023. Η αποχή δηλαδή εκτινάχθηκε από το 33,4% στο θηριώδες 47,6%, σχεδόν στο μισό των όσων είχαν δικαίωμα ψήφου! Στον δε δεύτερο γύρο έφτασε το 56%! Αυτή η αποχή είναι η μεγαλύτερη που έχει σημειωθεί διαχρονικά στις δημοτικές εκλογές στην πόλη από τη μεταπολίτευση και μετά! Πάντως πρόκειται για πανελλήνιο φαινόμενο.

Όπως φαίνεται από το αποτέλεσμα, η αποχή αυτή «πλήγωσε» σχεδόν αποκλειστικά τον συνδυασμό του Β. Ντηνιακού που «έχασε» 3.536 ψηφοφόρους (έναντι μόλις 759 του συνδυασμού Σελέκου), με αποτέλεσμα να χάσει 10 περίπου μονάδες από το ποσοστό του (31,11% έναντι 41,06%) ενώ ο Σελέκος αύξησε κιόλας (λόγω της μεγάλης αποχής) το δικό του ποσοστό (από 25,4% σε 27,5%) λαμβάνοντας έτσι το μεγαλύτερο ποσοστό που έχει λάβει ποτέ στον πρώτο γύρο των εκλογών στις 8 (!) συμμετοχές του ως υποψήφιος Δήμαρχος. Είχαμε λοιπόν μια “ψήφο διαμαρτυρίας”, συμπεριλαμμανομένης και της αποχής.

Πράγματι, το ποσοστό του Ντηνιακού, παρότι του έδωσε την πρωτιά, εντούτοις απετέλεσε μια ιδιαίτερα χαμηλή βάση εκκίνησης που δεν αποδείχτηκε ανθεκτική. Είναι χαρακτηριστικό ότι και το 2019 οι 16 μονάδες διαφορά του πρώτου γύρου έγιναν μόλις 8 στο δεύτερο, γεγονός που δείχνει ότι ο Σελέκος είχε και διατηρεί μεγαλύτερα αποθέματα αποδοχής ή ανοχής στους ψηφοφόρους που στον πρώτο γύρο δεν ψηφίζουν κανέναν από τους δύο αυτούς «μονομάχους». Ένα πρώτο συμπέρασμα που προκύπτει από το δεδομένο αυτό είναι ότι η ψήφος στο Σελέκο έχει «απενοχοποιηθεί» μεταξύ κυρίως των συντηρητικών ψηφοφόρων, οι οποίοι δεν αισθάνονται ότι παραβιάζουν τα πολιτικά τους πιστεύω ψηφίζοντας έναν πούρο κομμουνιστή, κάτι που ο ίδιος εντούτοις ποτέ δεν έκρυψε ούτε στο δημόσιο λόγο του αλλά ούτε και στην πρακτική του ως Δήμαρχος! Η πολύχρονη παρουσία του στα δημοτικά πράγματα και κυρίως το προσωπικό του φιλικό προφίλ έχει οδηγήσει στην άρση αυτών των πολιτικών φραγμών που υπό άλλες συνθήκες θα ήταν αξεπέραστοι.

Αυτό αποδεικνύεται και από τους αριθμούς. Οι ψήφοι των τριών παρατάξεων που έμειναν εκτός δεύτερου γύρου ήταν 7.100. Στο δεύτερο γύρο ο Σελέκος πήρε 3.162 ψήφους περισσότερους από τον πρώτο ενώ ο Ντηνιακός μόνο 1.061! Πάλι καλά γιατί -ας πούμε- ο διπλανός Δήμαρχος Αιγάλεω Γ. Γκίκας έχασε και 2.000 ψήφους μεταξύ πρώτου και δεύτερου γύρου!

