Η Εσπλανάδα του Χαϊδαρίου! Μια “άλλη” ιδέα για την ανάκτηση της θάλασσάς μας

![]() |
Αυτά τα λίγα μέτρα, όλα κι όλα, είναι η “παραλία” μας στον Σκαραμαγκά (άσε που την διεκδικεί ο Δήμος Ασπροπύργου!). Εδώ βρισκόταν η εξέδρα του Πασά, η οποία έχει γκρεμιστεί. |
![]() |
Πριν μερικές δεκαετίες. Κολυμβήτρια ετοιμάζεται να βουτήξει από την εξέδρα του Πασά. (Φωτό Κώστας Μασέρας) |
![]() |
Χιλιάδες Αθηναίοι έρχονταν για μπάνιο. Και στέκονταν όρθιοι! |
δημιουργία θέσεων εργασίας μέσω ήπιας ανάπτυξης. Είναι επίκαιρη γιατί αποτελεί ουσιαστική αναπτυξιακή πρόταση ανάπτυξης, μέσα στην απόλυτη ανυπαρξία σχετικών προτάσεων, τόσο σε τοπικό επίπεδο όσο και γενικό.
– Να ζητήσουμε κοινόχρηστη χρήση της έκτασης των 220 στρεμμάτων των κατοίκων του Δήμου Χαϊδαρίου και της κοινωνίας της Δυτικής Αθήνας και Αττικής.
– Να προτείνουμε μία παρέμβαση απόδοσης πρώην βιομηχανικής έκτασης σε ψυχαγωγική και αθλητική χρήση (και όχι υποβάθμισης φυσικού περιβάλλοντος για μονοπωλιακή ανάπτυξη καφετεριών – νυχτερινών κέντρων, δηλαδή του μέχρι τώρα αρνητικού ελληνικού αυτοδιοικητικού παραδείγματος).
Η πρόταση δεν οδηγεί την πόλη στη φύση, αλλά ξαναφέρνει την θάλασσα στη πόλη και αυτό γίνεται διώχνοντας πρωτίστως τις εξαώροφες αποθέσεις containers, εν
συνεχεία δίνοντας χώρο για άθληση (πισίνα, γήπεδα) και αναψυχή (χώροι
εστίασης και ψυχαγωγίας, παιχνίδια με νερό, υποδομές για ναυταθλητισμό και
αλιεία, κλπ).
και ’70, όμως μπορούμε να φανταστούμε νέους, νέες, οικογένειες που έρχονται
για να κάνουν μπάνιο στις πισίνες, να χαρούν την θέα, το ηλιοβασίλεμα κ.ά.
τριγώνου κλπ.), που, αν τις συνδυάσουμε με την αποκατάσταση της ελεύθερης σήμερα
παραλίας, με ανακατασκευή του παλαιού γηπέδου μπάσκετ και κατασκευή νέων
γηπέδων beach volley και ποδοσφαίρου στην άμμο, έχουμε ένα ολοκληρωμένο σύστημα
θερινής (και όχι μόνο) άθλησης.
και της παράκτιας ζώνης.
ΧΡΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ –
ΑΝΑΠΤΥΞΗ
κόστος δεν είναι απαγορευτικό, μια και η γη είναι δημόσια και κοινόχρηστη.
Το όφελος είναι τεράστιο. Στην ουσία ,μέσα σε λίγα χρόνια το κόστος θα έχει αποσβεστεί.

Αθλητικές και ναυταθλητικές δραστηριότητες, μαζί με ψυχαγωγία, μπορούν να αναπτυχθούν στην προβλήτα και το λιμανάκι. |
και ψυχαγωγίας και άθλησης, έχουμε το επιπλέον όφελος δημιουργίας αρκετών μόνιμων θέσεων εργασίας.
απόσβεση επένδυσης σε ελληνικό προϊόν και όχι εισαγομένων καυσίμων.
θάλασσα. Θα προσθέσουμε κι άλλη μόλυνση στην ατμόσφαιρα ή θα αφαιρέσουμε, στη
βάση μιας άλλης αντίληψης ανάπτυξης;
και να αθλούμαστε στο άμεσο μέλλον στην δική μας Εσπλανάδα. Μπορούμε να “αναθερμάνουμε” τη σχέση μας με τη θάλασσα και να δροσιστούμε δίπλα της.
κοινωνία ως κοινόχρηστο χώρο, είναι καθαρά πολιτικό. Μια πολιτεία που θα
ενδιαφέρονταν για την δημόσια γη θα την είχε ανακτήσει. Σε κάθε περίπτωση θα είχε διεκδικήσει το χώρο υπέρ της κοινωνίας. Ως πολιτεία εννοούμε την Κυβέρνηση και την Τοπική Αυτοδιοίκηση.
ΙΣΤΟΡΙΚΟ
![]() |
Έγινε κάτω από τη μύτη μας! 1994, η κατασκευή της μεγάλης προβλήτας Νο4, με παράνομο μπάζωμα της θάλασσας, έχει ξεκινήσει. |
Ο χώρος που παραχωρήθηκε το 1955 στο επιχειρηματία Νιάρχο για ναυπηγεία, αλλά και η παραλία του Σκαραμαγκά, είναι γνωστός και καταγεγραμμένος νομικά από το παραχωρητήριο του 1955 και το ΦΕΚ 1147Δ/1994.
Το 1994 επιχειρήθηκε και έγινε η παραχώρηση της θάλασσας που μπαζώθηκε (παράνομα) εμπρός από τα ναυπηγεία με τρόπο που ήταν και είναι αντίθετος με τους νόμους 1515/85 “Ρυθμιστικό σχέδιο και πρόγραμμα προστασίας περιβάλλοντος της ευρύτερης περιοχής της Αθήνας – ΟΡΣΑ” και 1650/86 “Για την προστασία του περιβάλλοντος”, αλλά και κατά παράβαση του ΑΝ 2344/40 “Περί Αιγιαλού και Παραλίας”, αφού με σκανδαλώδη και προκλητικό τρόπο η επιτροπή του 1994 αρνήθηκε να χαράξει οριογραμμή παραλίας (άρθρο 7 παραγ.2 του Ν2344/40) και θεώρησε ότι μόνη κατάλληλη χρήση είναι η χρήση των ναυπηγείων!
Τα παραπάνω στοιχεία σε συνδυασμό με πλήθος αποφάσεων του ΣτΕ αλλά και τον νόμο Περί Αιγιαλού και Παραλίας (Ν2971/2001 Άρθρο 12 παραγ.4) οδηγούν μονοσήμαντα στο χαρακτηρισμό ως αυθαίρετης όλης της έκτασης των μπαζωμάτων.
Είναι γνωστό ότι οποιαδήποτε αυθαίρετη κατασκευή που έγινε (ή φαίνεται να έγινε, όπως η συγκεκριμένη) μετά το 1983, που εκδόθηκε ο Ν.1337/83, δεν είναι δυνατόν να νομιμοποιηθεί, διότι κάτι τέτοιο είναι αντίθετο με τις διατάξεις του άρθρου 24 του Συντάγματος και συμπερασματικά, όταν πρόκειται για αυθαίρετη επέκταση ξηράς σε βάρος της θάλασσας, αυτή έχει κοινόχρηστο χαρακτήρα, όπως και ο θαλάσσιος χώρος που υπήρχε πριν το αυθαίρετο μπάζωμα.
ΤΕΚΜΗΡΙΩΣΗ

