Ο Έλληνας ψυχολόγος Νικόλαος- Αλέξιος Σάπκαρης που ζει στη Σουηδία εξηγεί με αναλυτικό τρόπο και επιχειρήματα την επιλογή της κυβέρνησης να μην θέσει τη χώρα σε καραντίνα
Ο Έλληνας ψυχολόγος Νικόλαος- Αλέξιος Σάπκαρης που ζει στη Σουηδία εξηγεί με αναλυτικό τρόπο και επιχειρήματα στο protothema.gr, την επιλογή της κυβέρνησης να μην θέσει τη χώρα σε καραντίνα, εξαίροντας παράλληλα την οργάνωση του σουηδικού κράτους και την αλληλεγγύη μεταξύ των κατοίκων.
H Σουηδία μαζί με την πολύ μικρότερη σε έκταση Ισλανδία είναι οι μόνες χώρες που έχουν χαράξει διαφορετική στρατηγική, σε σχέση με τις υπόλοιπες χώρες του κόσμου στα πλαίσια αντιμετώπισης της εξάπλωσης της πανδημίας επισημαίνει στο protothema.gr o Έλληνας ψυχολόγος Νικόλαος- Αλέξιος Σάπκαρης και ειδικός σύμβουλος ανάπτυξης της κοινότητας του Burlovs, ενός δήμου στα προάστια του Μάλμε, τρίτη σε μέγεθος πόλη στη Σουηδία.
Η συνέντευξη με τον Νικόλαο -Αλέξιο Σάπκαρη για το protothema.gr πραγματοποιήθηκε λίγες ώρες μετά το μεγάλο ρεπορτάζ που φιλοξένησε η βρετανική εφημερίδα Guardian, όπου μεταξύ άλλων αναφέρεται ότι ο κόσμος κυκλοφορεί κανονικά στους δρόμους, τα καφέ είναι γεμάτα με μαμάδες μαζί με τα μωρά τους, ενώ στους εξωτερικούς χώρους, ζευγάρια κάνουν τις βόλτες τους και λόγω της ανοιξιάτικης λιακάδας στα πάρκα ομάδες κάνουν πικ νικ και μπάρμπεκιού.
Ο πρωθυπουργός της χώρας Στέφαν Λεβέν ζήτησε από τους πολίτες να συμπεριφερθούν ως ενήλικες και να μην διασπείρουν τον πανικό. Ωστόσο ο πανικός είναι το συναίσθημα που αισθάνονται πολλοί στην επιστημονική και ιατρική κοινότητα της Σουηδίας, καθώς περισσότεροι από 2.000 ειδικοί έχουν ζητήσει από την κυβέρνηση να λάβει αυστηρότερα μέτρα. Την περασμένη Δευτέρα η Σουηδία είχε καταγράψει 3.700 κρούσματα και 110 θανάτους με κάποιους επιστήμονες, για παράδειγμα, την ερευνήτρια ανοσολογίας, Σεσίλια Σέντενμπεργκ να υποστηρίζουν ότι τα σημάδια αυτά δείχνουν ότι τα ποσοστά στη Σουηδία θα πλησιάσουν αυτά της Ιταλίας και σύντομα θα δημιουργηθούν ελλείψεις στις ΜΕΘ.
«Πριν σας αναφέρω τα κύρια μέτρα που έχουν παρθεί μέχρι τώρα στη Σουηδία, θα πρέπει να υπογραμμίσω μερικά χαρακτηριστικά της κοινωνίας τους ώστε να κατανοήσουμε γιατί αποκλίνουν από την τακτική των άλλων χωρών σε σχέση με την επιβολή των μέτρων: Η κουλτούρα των Σουηδών χαρακτηρίζεται από τη λέξη ”Lagom” που σημαίνει όχι περισσότερο αλλά ούτε και λιγότερο από όσο είναι αρκετό. Τι σημαίνει αυτό ουσιαστικά? Δεν είναι τον άκρων και σπάνια θα λειτουργήσουν εν βρασμώ ψυχής ή συναισθημάτων» εξηγεί ο κ. Σάπκαρης. Και συμπληρώνει: « Αυτό δεν σημαίνει σε καμία περίπτωση πως στην Σουηδία δεν έχουν παρθεί μέτρα όπως έχει ακουστεί σε συγκρίσεις που γίνονται τελευταία σχετικά με την τακτική που ακολουθούν διάφορες χώρες για την καταστολή της μετάδοσης του COVID-19».
