Η Λένα βρήκε την “άκρη του νήματος”
Η Λένα Γεροθανάση γεννήθηκε το 1980 στην Βιέννη, αλλά μεγάλωσε στον Νέο Παντελεήμονα Πιερίας. Σήμερα, ο Ελαφότοπος Ζαγορίου είναι ο τόπος της. Εκεί μένει, εκεί εργάζεται, εκεί δημιουργεί, εκεί προσπαθεί να κρατήσει ζωντανή την τέχνη της υφαντικής.
Υφαίνει τη δική της διαδρομή
Την αγάπη της για τον αργαλειό δεν μπορεί να την εξηγήσει. Απλώς υπάρχει. Η επαφή της με την υφαντική τέχνη ξεκίνησε όταν πέρασε κατά λάθος στο ΤΕΙ έργων υποδομών της Λάρισας. Aφού πέρασαν «τέσσερα αδιάφορα χρόνια», όπως λέει η ίδια, αποφάσισε ότι θέλει να μάθει αργαλειό. Ο αργαλειός, λοιπόν είναι αυτό που την έφερε στα βουνά του Ζαγορίου, όταν στα 23 της χρόνια, έψαχνε να βρει την “άκρη” του νήματος. Όπως η σαΐτα, έτσι κι αυτή, εδώ και 16 χρόνια πάει πέρα δώθε μαζεύοντας γνώσεις εμπειρίας από τους παλιούς, για να υφάνει τη δική της διαδρομή…
“Ο θησαυρός που μοιράζομαι”
«Όταν, κάποια στιγμή επισκέφθηκα τα Ζαγοροχώρια, ένας φίλος μου, με ενημέρωσε ότι, στο διπλανό χωριό, στα Άνω Πεδινά, λειτουργούσε η Λαμπριάδειος Οικοκυρική Σχολή (η οποία έχει κλείσει πια). Έτσι τα μάζεψα και ήρθα χωρίς δεύτερη σκέψη!», μας λέει η ίδια. Παρακολούθησε μαθήματα αργαλειού για ένα χρόνο, κυρίως όμως, περνούσε τον χρόνο της με τις ντόπιες σαρακατσάνες γιαγιάδες. «Εδώ βρήκα το μαγικό κύκλο της επεξεργασίας του πρόβειου μαλλιού. Μου τον παρέδωσαν οι ηλικιωμένες γυναίκες από τα Ζαγοροχώρια, τις οποίες ευχαριστώ πολύ. Οι παραδοσιακές τεχνικές τους, οι συνταγές τους και οι συμβουλές τους, καθώς και η όρεξη για δημιουργία, είναι ο θησαυρός που κουβαλάω και μοιράζομαι κάθε μέρα». Έτσι ξεκίνησε η μανία της με το πρόβειο μαλλί. Μάλιστα, μια κυρία από τη Βωβούσα της χάρισε τον πρώτο της αργαλειό. Έτσι άρχισε να δουλεύει το εργαστήριο της –στη Σαΐτα, στην αρχή με μια συνεργάτιδα, και μετά μόνη της.
Η “Ρόκκα”
Κατά την αναζήτηση του κατάλληλου χώρου για το εργαστήριό της, τη «Σαΐτα», βρέθηκε μπροστά σε ένα διόροφο παραδοσιακό κτίριο στον Ελαφότοπο. Ένα αρχοντικό του 1873, κλασσικό δείγμα παραδοσιακής ζαγορίσιας αρχιτεκτονικής, με θέα τον κάμπο των Σουδενών (Πεδινών). Και ξαφνικά προέκυψε και ξενοδόχος, όπως μας λέει με χιούμορ. Μαζί με τον Κώστα και τον Λάκη, το μετέτρεψαν σε αγροτουριστικό ξενώνα την «Ρόκκα». Όπως λέει, δεν είναι απλά, άλλος ένας όμορφος ξενώνας στο Ζαγόρι. Είναι το σπίτι μας που με χαρά, σας υποδεχόμαστε για να μοιραστούμε την καθημερινότητα μας, μαζί σας».
Μπορείς να μάθεις
Στον πρώτο όροφο, στο εργαστήριο της με την ονομασία «Σαΐτα» (η σαΐτα είναι το εξάρτημα του αργαλειού που “κουβαλάει” το υφάδι, έρχεται και πάει ανάμεσα στα στημόνια και υφαίνει το υφαντό), τοποθέτησε τον εξοπλισμό της και τα υλικά της: Αργαλειούς, υφάδια, μαλλιά, κατασκευές, πλεκτά, υφαντά κ.λπ. Εκεί οι επισκέπτες μπορούν να δουν όλα τα στάδια επεξεργασίας του μαλλιού: Λανάρισμα, γνέσιμο με τη ρόκα και το ροδάνι, βάψιμο, αλλά και να συμμετάσχουν σε σεμινάρια. Μάλιστα, η Λένα προσφέρει ολοκληρωμένα διαδραστικά εκπαιδευτικά σεμινάρια. Μπορείτε να δείτε πώς ρίχνουμε το στημόνι, πώς το τυλίγουμε στο αντί, πώς μιτώνουμε τα μιτάρια και πώς το περνάμε από το χτένι. Αυτή είναι η προετοιμασία του αργαλειού που είναι και η πιο δύσκολη φάση της υφαντικής.
Η χαμένη ταυτότητα
Ο υπόλοιπος χώρος χρησιμοποιείται ως ένας μικρός ξενώνας πέντε δωματίων. Κάθε άλλο παρά λείπει και η ενασχόλησή της με τα αγροτικά προϊόντα που προέκυψε από την πεποίθησή της να απολαμβάνουν οι επισκέπτες ντόπια, φρέσκα υλικά. Η δουλειά της ξεκινά νωρίς το πρωί και τελειώνει αργά το βράδυ. Η ξεκούρασή της είναι ο αργαλειός και ο μεγάλος της καημός να αποκτήσει ταυτότητα το ελληνικό μαλλί.
Η μεταποίηση του πρόβειου μαλλιού είναι ένα μεγάλο κεφάλαιο. Το να δημιουργήσεις νήμα από την αρχή, δηλαδή από το κούρεμα τού προβάτου, είναι μια διαδικασία χρονοβόρα που απαιτεί υπομονή και επιμονή, κάτι που χαρακτηρίζει απόλυτα την Λένα. Η ίδια δηλώνει, θερμή υποστηρίκτρια του ελληνικού πρόβειου μαλλιού και δεν βλέπει την ώρα, που θα ξαναβρεί την χαμένη του ταυτότητα. Γι’ αυτό, φροντίζει το μαλλί που χρησιμοποιεί για τα μάλλινα υφαντά της, να προέρχεται κυρίως, από τον στάβλο του αγροκτήματος ή από καθαρόαιμες ντόπιες φυλές.
Την βρίσκετε στο FB ως Lena Gerothanassi : https://www.facebook.com/profile.php?id=100009593269196