Άρθρο του Αντόνιο Γκουτέρες, Γενικού Γραμματέα ΟΗΕ, για τη ρητορική του μίσους
Ένα απειλητικό κύμα μισαλλοδοξίας και βίας που βασίζεται στο μίσος στοχοποιεί πιστούς πολλών θρησκειών παντού στον κόσμο. Δυστυχώς, τέτοια αποτρόπαια περιστατικά γίνονται με ανησυχητικό τρόπο όλο και πιο οικεία.
Τους τελευταίους μήνες, έχουμε δει Εβραίους να δολοφονούνται σε συναγωγές και τις ταφόπλακες τους να βεβηλώνονται με σβάστικες. Μουσουλμάνους να πέφτουν νεκροί από σφαίρες σε τζαμιά και τους θρησκευτικούς τους χώρους να καταστρέφονται. Χριστιανούς να δολοφονούνται ενώ προσεύχονται και τις εκκλησίες τους να πυρπολούνται.
Απεχθής ρητορική
Πέρα από αυτές τις φρικτές επιθέσεις, η ολοένα και πιο απεχθής ρητορική στοχεύει όχι μόνο θρησκευτικές ομάδες, αλλά και μειονότητες: Μετανάστες, πρόσφυγες, γυναίκες και οποιονδήποτε «άλλο».
Καθώς η πυρκαγιά του μίσους εξαπλώνεται, ο φανατισμός εκμεταλλεύεται τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης. Οι νεοναζί και τα κινήματα της λευκής υπεροχής πληθαίνουν. Η εμπρηστική ρητορική γίνεται όπλο για πολιτικό κέρδος.
Σκιά πάνω στην κοινή μας ανθρωπότητα
Το μίσος γίνεται κυρίαρχο ρεύμα τόσο στις φιλελεύθερες δημοκρατίες όσο και στα αυταρχικά καθεστώτα. Ρίχνει σκιά πάνω στην κοινή μας ανθρωπότητα.
Τα Ηνωμένα Έθνη έχουν μία μακρά ιστορία κινητοποίησης εναντίον κάθε είδους μίσους. Μέσω μίας ευρείας δράσης για την υπεράσπιση των ανθρωπίνων δικαιωμάτων και την προώθηση του κράτους δικαίου.
Πράγματι, η ίδια η ταυτότητα και η ίδρυση του Οργανισμού έχουν τις ρίζες τους στον εφιάλτη που ακολουθεί, όταν το δηλητηριώδες μίσος παραμένει ανενόχλητο για μεγάλο διάστημα.
Θεωρούμε τη ρητορική μίσους ως επίθεση στην ανεκτικότητα, την ενσωμάτωση, την ποικιλομορφία. Στην ίδια την ουσία των κανόνων και των αρχών των ανθρωπίνων δικαιωμάτων.
Γενικότερα υπονομεύει την κοινωνική συνοχή, διαβρώνει τις κοινές αξίες και μπορεί να θέσει τις βάσεις για τη βία. Υπονομεύει την ειρήνη, την σταθερότητα, τη βιώσιμη ανάπτυξη και την ανθρώπινη αξιοπρέπεια.
Αποτρόπαια εγκλήματα
Τις τελευταίες δεκαετίες, η ρητορική μίσους ήταν προάγγελος αποτρόπαιων εγκλημάτων, συμπεριλαμβανομένης της γενοκτονίας. όπως στη Ρουάντα, στη Βοσνία και στην Καμπότζη.
Φοβάμαι ότι ο κόσμος φτάνει σε μια άλλη κρίσιμη στιγμή στην μάχη εναντίον του δαίμονα του μίσους. Αυτός είναι ο λόγος για τον οποίο εγκαινίασα -ως απάντηση των Ηνωμένων Εθνών- δύο πρωτοβουλίες.
Σχέδιο δράσης
Πρώτον, μόλις παρουσίασα την Στρατηγική και ένα Σχέδιο Δράσης για την Ρητορική Μίσους, με σκοπό τον συντονισμό των προσπαθειών σε ολόκληρο το σύστημα των Ηνωμένων Εθνών για την αντιμετώπιση των βασικών αιτιών και την αποτελεσματικότερη αντίδραση μας.
Δεύτερον, αναπτύσσουμε ένα Σχέδιο Δράσης για την πλήρη συμμετοχή του ΟΗΕ στις προσπάθειες για τη προστασία των θρησκευτικών χώρων και την ασφάλεια των οίκων λατρείας.
Σε όσους επιμένουν να χρησιμοποιούν τον φόβο για να διαιρέσουν, πρέπει να πούμε: η διαφορετικότητα είναι πλούτος, δεν είναι ποτέ απειλή.
Ένα βαθύ και συνεχές πνεύμα αμοιβαίου σεβασμού και δεκτικότητας μπορεί να ξεπεράσει τα posts και τα tweets που εκτοξεύονται σε κλάσματα δευτερολέπτου. Δεν πρέπει ποτέ να ξεχνάμε ότι, εν τέλει, ο καθένας μας είναι ένας «άλλος» για κάποιον άλλον, κάπου αλλού. Δεν μπορεί να υπάρξει καμία ψευδαίσθηση ασφάλειας όταν το μίσος είναι ευρέως διαδεδομένο.
Ως μέλη της κοινής μας ανθρωπότητας, είναι καθήκον μας να φροντίζουμε ο ένας τον άλλον.
Φυσικά, όλες οι ενέργειες που αποσκοπούν στην αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους πρέπει να συμβαδίζουν με τα θεμελιώδη ανθρώπινα δικαιώματα.
Η αντιμετώπιση της ρητορικής μίσους δεν σημαίνει τον περιορισμό ή την απαγόρευση της ελευθερίας του λόγου. Σημαίνει το να σταματήσουμε την κλιμάκωση της ρητορικής μίσους σε κάτι πιο επικίνδυνο, ιδίως σε πρόκληση διακρίσεων, εχθρότητας και βίας, που απαγορεύονται από το διεθνές δίκαιο.
Πρέπει να αντιμετωπίσουμε την ρητορική μίσους όπως αντιμετωπίζουμε κάθε κακόβουλη πράξη: καταδικάζοντάς την, αρνούμενοι να την ενισχύσουμε, αντιμετωπίζοντάς την με την αλήθεια και ενθαρρύνοντας τους δράστες να αλλάξουν τη συμπεριφορά τους.
Η ρητορική του μίσους είναι ένας κίνδυνος για όλους
Τώρα είναι η στιγμή εντατικοποιήσουμε τις προσπάθειες μας για να εξαλείψουμε τον αντισημιτισμό, το αντιμουσουλμανικό μίσος, τις διώξεις των χριστιανών και όλες τις άλλες μορφές ρατσισμού, ξενοφοβίας και σχετικής μισαλλοδοξίας.
Οι κυβερνήσεις, η κοινωνία των πολιτών, ο ιδιωτικός τομέας και τα μέσα ενημέρωσης έχουν όλοι έναν σημαντικό ρόλο να παίξουν. Οι πολιτικοί και θρησκευτικοί ηγέτες έχουν ιδιαίτερη ευθύνη για την προώθηση της ειρηνικής συνύπαρξης.
Το μίσος είναι ένας κίνδυνος για όλους – κι έτσι η καταπολέμηση του πρέπει να είναι έργο όλων μας.
Μαζί, μπορούμε να σβήσουμε την πυρκαγιά του μίσους και να υποστηρίξουμε τις αξίες που μας ενώνουν σε μια ενιαία ανθρώπινη οικογένεια.