Ο Έλληνας ψυχολόγος τονίζει , ότι τους Σουηδούς, τους χαρακτηρίζει η οργάνωση και η ψυχραιμία.
« Για παράδειγμα,αυτήν τη στιγμή σχεδιάζουμε και οργανώνουμε έργα και δραστηριότητες όλων των υποδομών για την δεκαετία 2020-2030 στον Δήμο τον οποίο εργάζομαι. Όλες οι αποφάσεις και τα μπάτζετ για την διετία 2020-2022 έχουν ήδη αποφασιστεί και εκτελούνται. Επίσης σε κοινωνικό επίπεδο για να συναντήσω κάποιον Σουηδό φίλο μου θα πρέπει να του στείλω emailή sms (σπάνια θα μιλήσουμε στο τηλέφωνο) για να κανονίσουμε ποια εβδομάδα του χρόνου θα συναντηθούμε. Το ίδιο γίνεται πχ όταν μια συμμαθήτρια της κόρης μου στο δημοτικό έχει γενέθλια. Θα λάβουμε το SMSκαι την πρόσκληση τουλάχιστον 6 με 8 εβδομάδες πριν τα γενέθλια του παιδιού,ώστε να έχουμε χρόνο μπροστά μας να οργανώσουμε τις δραστηριότητες μας σαν οικογένεια»
ΣΤΡΑΤΗΓΙΚΕΣ ΚΑΙ ΜΕΤΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΤΗΣ ΠΑΝΔΗΜΙΑΣ ΣΤΗΝ ΣΟΥΗΔΙΑ
Σύμφωνα με τον JohanLönegårdυπεύθυνο διευθυντή τμήματος Νεολαίας του BurlövsKommunυπάρχουν 2 στρατηγικές αυτήν τη στιγμή στην Σουηδία. Α) Σωστή καθημερινή ενημέρωση προς του πολίτες με πραγματικά δεδομένα Β) Εμπιστοσύνη στην κοινή λογική και ενσυναίσθηση των πολιτών ώστε αυτοί να προστατεύουν εαυτούς και αλλήλους χωρίς επιβολή μέτρων που μειώνουν τις ατομικές ελευθερίες και την δημοκρατία. Ο στόχος όπως αναφέρει είναι να μειώσουν την αύξηση των κρουσμάτων ή να καθυστερήσουν την εξάπλωση της πανδημίας μέσω αμοιβαίας εμπιστοσύνης κράτους πολίτη.«Σε αυτήν τη μάχη όλοι χρειάζονται να πάρουν σωστές αποφάσεις και οι σωστές αποφάσεις συνήθως παίρνονται με ψυχραιμία, σωστή πληροφόρηση και οργάνωση πολλαπλών σχεδίων» υπογραμμίζει στο protothema.gr ο διευθυντής Τμήματος Νεολαίας του BurlövsKommun.
«Προσωπική μου άποψη είναι πως η Σουηδοί γνωρίζουν πολύ καλά πως όλα σε μια οργανωμένη κοινωνία είναι συγκοινωνούντα δοχεία και η κάθε απόφαση επιφέρει αλυσιδωτές αντιδράσεις» συμπληρώνει ο Νικόλαος- Αλέξιος Σάπκαρης.