Το γεγονός ότι η βάση εκκίνησης του Nτηνιακού ήταν εξαιρετικά χαμηλή φαίνεται και από ένα άλλο στοιχείο. Κατά την πρώτη Κυριακή από τους 332 Δήμους της χώρας μόνο σε 13 το ποσοστό του πρώτου συνδυασμού (ανεξάρτητα από το αν αφορούσε εν ενεργεία Δήμαρχο ή όχι) ήταν χαμηλότερο από το 31,11% που έλαβε ο Β. Ντηνιακός!  Ήταν φανερό ότι είχε πολύ δρόμο να καλύψει και αυτό δεν ήταν καθόλου εύκολο. Γιατί φυσικά τα πράγματα θα ήταν εντελώς διαφορετικά αν προσέγγιζε το 40% ή έστω αν η διαφορά του από τον δεύτερο ήταν με διαφορά ασφαλείας, η οποία σύμφωνα με τη γνώμη έμπειρων περί τα εκλογικά του Χαϊδαρίου, θα έπρεπε να είναι τουλάχιστον 10 ποσοστιαίες μονάδες!

Αλλά πιθανότατα, όπως αποδείχτηκε από τα πανελλαδικά αποτελέσματα με πρώτο αυτό της Αθήνας, δεν θα έφτανε ούτε αυτό. Αν αυτό αποτελεί μια «παρηγοριά» για τον Β. Ντηνιακό, πρέπει να πούμε ό,τι έπαθε ο ίδιος το έπαθαν όλοι σχεδόν οι Δήμαρχοι που δεν «καθάρισαν την μπουγάδα» από την πρώτη Κυριακή. Στο δεύτερο γύρο όλοι συνασπίζονται εναντίον τους. Είναι χαρακτηριστικό ότι στην Αττική από τους 21 Δήμους όπου βρέθηκαν εν ενεργεία Δήμαρχοι στο δεύτερο γύρο έχασαν στους 17!

Ο αντίπαλος “εαυτός”

Ήδη σε πολύ μεγάλο βαθμό το αποτέλεσμα είχε κριθεί στις 8 Οκτωβρίου και η προσπάθεια ανατροπής του ήταν απελπισμένη. Η «ερώτηση του εκατομμυρίου» είναι “γιατί συνέβη αυτό;”.

Οι απαντήσεις ποικίλουν γιατί εδώ πια μπαίνουμε στο πεδίο των ερμηνειών και της ανάλυσης που είναι αναγκαστικά σε ένα μεγάλο βαθμό υποκειμενική. Η δική μας εκτίμηση, βασισμένη στο ρεπορτάζ και στις συνομιλίες με εκπροσώπους όλων των παρατάξεων αλλά και διαχρονικούς παρατηρητές της εκλογικής συμπεριφοράς των πολιτών στο Χαϊδάρι, είναι ότι αυτό που στοίχισε στον απερχόμενο Δήμαρχο είναι ο ίδιος του ο εαυτός! Θεωρήθηκε από τους Χαϊδαριώτες απόμακρος, απρόσιτος, μη φιλικός απέναντι στον απλό πολίτη, κάτι που λίγο απέχει από το να χαρακτηριστεί κανείς υπερόπτης και αλαζόνας! Θύμωνε εύκολα και δημιουργούσε ρήξεις που θα μπορούσαν να αποφευχθούν. «Αυτός ο άνθρωπος δυσκολεύεται να χαμογελάσει» μας είπε κάποιος πολίτης που μάλιστα ήταν υποστηρικτής του! Ακόμη: “Ποιος νομίζει ότι είναι αυτός;”. “Κρύβεται πίσω από δύο γραμματείς που πάντα σου λένε ότι είναι απασχολημένος;”. “Βρέθηκα σε Δημοτικό Συμβούλιο όπου γινόταν χαμός και ο δήμαρχος κοίταζε το κινητό”.

