ΚΥΡΙΑΚΟΣ ΝΤΗΝΙΑΚΟΣ: Η σημερινή δημοτική αρχή είναι μικρόψυχη, ανεπαρκής, αποτυχημένη, φοβισμένη

Ξέρω γιατί επανέρχεται αυτή η συζήτηση. Διότι έχουμε μια δημοτική αρχή μικρόψυχη, ανεπαρκή και φοβισμένη. Δεν έχει να παρουσιάσει τίποτε και νομίζει ότι έτσι θα δικαιολογήσει την ανεπάρκειά της. Δημιουργεί εντυπώσεις με αλχημείες και διαστροφή της πραγματικότητας. Εμείς αφήσαμε τον Δήμο σε μια από τις καλύτερες οικονομικά θέσεις στην Ελλάδα. Χαρακτηριστικά αναφέρω ότι στο ταμείο υπήρχαν 3.353.000 ευρώ, αλλά και σχετική βεβαίωση για απαιτήσεις ύψους 620.000 ευρώ από τον επιχειρηματία Β. Σταθοκωστόπουλο για την καφετέρια στο Λόφο. Πράγματι το ποσό πληρώθηκε τον Ιανουάριο του 2007.

Υπήρχαν τρέχοντα χρέη, όχι ληξιπρόθεσμα, γύρω στα 3.500.000 ευρώ. Τα δάνεια ήταν γύρω στα 6.000.000 ευρώ και τα πήραμε βασικά για την απόκτηση χώρων, για πράσινο και κοινωφελή περιουσία της πόλης. Και τα θεωρώ ως παραγωγικές επενδύσεις. Πρέπει να ξέρετε ότι όλα αυτά τα χρόνια αγοράσαμε πάνω από 100 μικρούς και μεγάλους χώρους. Εγώ ο ίδιος υπέγραψα 94 συμβόλαια αγοράς κοινόχρηστων χώρων!

Υπήρχαν όμως και άλλα ποσά που αφήσαμε έτοιμα για είσπραξη εκ μέρους του Δήμου. Μιλώ για τις απαιτήσεις από εισφορά σε γη και χρήμα από κάποιους μεγάλους κτηματίες του Άνω Δάσους.

Δεν μπορώ να ξέρω. Χρειάζεται πολλή λογιστική επεξεργασία. Αυτό που λέω με βεβαιότητα είναι ότι πήραμε από τους ιδιοκτήτες δήλωση ότι αναγνωρίζουν την οφειλή και απέμενε ο προσδιορισμός της, ενδεχομένως με αναθεώρηση της πράξης εφαρμογής. Κάναμε όλες αυτές τις προπαρασκευαστικές εργασίες και παραδώσαμε ώριμο το θέμα, αλλά οι σημερινοί διοικούντες το Δήμο δεν έκαναν τίποτε…

Θέλω ακόμα να μιλήσω για τα έσοδα τα οποία δημιουργήσαμε με τα αναψυκτήρια και τις άλλες δημοτικές επιχειρήσεις. Για παράδειγμα, το Περίπτερο στον Σκαραμαγκά, το οποίο εμείς δεν θελήσαμε ποτέ να εκμισθώσουμε σε ιδιώτες, θυμάμαι ότι μια χρονιά απέφερε στον Δήμο 93.000.000 δραχμές. Επίσης ο Λόφος στον Προφήτη Ηλία μετά από διαγωνισμό που έγινε απέδωσε ενοίκιο 30.000 ευρώ το μήνα. Προσοδοφόρα ήταν και τα αναψυκτήρια Αίθριο, Ιστορικό, Θεαθήναι, καθώς και η Γιορτή στο Δαφνί. Δηλαδή στα χρόνια που υπηρετήσαμε το Δήμο δημιουργήσαμε έσοδα, αξιοποιώντας το συγκριτικό πλεονέκτημα της πόλης.

Κοντά σ’ αυτά είναι και παρακρατηθέντες πόροι επί των ημερών μας, ύψους 7.000.000 ευρώ, που αποδίδονται σήμερα στον Δήμο από το κράτος και πληρώνονται οι ληξιπρόθεσμες οφειλές.