Και συνεχιζει:
« Για τον λόγο αυτό προσπαθούν να ισορροπήσουν με κάθε τρόπο και να επεκτείνουν την όσο γίνεται ομαλή λειτουργία της κοινωνίας εν μέσω περιόδου υγειονομικής, οικονομικής άρα και κοινωνικής κρίσης. Το ότι δεν έχει παρθεί το μέτρο της «καραντίνας» ίσως είναι και το μόνο μέτρο το οποίο δεν έχει παρθεί από τη σουηδική κυβέρνηση ακόμη, σε σχέση με άλλες χώρες. Αυτό δεν σημαίνει όμως ότι δεν έχουν παρθεί μέτρα για την καταπολέμηση της επιδημίας».
Ποια είναι όμως κάποια από τα κύρια μέτρα που έχουν παρθεί στην Σουηδία από τα τέλη Φεβρουαρίου μέχρι και σήμερα;
Ο κ. Σάπκαρης απαντά
· Σωστή και πλήρης ενημέρωση για τα μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης της ίωσης καθημερινά από αναγνωρισμένους ειδικούς επιδημιολόγους του εθνικού οργανισμού υγείας (Folkhälsomyndigheten) αλλά και επιστήμονες του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας που αφιερώνουν καθημερινά και συστηματικά ώρες ενημέρωσης αναλύοντας τα δεδομένα και τροποποιώντας τακτικές εφόσον η κατάσταση το απαιτεί.
· Άμεση πρόσληψη νέων γιατρών, νοσοκόμων και βοηθών νοσοκόμων καθώς και επαναπρόσληψη προσφάτως συνταξιοδοτουμένων επαγγελματιών υγείας όπου υπάρχει μεγάλη ανάγκη.
· Αξιολόγηση του προσωπικού Δήμων και Περιφερειών σε σχέση με προηγούμενη εργασιακή εμπειρία στον τομέα της Υγείας. Άτομα τα οποία έχουν ήδη στο βιογραφικό τους εκπαίδευση που σχετίζεται με επαγγέλματα υγείας, επανεκπαιδεύονται ώστε να είναι έτοιμοι να συμβάλλουν στην αντιμετώπιση της κρίσης εφόσον υπάρχει έξαρση των της επιδημίας.
· Εργαζόμενοι που προσφάτως μπήκαν σε κατάσταση «αναστολής εργασίας» βλ. SASΣκανδιναβικές Αερογραμμές επιδέχονται ταχύρρυθμες εκπαιδεύσεις βοηθού νοσηλευτή ώστε να βοηθήσουν το ήδη υπάρχων νοσηλευτικό προσωπικό.
· Δημιουργία νέων ειδικών νοσοκομειακών χώρων (περιοχή Στοκχόλμης) με την βοήθεια του Σουηδικού στρατού.
· Τα σχολεία εκτός των νηπιαγωγείων και των δημοτικών καθώς και τα πανεπιστήμια εκτός των τμημάτων χημικών παραμένουν κλειστά. Η σκέψη είναι πως αν κλείσουν τα νηπιαγωγεία και τα δημοτικά σχολεία πολλοί γονείς που εργάζονται στον τομέα της υγείας θα αναγκαστούν να παραμείνουν σπίτι να φροντίσουν τα παιδιά δημιουργώντας έτσι χάος στο υγειονομικό σύστημα το οποίο έχει ως προτεραιότητα να προστατέψει ευαίσθητες ομάδες. Επίσης οι έφηβοι θεωρούνται ώριμα άτομα τα οποία μπορούν να αυτοσυντηρηθούν αλλά και να βοηθήσουν μια οικογένεια σε σχέση με την φροντίδα των συγγενών μελών. Τέλος τα τμήματα χημικών των πανεπιστημίων βοηθούν στην παραγωγή αντισηπτικών.
· Σύσταση για εργασία και εκπαίδευση εξ αποστάσεως.
