ΕΡΕΥΝΑ. Οι πρώτες μέρες των προσφυγόπουλων στα σχολεία του Χαϊδαρίου. Επιτυχίες και προβλήματα
 |
| Πρόσφυγες μαθητές στο 5ο Δημοτικό. |
Η υποδοχή των προσφυγόπουλων στα σχολεία του Χαϊδαρίου έγινε υποδειγματικά και αυτό αναγνωρίστηκε πανελλήνια, ωστόσο οι επίσημες τελετές έμειναν πίσω και ήρθε η ώρα να κάνουμε μια πρώτη αποτίμηση της ίδιας της εκπαιδευτικής διαδικασίας. Τα συμπεράσματα, λοιπόν, είναι θετικά ως προς την ένταξη των παιδιών στη ζωή του σχολείου, αλλά, από την άλλη, τα προβλήματα στην τάξη δεν λείπουν, αν και υπήρχε αρκετός χρόνος για προετοιμασία σε επιτελικό επίπεδο στο Υπουργείο Παιδείας (ήδη από τον Μάρτιο του 2016 ξεκίνησε η συγκρότηση προγράμματος για την εκπαίδευση των παιδιών προσφύγων).
Για να αποκτήσουμε μια σφαιρική εικόνα, το “Χαϊδάρι Σήμερα” μίλησε με τους διευθυντές των σχολείων που σηκώνουν το βάρος, τον συνδικαλιστικό εκπρόσωπο των δασκάλων στην πόλη μας και τον διευθυντή πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης της περιοχής μας. Σημειώνουμε πως κάποια πολύ έντονα σχόλια στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης για “επίθεση” προσφυγόπουλων σε ελληνόπουλα στο 5ο Δημοτικό δεν επαληθεύονται, ενώ στο ίδιο σχολείο εμφανίστηκαν παιδιά από τον Σκαραμαγκά που πεινούν.
Γιατί διαχωρισμός μαθητών;
Ασφαλώς η εισαγωγή των προσφύγων μαθητών στα σχολεία είναι μια περίπλοκη υπόθεση, ιδιαίτερα απαιτητική από την εκπαιδευτική σκοπιά, ενώ έχει και πολιτικοκοινωνικές πτυχές. Χαρακτηριστικά, εκπαιδευτικοί με πείρα σημειώνουν ότι θεωρούν εσφαλμένο τον συνολικό χειρισμό του θέματος, δηλαδή τον διαχωρισμό των ξένων μαθητών σε ξεχωριστές τάξεις και ξεχωριστό ωράριο. Πιστεύουν δηλαδή ότι ήταν απολύτως εφικτή και παιδαγωγικά ορθή η ένταξη των προσφυγόπουλων απευθείας στις κανονικές τάξεις των σχολείων. Θα μπορούσαν να μοιραστούν οι μαθητές του Σκαραμαγκά, περίπου 350 παιδιά, περίπου ένας σε κάθε τάξη στα σχολεία Χαϊδαρίου – Αιγάλεω – Περιστερίου και να κυλήσουν όλα ομαλά, όπως άλλωστε γίνεται εδώ και δύο τουλάχιστον δεκαετίες με τα παιδιά μεταναστών σε όλη την Ελλάδα. Δυστυχώς, λένε, επικράτησαν πολιτικά κριτήρια που επέβαλαν τον διαχωρισμό και ο φόβος αντιδράσεων από ακραίους κύκλους, οι οποίοι τελικά επέβαλαν την φοβική “ατζέντα τους” στην πολιτική ηγεσία του Υπουργείου και της κυβέρνησης συνολικά.
Πού είναι οι μεταφραστές;
Κατά τα άλλα, το κύριο πρόβλημα, που από κοινού επισημαίνουν όσοι εμπλέκονται άμεσα στην εκπαιδευτική διαδικασία, είναι η έλλειψη μεταφραστή, που θεωρείται αναγκαίος τον πρώτο καιρό, όχι μόνο για το μάθημα, αλλά και για τις εξωδιδακτικές διαδικασίες του σχολείου.
Πέρα από αυτό, οι δάσκαλοι και καθηγητές δεν είχαν σοβαρή ευκαιρία επιμόρφωσης στο έργο, καθώς μόλις προσλήφθηκαν “έπεσαν στα βαθιά”.
Το ευχάριστο όμως είναι πως τα παιδιά – θύματα των πολέμων
χαίρονται αληθινά το σχολείο. Τα πιο πολλά μάλιστα λένε πως θα
επιθυμούσαν να αυξηθούν οι διδακτικές ώρες.
“Οι σχέσεις των παιδιών εξαρτώνται από τους μεγάλους”
Το «Χαϊδάρι Σήμερα» μίλησε τον πρόεδρο του Συλλόγου
Εκπαιδευτικών Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Χαϊδαρίου, κ. Δημήτρη Τσουκάλη. Υποστήριξε
πως βρίσκεται σε εξέλιξη μία διαδικασία προσαρμογής των παιδιών, με τις φυσιολογικές δυσκολίες που αυτή παρουσιάζει. Πιστεύει πως θα έπρεπε να υπάρχει μεταφραστής (κατά
προτίμηση εκπαιδευτικός από την ίδια την κοινότητα των προσφύγων, όπου σίγουρα υπάρχουν δάσκαλοι) τουλάχιστον για το πρώτο διάστημα, ο οποίος θα
αναλάμβανε και την επικοινωνία με
τους γονείς.
