Ξερολιθιές, αναβαθμίδες, πεζούλες: Δάσωση στα νησιά με “τράπεζα γης”
Οι πεζούλες σαν προϋπόθεση αναβάθμισης σε πάμπολλες ραχούλες!
Κίμων Ε. Φουντούλης
Γεωλόγος
Οι κατασκευασμένες με τοπική πέτρα αναβαθμίδες και φράχτες της υπαίθρου χώρας αποτελούν κρίσιμους συντελεστές, προϋποθέσεις ανάπτυξης. Βιώσιμης ανάπτυξης στις σαφώς πιο αντίξοες περιβαλλοντικές συνθήκες του εγγύς μέλλοντος.
Οι αναβαθμίδες στα νησιά αλλά και την ηπειρωτική χώρα μπορούν να στηρίζουν το χώμα, δηλαδή τη ζωή, άρα και την ΑΟΖ, συμβάλλοντας και στην διπλωματία και άμυνα.
Οι πολλές εγκαταλειμμένες πεζούλες που δεν καλλιεργούνται μπορούν και πρέπει να πρασινίσουν, να δασωθούν ώστε να μην διαβρωθεί το έδαφος αλλά και να κρατηθούν τα λιγοστά πλην ανεκτίμητα νερά. Προϋπόθεση η δάσωση να μη συνεπάγεται απώλεια των προσδοκιών αξιοποίησης από τον ιδιοκτήτη που κι αυτός προσβλέπει στο «μερτικό του από τη χαρά» της ανοικοδόμησης.
Έτσι μπορεί να εντάσσεται το κάποτε χωράφι σε πρόγραμμα φύτευσης με κατάλληλα είδη και μέθοδο ώστε να βελτιωθούν οι περιαστικές περιοχές των νησιών, για δροσιά και συγκράτηση σκόνης, όμβριων υδάτων, διέξοδο σκιερού περιπάτου για κατοίκους κι επισκέπτες. Τα νησιά μας δεν έχουν πάρκα παρότι τα χρειάζονται.
Η προς αναδάσωση γη μπορεί να προκύψει με τράπεζα γης: δίνεις δύο πεζούλες, παίρνεις έκταση στο «πρότυπο χωριό» που (πρέπει να ) ετοιμάζει ο πολεοδομικός σχεδιασμός εκτός των υπερφορτωμένων οικισμών, αλλά όχι με τη διάσπαρτη δόμηση που δεν επιτρέπει έργα υποδομής (αποχέτευση, ύδρευση κ.ά.), ενώ δυσχεραίνει την δυστυχώς επίκαιρη δασοπυρόσβεση.
Οι πεζούλες στα νησιά και ηπειρωτικά χωριά έγιναν από κατοίκους επί πολλούς αιώνες, έργα εντάσεως εργασίας. Σήμερα θα χρειαστούν κι εργολαβίες.
Ανάλογα έργα μεγαλύτερης κλίμακας χρειάζονται και στα απογυμνωμένα πρανή των βουνών της Αθήνας. Νότιο Αιγάλεω, πλαγιές Υμηττού, λατομεία Πεντέλης κ.ά. μπορούν να αποκτήσουν και αποδώσουν καλύτερες περιβαλλοντικές συνθήκες σε αναβαθμίδες με αξιοποίηση εκσκαφών, επιλεγμένων μπάζων, επεξεργασμένης λυματολάσπης.
Προ ετών μικρό πρόγραμμα κατασκευής αναβαθμίδων στο Πάρκο Νεολαίας του Δ. Χαϊδαρίου έδωσε φτωχά αποτελέσματα, διότι τα προϊόντα εκσκαφής από βαθιούς ορίζοντες των έργων Μετρό ήταν αφιλόξενα για ζωή. Έλειψε όμως και υποστήριξη.
Αντιθέτως στην ίδια περιοχή (Άνω Δάσος) το ηπειρώτικο πείσμα και γνώση της πέτρας δίνουν εξαιρετικά θετικά αποτελέσματα στο μπαζωμένο νταμάρι της οδού Μάνης, που μετατράπηκε από κατοίκους σε πάρκο 10 στρεμμάτων. Όχι πολυδιαφημισμένο πάρκο τσέπης, αλλά δίχως επιβάρυνση της, των φορολογουμένων, τσέπης!
Η διαφαινόμενη επιδείνωση κλίματος και συνθηκών ζωής επιβάλλει ανάληψη δράσης. Βήμα – βήμα, σκαλί- σκαλί, αναβαθμίδα την αναβαθμίδα θα κρατηθούμε στο τόπο μας.
Να ιεραρχήσουμε: διάσωση αναβαθμίδων, επέκταση με εκπαίδευση επαγγελματιών και ερασιτεχνών πετράδων, φυτεύσεις για γεωργία όπου κριθεί χρήσιμο και βιώσιμο, δάσωση για καλύτερο περιβάλλον.