Το πρόβλημα αυτό για τον Β. Ντηνιακό έγινε ακόμη μεγαλύτερο και υπερτονίστηκε επειδή απέναντί του είχε δύο αντιπάλους, όχι μόνο τον Μ. Σελέκο αλλά και τον Α. Πανόπουλο, που το βασικό τους πλεονέκτημα εντοπίζεται ακριβώς εκεί: λαϊκότητα, φιλική συμπεριφορά και αμεσότητα της προσωπικής επαφής. «Όσοι υποτιμούν τη βαρύτητα του κριτηρίου αυτού στις επιλογές των ψηφοφόρων, πρέπει να ξανακαθίσουν στα έδρανα της πρώτης δημοτικού της πολιτικής», μας είπε ένα παλιό πολιτικό στέλεχος. Άλλος θύμισε ότι ο νεοφερμένος στα μέρη μας Μιχάλης Χρυσοχοΐδης, με τεράστια πολιτική διαδρομή πίσω του, πλησίασε το κοινό της δυτικής Αθήνας με οικειότητα και φυσικότητα παλιού φίλου και έκδηλο ενδιαφέρον για ό,τι του έλεγε ο οποιοσδήποτε.

Φαίνεται πως ο Β. Ντηνιακός το υποτίμησε. Ή ακόμη κι αν δεν το υποτίμησε, εκ των πραγμάτων φαίνεται πως δεν έκανε αρκετά για να αλλάξει την εικόνα αυτή, κάτι που διαπίστωσε και ο ίδιος με την αυτοκριτική του δήλωση μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής, όταν όμως ήταν πλέον πολύ αργά για να αλλάξουν εδραιωμένες πεποιθήσεις στους πολίτες. Το προσπάθησε επίσης με πάρα πολλά προσωπικά τηλεφωνήματα μεταξύ πρώτης και δεύτερης Κυριακής, για τα οποία όμως πλείστοι αποδέκτες τους σκέφτηκαν «είχε όλο τον καιρό… τώρα που χάνει κατεβαίνει στον πραγματικό κόσμο;».

Και κάτι ακόμη: Η δήλωσή του το βράδυ της Κυριακής “έβγαλε” όλα τα χαρακτηριστικά που περιγράφουμε πιο πάνω. Αντί να συγχαρεί, μίλησε για “καταστροφή”. Ο πολιτισμός της δήλωσης του Κώστα Μπακογιάννη μετά τη δική του επωδυνη ήττα “φωτογραφίζει” μια άλλου είδους πολιτική προσωπικότητα.

Το έργο

Συνομιλώντας με στελέχη της απερχόμενης διοίκησης πολύ πριν τις εκλογές αποκομίσαμε την εντύπωση πως βασίζονταν αποκλειστικά στο έργο που παρήγαγαν ως δημοτική αρχή. Το έργο αυτό δεν ήταν ασήμαντο, ειδικά αν μιλάμε για το Χαϊδάρι της πολύχρονης ακινησίας. Ή εν πάση περιπτώσει ήταν μάλλον πλουσιότερο από το αντίστοιχο του Μ. Σελέκου στην δική του 5ετία (η οποία ήταν μνημονιακή περίοδος, όπως λέει ο ίδιος).

Υπάρχουν όμως δύο βασικές ενστάσεις επ’ αυτού. Η πρώτη είναι ότι το έργο αυτό δεν πρόλαβε να φανεί! Το μεγαλύτερο μέρος του, παρότι εξασφαλισμένο και σε αρκετές περιπτώσεις συμβασιοποιημένο, δεν είναι εκτελεσμένο. Και είναι γνωστό πως ο πολίτης, με τόσα που έχουν δει τα μάτια του, δεν εμπιστεύεται αυτά που διαβάζει αλλά… αυτά που βλέπει με τα μάτια του!