Ακόμα τόνισε πως θα έπρεπε οι εκπαιδευτικοί να έχουν προσληφθεί πολύ νωρίτερα και να
έχουν τους γίνει σεμινάρια. «Οι εκπαιδευτικοί έχουν τις γνώσεις, αλλά, επειδή αυτές οι εμπειρίες είναι πρωτόγνωρες, θα ήταν απαραίτητο να έχει γίνει καλύτερα
η διαχείριση», μάς είπε χαρακτηριστικά.
Ο κ. Τσουκάλης, που παρακολουθεί από κοντά την υπόθεση, χαρακτήρισε ήρεμο το κλίμα στη συνύπαρξη ελληνόπουλων και προσφυγόπουλων στο σχολικό χώρο. Όμως
ενδεχόμενο παρεκτροπών πάντα θα υπάρχει, κυρίως ανάλογα με τις παρεμβάσεις των μεγάλων, που σε
κάποιες περιπτώσεις μπορούν να δηλητηριάσουν τις παιδικές τους ψυχές. Κατά τα άλλα, τα
παιδιά μπορούν να συνυπάρξουν με άλλα παιδιά ακόμα κι αν δεν μιλάνε την ίδια γλώσσα.
Ο κ.
Τσουκάλης μίλησε και για την ευρηματικότητα των δασκάλων να βρίσκουν λύσεις στο
θέμα της συνεννόησης. Πρόσθεσε πάντως πως τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά αυτά
έχουν φοιτήσει σε σχολεία στις πατρίδες τους, γι’ αυτό το λόγο είναι
πειθαρχημένα και το εγχείρημα, αν και δύσκολο, θα προχωρήσει.
Από την πλευρά της, η
διευθύντρια του 9ου Δημοτικού Σχολειού, κ. Ελένη Μούκα, κρίνει πως η
κατάσταση στο σχολείο της είναι αρκετά καλή. Τα προσφυγόπουλα έχουν
προσαρμοστεί στο νέο τους περιβάλλον, έχουν μπει σε μια κανονικότητα και ήδη
μαθαίνουν τις πρώτες λέξεις.
εκπαιδευτικούς και με κενά της
νομοθεσίας, υπάρχουν αρκετά. Σημείωσε πως μόνο τις πρώτες μέρες λειτουργίας αυτού του νέου εκπαιδευτικού
θεσμού παρουσιάστηκαν διερμηνείς που βοήθησαν τους δασκάλους στο έργο τους. «Στο
δικό μας σχολείο είναι καλά και ήρεμα όλα τα παιδιά. Τα περισσότερα είναι συριακής καταγωγής”, πρόσθεσε.5ο Δημοτικό: Τραβηγμένη η αναφορά στο facebook
για επεισόδιο στο προαύλιο
χρόνο για να προσαρμοστούν τα παιδιά στο νέο τους περιβάλλον.
Το πρόβλημα με τη γλώσσα είναι εμφανές στο συγκεκριμένο σχολείο, γιατί λίγοι
από τους μαθητές που φοιτούν εδώ, οι περισσότεροι ιρακινής καταγωγής, μιλάνε Αγγλικά. Ορατό, λοιπόν, πρόβλημα -κατά τη γνώμη της- είναι η
έλλειψη μεταφραστή, κάτι που αναγκάζει τους δασκάλους να προσπαθούν να συνεννοηθούν
με τη νοηματική.Η κ. Κούβδου παραξενεύτηκε με το γεγονός πως δύο παιδάκια της ζητούσαν επίμονα φαγητό, κάτι για το οποίο ενημέρωσε
τον δήμαρχο. Ιδιαίτερα οι πρώτες μέρες ήταν εξαιρετικά δύσκολες για τους δασκάλους. Εδώ, σε αντίθεση με το προηγούμενο σχολείο τα παιδάκια είναι ιδιαίτερα ζωηρά, όμως οι εκπαιδευτικοί που ανέλαβαν
τα τμήματά τους είναι νέοι σε ηλικία και έχουν όρεξη για προσφορά.Για
προληπτικούς λόγους αποφασίστηκε στη Γενική Συνέλευση του σχολείου ο ξεχωριστός προαυλισμός ελληνόπουλων και
προσφυγόπουλων, σε αρχικό στάδιο. Της καταγγέλθηκε, όπως μας είπε, ότι σε ώρα διαλείμματος κάποια προσφυγόπουλα επιτέθηκαν σε
ελληνόπουλα, γεγονός όμως το οποίο δεν έγινε αντιληπτό ούτε από τους δασκάλους ούτε από τον φύλακα. Ωστόσο γονείς και
εκπαιδευτικοί θεώρησαν πως το γεγονός, ακόμα και να ήταν αληθινό, εμφανίστηκε “τραβηγμένο” σε αναρτήσεις που
έγιναν για το συμβάν στο facebook.Κατά τα άλλα η σχολική