· Σύσταση ατομικής εκγύμνασης για βελτίωση του ανοσοποιητικού συστήματος.Υπάρχει ένας άγραφος κανόνας ανάμεσα στους δρομείς και τους περιπατητές στο τοπικό πάρκο. Κάθε φορά που περνάμε ο ένας τον άλλο, διατηρούμε μια καλή απόσταση 3 μέτρων. οι άνθρωποι κυριολεκτικά περπατούν σε ευρείς κύκλους γύρω από τους ξένους. Η χειραψία είναι εκτός ζήτησης και οι άνθρωποι διατηρούν άνετα την απόσταση ακόμη και μεταξύ γειτόνων και γνωστών.
· Απαγόρευση πτήσεων από και προς Ιράν (αρχές Μαρτίου). Χθεσινή τροποποίηση συστήνει απαγόρευση ταξιδιών έως 15 Ιουνίου.
· Σύσταση για απαγόρευση συγκεντρώσεων άνω των 500 ατόμων ( τέλος Φεβρουαρίου). Εδώ και 2 εβδομάδες έχει μειωθεί ο αριθμός σε 50 άτομα αλλά εφόσον η καθημερινή ανάλυση του ρίσκου σε αρμόδιες υπηρεσίες Δήμων και Περιφερειών υποδεικνύει περαιτέρω μείωση του αριθμού αυτού υπάρχει η «ελευθερία» αλλαγής του αριθμού σε ακόμη μικρότερο.
· Πίσω από τα παρασκήνια, χιλιάδες άλλοι εργαζόμενοι στον τομέα της υγειονομικής περίθαλψης όπως υπηρεσίες διανομής τροφίμων και δημόσιοι υπάλληλοι κάνουν εξαιρετικά τη δουλειά τους, εν μέρει επειδή οι πολιτικοί και οι ρυθμιστικές αρχές δεν παρεμβαίνουν στο έργο τους.
· Η κυβέρνηση έχει διαθέσει πρόσθετους δημοσιονομικούς πόρους και καλύπτει γρήγορα τις αστικές αμοιβές για τεράστιες διακυμάνσεις του πληθυσμού. Έχουν σταλθεί επιπλέον χρήματα προς τους Δήμους και τις Περιφέρειες, μειώθηκαν τα κριτήρια για προς τους δικαιούχους ταμείου ανεργίας, ώστε να το δικαιούνται περισσότεροι.
· Η αξιοσημείωτη συμπεριφορά και η ανθεκτικότητα της σουηδικής κοινωνίας δεν περιορίζεται στον δημόσιο τομέα. Η Scania, ένας από τους σημαντικότερους παραγωγούς φορτηγών που δεν μπορούν πλέον να προμηθευτούν εξαρτήματα από την Κίνα, έχει θέσει τις ομάδες εφοδιασμού και διανομής στη διάθεση της Getinge, μιας εταιρείας medtech που διανέμει ανεμιστήρες για νοσοκομεία σε όλο τον κόσμο. Τα εργοστάσια χαρτιού τουαλέτας, σημαντικό εξαγωγικό προϊόν της Σουηδίας, έχουν εξασφαλίσει ότι οι ελλείψεις χαρτιού τουαλέτας είναι απειροελάχιστες σε νοσοκομεία ή ΣουπερΜαρκετς.
Σε όλα αυτά τα παραδείγματα μέτρων που έχουν παρθεί στη Σουηδία προσθέστε το γεγονός ότι εκλείπουν μικροπολιτικές σκοπιμότητες εκμετάλλευσης της κρίσης. Η λέξη σύσταση έχει ένα ειδικό βάρος στον σουηδικό λαό. Άλλωστε για αυτό και ο πρωθυπουργός στο διάγγελμα του συνέστησε στον κόσμο ενσυναίσθηση κοινή λογική (folkvett) και αλληλεγγύη για να ξεπεραστεί αυτή η κατάσταση και η πλειοψηφία των πολιτών εμπιστεύεται και ακολουθεί τις συστάσεις σαν να είναι νόμος.