Ο ίδιος ο Β. Ντηνιακός και οι συνεργάτες του ισχυρίζονται ότι αυτό οφείλεται στην αδράνεια και την ολιγωρία του προηγούμενου Δήμαρχου Μ. Σελέκου που άφησε πίσω του «καμένη γη» με αποτέλεσμα ο ίδιος να τρέχει και να μην προλαβαίνει να ολοκληρώσει το έργο που εξασφάλισε. Επικαλέστηκε μάλιστα και δύο δικαιολογίες που θα μπορούσε κάποιος να του αναγνωρίσει. Ότι ο ίδιος είχε στη διάθεσή του 4 και όχι 5 χρόνια που είχε (και θα ξαναέχει) ο Σελέκος και ότι εξαιτίας του εκλογικού νόμου δεν είχε καν την πλειοψηφία στο Δημοτικό Συμβούλιο. Αλλά όπως είπε και σε ένα άρθρο του εδώ στο Χ.Σ ο στενός του συνεργάτης Γ. Αργυρόπουλος, ποιος είπε ότι η ζωή και η πολιτική είναι δίκαιες;

Δεν είδε λοιπόν ο δημότης μεγάλο έργο υλοποιημένο, αλλά επιπλέον ήρθε αντιμέτωπος και με προβληματικές καταστάσεις. Στοίχισε πολύ στην απελθούσα διοίκηση το παρατημένο έργο της Φαβιέρου. Όπως και η κακή στα μάτια των δημοτών εικόνα της νέας πλατείας του Δάσους. Για την οικονομία του χρόνου σταματάμε εδώ και συνοψίζουμε: Τα έργα και οι εργολάβοι χρειάζονται τεράστια προσοχή. Το ίδιο και ο παράγων “χρόνος” που τρέχει σαν το νεράκι και μέχρι να το συνειδητοποιήσεις σε φέρνει στις εκλογές με την πόλη άνω κάτω και σε κάποιες περιπτώσεις υποβαθμισμένη.

Υπάρχει και μια δεύτερη ένσταση. Ότι το έργο από μόνο του δεν αρκεί. Είχε προειδοποιήσει για αυτό πολύ καιρό πριν, ο πολύπειρος Τρύφωνας Δάρας, με το άρθρο του σε αυτές εδώ τις στήλες τον Ιούνιο του 2020, με τον τίτλο «Μιλάει το έργο;» όπου εξηγούσε ότι το έργο μιας δημοτικής αρχής είναι κατ΄ αρχήν «μουγκό». «Αυτό που μιλάει για λογαριασμό του είναι η διαχείρισή του, η προβολή και η αξιοποίησή του» έγραφε επί λέξει ο στενότερος συνεργάτης του Κυριάκου Ντηνιακού. Κι αυτά είναι φανερό ότι δεν υπήρξαν. Το οξύμωρο είναι ότι στη διάρκεια του καλοκαιριού έκαναν από το Δημαρχείο σκληρή επίθεση κατά του “Χαϊδάρι Σήμερα” θεωρώντας το υπεύθυνο για την προβληματική καμπάνια τους, ενώ την ίδια ώρα έκαναν άλλες επιλογές, είχαν επικοινωνιολόγο και πρόσβαση στον κεντρικό Τύπο! Η “γήινη” εκστρατεία του Μιχάλη Σελέκου και του Άρη Πανόπουλου αποδείχτηκε πιο επιτυχημένη.

Συμπέρασμα: Το 2019 πρυτάνευσε ως κριτήριο επιλογής το φτωχό έργο Σελέκου (γι’ αυτό και ο τότε Δήμαρχος βρέθηκε 16 ολόκληρες μονάδες πίσω από τον διάδοχό του). Τώρα το έργο που επικαλούνταν η διοίκηση Ντηνιακού δεν σαγήνευσε τους πολίτες, ενώ -το χειρότερο- μέτρησε η εικόνα και το προσωπικό προφίλ των υποψηφίων. Το γκολ το έβαλε ο Μιχάλης Σελέκος -που κάποτε έπαιζε και μπάλα.

Όμως ούτε το συμπέρασμα αυτό εξηγεί ολοκληρωτικά το γιατί ο Ντηνιακός έχασε τελικά τις εκλογές. Τώρα ήρθε η ώρα να μπούμε σε άλλα πολιτικά πεδία. Αλλά ήδη πήγαμε μακριά. Η συνέχεια σε επόμενο σημείωμα. Αύριο λοιπόν συνεχίζουμε.