Συμβαίνει το αντίθετο. Διότι, αντίθετα με ό,τι λέγεται, συνέβαλα να έρθει το Μετρό εκεί που είναι, καθώς ο αρχικός σχεδιασμός ήταν να φτάσει μέχρι την Πλατεία Εσταυρωμένου, στο Αιγάλεω (τερματικός σταθμός). Τότε, το 1995, ήμουν πρόεδρος του Οργανισμού Ρυθμιστικού Σχεδίου Αθήνας (ΟΡΣΑ) και σκέφτηκα ότι πρέπει να γίνει επέκταση της γραμμής. Βέβαια πρωταρχικό ρόλο είχαν οι Δήμοι. Προκάλεσα λοιπόν σύσκεψη των τριών Δήμων Χαϊδαρίου, Αιγάλεω, Αγ. Βαρβάρας, με τη συμμετοχή των δημάρχων Σπηλιόπουλου, Μυστακόπουλου και Μίχου. Τους έθεσα το ζήτημα και πρότεινα να ζητήσουμε και άλλον σταθμό. Συμφωνήσαμε λοιπόν να συνέλθουν τα δημοτικά συμβούλια και να αποφασίσουν για το θέμα. Πράγματι, σε λίγες μέρες και οι τρεις Δήμοι έστειλαν ομόφωνες αποφάσεις και έτσι το Μετρό έφτασε εκεί που είναι σήμερα ο τερματικός σταθμός.

Τότε δεν γίνονταν επεκτάσεις. Η Αττικό Μετρό ήταν αρνητική. Όμως το αίτημά μας έγινε δεκτό και έφτασε μέχρι εκεί που βρίσκεται σήμερα, διαφορετικά θα ήταν στον Εσταυρωμένο. Η προσωπική μου άποψη είναι ότι έπρεπε να φτάσει έως τον Σκαραμαγκά, με ενδιάμεσους σταθμούς, ώστε να εξυπηρετούνται οι Δήμοι της Δυτικής Αττικής και να υπάρξει πραγματική ανάσχεση της εισόδου ΙΧ στην πρωτεύουσα από την δυτική Ελλάδα. Μάλιστα το υποστήριζα και από τη θέση του δημάρχου τα τελευταία χρόνια. Τουλάχιστον ας κοιτάξουν να λειτουργήσει έστω και μέχρι την Αγία Μαρίνα!

Για το παρόν, άποψή μου είναι ότι το Μετρό πρέπει να φτάσει στο Αττικό Νοσοκομείο από τον κλάδο Περιστερίου. Είχε θεωρηθεί ότι αυτό μπορούσε να πραγματοποιηθεί.

Με τιμούν αυτές οι συζητήσεις και ίσως διαφαίνεται και ένα αίσθημα νοσταλγίας. Όμως δεν παύει να είναι κρίμα για το Χαϊδάρι ότι βρίσκεται σε αναζήτηση ενός “Κιγκινάτου για τη σωτηρία της πόλης”.

Ο γιος μου έχει ζήσει από κοντά όλη αυτή τη διαδρομή μου, αλλά και τις δυσκολίες της, στην Αυτοδιοίκηση και τον Δήμο Χαϊδαρίου και είναι φυσικό και αυτονόητο να αγαπάει το θεσμό και να έχει αγωνία για την πόλη όπου ζούμε. Οι αποφάσεις όμως είναι δικές του και έχω εμπιστοσύνη στην κρίση του.

Από την οικογένεια Δεληνικόλα δεν αγοράσαμε κανένα ακίνητο. Απλά είχαμε δεσμεύσει την ιδιοκτησία, μόλις αναλάβαμε το 1983 – ’84. Αλλά, όταν στη συνέχεια προσθέσαμε αρκετό πράσινο στην περιοχή (κατ’ αρχήν κλείσαμε το ρέμα του Άη Γιώργη, στη συνέχεια με τα 15 στρέμματα της οδού Ηρακλέους και τα 50 στρέμματα στο Πάρκο και επίσης με τη δέσμευση 6,5 στρεμμάτων στο Χριστοδούλειο και φυσικά το πράσινο 15 στρ. απέναντι στο Παλατάκι), το Δημοτικό Συμβούλιο δέχτηκε τη μερική αποδέσμευση του οικοπέδου, μάλιστα σ’ αυτό συμφώνησε και ο σημερινός δήμαρχος Μαραβέλιας και η παράταξή του.

Αλλά βέβαια είναι γνωστό ότι ο κύριος Λυμπέρης δεν μπορεί να απαλλαγεί από τα πολιτικά τραύματα του παρελθόντος, που θολώνουν την κρίση του και του στερούν τη νηφαλιότητα που θα έπρεπε να έχει.