Η σημερινή μορφή του Αιγιαλού στη περιοχή Ναυπηγείων του Σκαραμαγκά
(κόκκινη γραμμή), διαμορφώθηκε παράνομα και εξίσου παράνομα χαρακτηρίστηκε το
1994 ως νέος Αιγιαλός, ενώ ο χώρος μεταξύ παλαιού και νέου Αιγιαλού (μπλε γραμμή)
το 2002 παραχωρείται από το ΥΠΟΙΚ με δικαίωμα παράλληλης χρήσης των υφισταμένων εγκαταστάσεων της Εταιρείας ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΝΑΥΠΗΓΕΙΑ ΑΕ. Όμως με νεότερη απόφαση του ΥΠΟΙΚ το 2003 ανακλήθηκε, με αποτέλεσμα σήμερα αφενός να μην έχει καθοριστεί
η έκταση του χώρου παραχώρησης αφετέρου να παραμένει εκκρεμότητα με την παράνομα
επιχωματωμένη θάλασσα εμπρός από το παλαιό Αιγιαλό.
Το άρθρο 24 του Συντάγματος αφενός μεν επιβάλλει στο κράτος την υποχρέωση
προστασίας του φυσικού περιβάλλοντος, αφετέρου δε επιτάσσει τη χωροταξική
οργάνωση της χώρας, την οποία, επίσης, αναθέτει στο κράτος. Οι δύο αυτές
υποχρεώσεις προδήλως αλληλοεξαρτώνται, έτσι ώστε να μην νοείται προστασία του
περιβάλλοντος χωρίς χωροταξικό σχεδιασμό και αντιστρόφως.
Μέρος του φυσικού περιβάλλοντος, και δη ευπαθές, είναι τα οικοσυστήματα των
ακτών, τα οποία, κατά την πάγια νομολογία του ΣτΕ, πρέπει, κατά την έννοια της πιο
πάνω συνταγματικής επιταγής, να τελούν υπό ιδιαίτερο καθεστώς ήπιας διαχειρίσεως και αναπτύξεως, η οποία και μόνον τυγχάνει βιώσιμη. Το καθεστώς αυτό αποτελεί συνήθως αντικείμενο ειδικού νόμου, τούτου, όμως, ελλείποντος, δύναται (το ειδικό καθεστώς) να συναχθεί αβίαστα από την προσήκουσα στις ακτές προστασία του άρθρου 24 του Συντάγματος, ερμηνευόμενου υπό το φως των διατάξεων της Συνθήκης του Μααστριχτ (άρθρα Β, 2 και 130 Ρ), που κυρώθηκε με το ν. 2077/1992, και των αρχών της Διακηρύξεως του Ρίο και της Agenda 21.
Ο νόμος περί Αιγιαλού και παραλίας Ν.2971/2001 σύμφωνα με την ΥΠΟΙΚ 1008244/857/Β0010/ ΠΟΛ1097/ 11-3-2002 καθορίζει μεταξύ άλλων ότι καταργούνται οι προσχώσεις, σε περίπτωση δε παράνομων προσχώσεων (όπως η συγκεκριμένη) δεν επιτρέπεται η αναχάραξη του αιγιαλού ή της παραλίας και οι δημιουργηθείσες νέες εκτάσεις θεωρούνται
αιγιαλός. Επίσης ρυθμίζονται ζητήματα που αφορούν την παραχώρηση απλής χρήσης
αιγιαλού και παραλίας σε Ο.Τ.Α., φορείς διοίκησης και εκμετάλλευσης λιμένων,
οργανισμούς κοινής ωφελείας και Ν.Π.Δ.Δ. και ορίζονται οι δραστηριότητες που
θα πρέπει να ασκούνται στον παραχωρημένο χώρο του αιγιαλού.