χρονιά κυλάει ομαλά και όλες αυτές τις μέρες κανένα παιδί δεν απουσιάζει από τα
μαθήματά του. «Με χαμόγελο έρχονται και με χαμόγελο φεύγουν», μας είπε. Στο
σημείο αυτό μας εξομολογήθηκε ένα συγκινητικό περιστατικό. Ένα παιδί ζωγράφισε
ένα φουσκωτό σκάφος και μια βάρκα με ελληνική σημαία, που ήρθε για να τους σώσει
και να τους παραλάβει. Με αυτό τον τρόπο αποτύπωσε το βίωμα που σημάδεψε την
παιδική ψυχή του. Η κ. Κούβδου έκλεισε τη συνομιλία μας υποστηρίζοντας πως, αν δεν υπήρχε το πρόβλημα γλωσσικής επικοινωνίας, το πρόγραμμα θα κυλούσε καλύτερα.4ο Γυμνάσιο: Τα περιμένουν για μπαλιές
Γυμνασίου, κ. Σωτήρης Σταματόπουλος,
χαρακτήρισε ομαλή την έναρξη των μαθημάτων στο σχολείο του, χωρίς να έχει παρουσιαστεί
κανένα πρόβλημα. Τα έξι μαθήματα που παρακολουθούν (Μαθηματικά, Νέα Ελληνικά,
Αγγλικά, Γυμναστική, Πληροφορική, Καλλιτεχνικά), διδάσκονται από καθηγητές ανάλογων ειδικοτήτων. Μέχρι στιγμής δεν έχει παρουσιαστεί κανένα κρούσμα
παραβατικής συμπεριφοράς. Η συνεννόηση γίνεται κατά κύριο λόγο στα Αγγλικά, καθώς λόγω ηλικίας τα γνωρίζουν αρκετοί πρόσφυγες μαθητές.Στο σημείο αυτό μας ανέφερε την εικόνα
που του μετέφερε μια συντονίστρια από το
χώρο φιλοξενίας στο Σκαραμαγκά: Τα
παιδιά περιμένουν ανυπόμονα μια ώρα πριν στο πούλμαν για να τα μεταφέρει από τη δομή στο σχολείο! Την ίδια ώρα τα ελληνόπουλα που φοιτούν στο 4ο Γυμνάσιο τα περιμένουν για να τα χαιρετίσουν, να τα
αγκαλιάσουν και να ανταλλάξουν
και μια «μπαλιά».
Ο προϊστάμενος Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης Γ΄ Αθήνας, κ. Αδάμ Στάμος, δεν συμμερίζεται τις ενστάσεις των υφισταμένων του και «βαθμολόγησε» με άριστα το πρόγραμμα εκπαίδευσης προσφύγων.
Χαρακτήρισε ως υπεραρκετό το εκπαιδευτικό προσωπικό που
απασχολείται σε αυτό το πρόγραμμα, μια που σε κάθε σχολείο προσλήφθηκε ένας
επιπλέον δάσκαλος. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να δημιουργηθούν υποομάδες, δηλαδή χωρίζονται ανάλογα με το εκπαιδευτικό υπόβαθρο και τις γνώσεις τους.
Κατά την άποψή του το εκπαιδευτικό υλικό είναι κατάλληλο και προέρχεται από το Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ). Παράλληλα
στους μαθητές έχει δοθεί ακόμα ένα βιβλίο, κατάλληλο για τη διαπολιτισμική
εκπαίδευση. Πρόσθεσε πως πριν αναλάβουν οι δάσκαλοι το έργο τους, τους έγινε ενημέρωση από το σχολικό σύμβουλο, ενώ την προηγουμένη εβδομάδα τους έγινε μια ταχύρυθμη επιμόρφωση από το ΙΕΠ.
Σε ερώτημά μας ο κ. Στάμος υποστήριξε πως δεν χρειάζεται μεταφραστής στην ώρα του
μαθήματος, ίσως όμως χρειαζόταν κάποιος διαμεσολαβητής για να λύνει τα
προβλήματα της συνεννόησης με τα παιδιά. Εξέφρασε ακόμα τον ενθουσιασμό του,
που η κατάσταση σε αυτά τα σχολεία είναι ομαλή.
Στο σημείο αυτό ο κ. Στάμος
μας μετέφερε την εξής εντύπωση: «Μετά την υποδοχή που έγινε στα παιδιά η εικόνα
μεταφέρθηκε στη δομή. Τώρα θέλουν να έρθουν στα σχολεία μας και άλλα παιδιά. Σε
αυτό συνέβαλε πέρα από το ανθρώπινο πρόσωπο που επέδειξε η κοινωνία του Χαϊδαρίου
και το εκπαιδευτικό πρόγραμμα», κατέληξε ο κ. Αδάμ.