Ο Δήμος δεν είναι υποχρεωμένος να κάνει έλεγχο τίτλων ιδιοκτησίας. Όταν βλέπει ιδιοκτησία εγκαταλειμμένη μπορεί να την καταλαμβάνει και να τη διαμορφώνει. Και όποιος είναι ιδιοκτήτης και αναγνωριστεί ως δικαιούχος, ας ασκήσει τα δικαιώματά του.

Ισχύει ό,τι είπα.

Θυμάμαι… όταν εγκρίναμε την ένταξη του Άνω Δάσους στο σχέδιο, είχε οριστεί ύψος 9 μ.,συντελεστής δόμησης 0,8 και το σύστημα των πτερύγων, δηλαδή ανά δύο οικοδομές να κολλάνε. Πιστεύω ότι αν αυτά εφαρμόζονταν δεν θα παρουσίαζε ο οικισμός αυτό το θέαμα που έχει σήμερα. Ατυχώς όμως επακολούθησε ο Γενικός Οικοδομικός Κανονισμός, ο οποίος αναίρεσε αυτούς τους όρους δόμησης, με αποτέλεσμα να μην ισχύσει ο αρχικός σχεδιασμός.

Όταν αναλάβαμε το 1983 την ευθύνη της πόλης με τους συνεργάτες μου, είχαμε συγκεκριμένο πρόγραμμα. Ιεραρχήσαμε τα προβλήματα. Το κορυφαίο ήταν η κρίση του αστικού περιβάλλοντος, διότι το Χαϊδάρι έχει περιαστικό πράσινο, αλλά μέσα στον ιστό της πόλης υπήρχε φοβερή φόρτιση από το τσιμέντο. Έλειπαν οι ελεύθεροι χώροι, καθώς και οι κοινωφελείς. Προχωρήσαμε λοιπόν σε συνολικό σχεδιασμό με στόχο να βελτιωθεί το περιβάλλον.

Οι τρόποι ήταν δύο: κατ’ αρχήν, κατάληψη και αξιοποίηση αδέσποτων και εγκαταλειμμένων οικοπέδων, αλλά κυρίως η δέσμευση και απαλλοτρίωση, αν δεν γινόταν συμβιβασμός. Για παράδειγμα, η ανάπλαση της Δυτικής Πύλης μεταξύ Ιεράς Οδού και Λ. Αθηνών, περίπου 30 στρέμματα, είναι κατάληψη και αξιοποίηση χώρου! Θυμάμαι ότι το Ψυχιατρείο ήθελε να κατασκευάσει εκεί σχολή νοσοκόμων, ενώ παράλληλα το διεκδικούσαν κάποιοι μεγαλοϊδιοκτήτες. Ο Δήμος έδωσε λύση με την παρέμβασή του και όχι μόνο για την πόλη, αλλά και για ολόκληρη τη δυτική Αθήνα, ως υπερτοπικό πόλο πράσινου και αναψυχής.

Οι δεσμεύσεις αρθρώνονταν σε τέσσερα επίπεδα:

1. Γειτονιά, μικρό πράσινο, όπου υφαίνονται οι ανθρώπινες σχέσεις και ενδυναμώνεται η κοινωνική συνοχή.

2. Συνοικία, μεγαλύτερο πράσινο.

3. Πόλη

4. Υπερτοπικό

Προσθέσαμε χώρους σε όλα τα επίπεδα που ανέφερα. Η αμοιβαία συμπληρωματικότητα έδωσε ένα συνολικό αποτέλεσμα. Δεν είναι μόνο το Παλατάκι, η Πλατεία Πρωτομαγιάς στο Δάσος, ο χώρος του Δημαρχείου, η Πλατεία Δημοκρατίας, το Πάρκο Ιστορικής Μνήμης στο Στρατόπεδο και τόσα άλλα, αλλά και ο πεζόδρομος στο Δάσος, το νταμάρι στην οδό Μακεδονίας, τα τρίγωνα στην Γρηγορούσα, το πράσινο παράλληλα με τον μανδρότοιχο του Ψυχιατρείου στο Δαφνί. Και τόσα άλλα.

