Καλό το Κανάλι του Σταύρος Νιάρχος, αλλά φτιάξτε επιτέλους έστω ένα “άγριο μίλι” στον Κηφισό!
Δε λέω, ωραίο το Κανάλι του Σταύρος Νιάρχος. Όμως το δικό μου όνειρο είναι ένα μεγάλο “κανάλι” στον Κηφισό. Εννοώ βέβαια την αναγέννηση του ποταμού, όπως περιγράφεται σε αυτό το άρθρο: Κηφισός, το κλιματιστικό της Αθήνας: Μπορεί να ξαναγεννηθεί; Και όμως… ναι, όπως δείχνει η διεθνής εμπειρία!
Δεν πρόκειται για ουτοπία! Το εγχείρημα της αναγέννησης ποταμού σε βιομηχανική περιοχή το έχουν υλοποιήσει με επιτυχία διάφορες πόλεις ανά τον κόσμο. Ένα δυνατό παράδειγμα έρχεται από το Σικάγο, όπου ολοκληρώθηκε η πρώτη φάση ενός παραποτάμιου πάρκου, το οποίο απολαμβάνουν πια οι κάτοικοι.
Το γραφείο αρχιτεκτονικής, πολεοδομίας και μηχανικής Skidmore, Owings & Merrill (SOM) και ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός Urban Rivers ένωσαν τις δυνάμεις τους για να δημιουργήσουν στον ποταμό Σικάγο την πρώτη φάση ενός οικολογικού πλωτού πάρκου που ακούει στο όνομα “Wild Mile”.
Αποτελούμενο από φιδωτές ξύλινες διαδρομές και πλούσια βλάστηση, το με εμβαδόν 139 στρέμματα πρότζεκτ έχει στόχο να επανεισάγει άγρια ζωή στο εκβιομηχανισμένο κανάλι και να λειτουργήσει ως δημόσιος χώρος που προωθεί εκπαίδευση, διασκέδαση και ισχυρότερους δεσμούς στους κόλπους της κοινότητας.
Εγκαινιάστηκε το 2016 και ολοκληρώθηκε το 2021, αλλά επισήμως άρχισε να δέχεται κοινό μεσα στο 2022.
Για να αποκαταστήσουν τη βιοποικιλότητα σε αυτό το τμήμα του ποταμού, η ομάδα από τον Urban Rivers συνεργάστηκε με ειδικό από τον Βοτανικό Κήπο του Σικάγου και ενσωμάτωσε στο «Wild Mile» 60 ντόπια φυτά που ευδοκιμούν σε περιβάλλοντα νερού καθώς και μια επιλογή φυτών με στόχο την επικονίαση και τη δυνατότητα φιλοξενίας φωλιών των πουλιών.
Παράλληλα, οι επισκέπτες μπορούν να απολαμβάνουν ξεναγήσεις με καγιάκ στον ποταμό, τις οποίες οργανώνει το Shedd Aquarium· σε αυτές μαθαίνουν για τις διαδικασίες αναζωογόνησης που επιτρέπει το συγκεκριμένο σχέδιο φύτευσης του οικολογικού πάρκου, δηλαδή τη βιολογική αποκατάσταση και την επανοξυγόνωση.
Η αρθρωτή διαδρομή που δημιούργησε το γραφείο SOM είναι μια ζικ ζακ σύνθεση αλουμινένιων σκελετών και πλωτών αποβαθρών που στηρίζουν τα ξύλινα μονοπάτια, τα οποία έχουν κατασκευαστεί από Kebony (χημικά επεξεργασμένο ξύλο). Η διαδρομή θα επαναληφθεί και στην επόμενη φάση του πρότζεκτ.
Πέραν της οικολογικής λειτουργίας του, το πρότζεκτ «Wild Mile» έχει οργανώσει ευρύ κοινωνικό πρόγραμμα για την κοινότητα του Σικάγου.
«Αξιοποιώντας στον μέγιστο βαθμό την εγγύτητά του με πάνω από 40 σχολεία και ακαδημαϊκά ιδρύματα, το “Wild Mile” ενσωματώνει πλούσια εκπαιδευτικά προγράμματα και προγράμματα για την κοινότητα. Σε αυτό περιλαμβάνεται η πρωτοβουλία “River Rangers” στο πλαίσιο της οποίας επιστρατεύονται “πολίτες-επιστήμονες” να καταγράφουν και να δίνουν σε τακτικά χρονικά διαστήματα αναφορές για τα φυτά και την άγρια ζωή που έχει επανεισαχθεί» σημειώνουν από το SOM.
Ας σκεφτούμε, λοιπόν, τι θα σήμαινε για την Αθήνα και τον Πειραιά ένα τέτοιο “wild mile” στη διαδρομή του Κηφισού κάπου στο Αιγάλεω ή τον Ρέντη, όπου σήμερα κυριαρχεί το τσιμέντο στον ποταμό. Είναι εφικτό τεχνικά και υπέροχο περιβαλλοντικά. Ποια κυβέρνηση θα κοιτάξει λίγο παραπέρα από το φαραωνικό πρότζεκτ του Ελληνικού και της Παραλιακής, που απορροφούν κολοσσιαίους πόρους;
Μενέλαος Χρόνης
Οι αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές του ΚΠΙΣΝ, όπως αυτές ορίζονται και από την πιστοποίηση platinum LEED που έχει αποκτήσει, απαγορεύουν τον καθαρισμό με χλώριο ή άλλα χημικά μέσα. Αντ’ αυτού, λειτουργούν σε σταθερή βάση 2 ρομποτικοί μηχανισμοί οι οποίοι αφαιρούν μέρος της άλγης από τον πυθμένα. Επιπλέον, 1-2 φορές τον χρόνο διενεργείται προγραμματισμένος καθαρισμός του Καναλιού, ο οποίος διαρκεί περίπου 4 εβδομάδες και περιλαμβάνει: αποστράγγιση του Καναλιού, καθαρισμό του πυθμένα με βούρτσες και νερό υπό πίεση, καθώς και καθαρισμό των σωληνώσεων και των αντλιοστασίων.