Φεύγοντας από το Δημαρχείο δεν κράτησα προσωπικό αρχείο για να σας τα απαριθμήσω ένα – ένα, αλλά υπάρχει η ζώσα πραγματικότητα στην πόλη, την οποία απολαμβάνουν οι κάτοικοι. Δεν φανταζόμουν ποτέ ότι θα βρεθώ μετά από 15 χρόνια στη θέση να απαντώ σε ανόητες αναφορές, τις οποίες τολμούν οι εκπρόσωποι της δημοτικής αρχής, οι οποίοι 7 χρόνια τώρα δεν έχουν προσθέσει ούτε ένα μέτρο πράσινο στην πόλη! Λυπάμαι αντίθετα, που βλέπω την κακή συντήρηση όλων αυτών που δημιουργήσαμε.

Δεσμεύαμε χώρους με κοινωνικό κριτήριο, αλλά η δέσμευση περιουσίας δεν παύει να είναι οικονομικό πλήγμα. Συνήθως μετά από κάθε δέσμευση ακολουθούσε ένα αθέατο στάδιο, το οποίο οι πολίτες δεν γνωρίζουν. Οι πληττόμενοι ιδιώτες κατ’ αρχήν προσπαθούσαν να μεταπείσουν τη δημοτική αρχή. Ορισμένες φορές επιχειρούσαν και να τη δελεάσουν. Και στο τέλος, πολλές φορές, υπήρχαν απειλές. Η δημοτική αρχή έπρεπε να αντισταθεί σε όλες τις αφανείς πιέσεις, να εμμείνει μέχρι τέλους.

Δικαιολογώ την οργή όσων δεσμεύτηκαν οικόπεδά τους και ίσως και εκ μέρους και άλλων συμπολιτών να πρέπει να αναγνωρίσουμε τη συμβολή τους, έστω και αναγκαστική, στη βελτίωση της εικόνας της πόλης.

Όταν το ύψος των οικοδομών στο Χαϊδάρι αυξήθηκε από τα 16 μέτρα στα 21, με τον ΓΟΚ που ψηφίστηκε τότε, το 1999 πήραμε ομόφωνη απόφαση στο Δημοτικό Συμβούλιο και επανήλθε το ύψος με Προεδρικό Διάταγμα στα 16 μ. Μπορεί αυτό να προκάλεσε την μήνη των εργολάβων, αλλά σίγουρα ωφέλησε το Χαϊδάρι.

Ας μού επιτραπεί να αναφέρω ένα χαρακτηριστικό στιγμιότυπο. Εκείνο τον καιρό είχαμε μια κλήση από το Συμβούλιο της Επικρατείας να πάει ο δήμαρχος στο γραφείο του αρμόδιου Συμβούλου. Πήγα. Και ο Σύμβουλος μού είπε: “Δεν σάς θέλω τίποτε, απλά ήθελα να δω ποιος δήμαρχος τόλμησε να μειώσει το ύψος των οικοδομών”.

Ένα ποιοτικό έργο ήταν το “Έρεισμα”, που προσφέρει υπηρεσίες στα άτομα με ειδικές ανάγκες. Ατυχώς δεν είναι ευρύτερα γνωστό και δεν έχει καταξιωθεί πλήρως στη χαϊδαριώτικη κοινωνία.

Δεν θα ήθελα βέβαια να πω ότι σήμερα δεν υπάρχει στενότητα πιστώσεων. Όμως ποτέ, κανένας δεν ήρθε σε εμάς να μάς προσφέρει πιστώσεις. Εμείς “ωριμάζαμε” τα θέματα με μελέτη, σχέδια εφαρμογής και διεκδικούσαμε ανυποχώρητα. Μάλιστα είναι χαρακτηριστική η ελαφρώς ειρωνική φράση που λέγαμε στους φορείς που είχαν πλεόνασμα στο τέλος τού έτους: “Ήλθαμε να βοηθήσουμε την απορρόφηση των πιστώσεών σας!”. Και τώρα υπάρχουν λιμνάζουσες πιστώσεις…

Πάνω απ’ όλα, είχαμε πολιτική και ηθική θεμελίωση για τις διεκδικήσεις μας. Λέγαμε πόσο υποβαθμισμένη ήταν η δυτική Αθήνα σε σύγκριση με τα βόρεια προάστια και αξιώναμε πιστώσεις για να υπάρχει ποιότητα ζωής και στην περιοχή μας. Αυτό έδινε θέση διαπραγματευτικής υπεροχής.