Τότε που το Χαϊδάρι άνοιγε δρόμους… – Η “άυλη” παρακαταθήκη ενός αποφασισμένου Δημάρχου
Κρίνοντας μια δημοτική αρχή συνήθως αξιολογούμε το έργο της. Όπου ως έργο θεωρούμε, επίσης συνήθως, ό,τι «εικονογραφούμε», ό,τι βλέπουμε με τα μάτια μας και αντιλαμβανόμαστε γενικά με τις αισθήσεις μας. Τις πλατείες, τους χώρους πράσινου, τα έργα υποδομής, τα γήπεδα, τις εγκαταστάσεις αλλά και τις διάφορες δραστηριότητες κάθε είδους.
Υπάρχει όμως και μια άλλη πλευρά, συνήθως αθέατη αλλά εξίσου, ίσως και περισσότερο, σημαντική. «Σημασία δεν έχει μόνο το τι γίνεται σε μια πόλη αλλά και το τι δεν γίνεται» συνήθιζε να λέει ο Κυριάκος Ντηνιακός, εννοώντας ότι δεν έχει αξία μόνο το τι κάνεις αλλά και το τι εμποδίζεις να γίνει. Και είναι πολλά αυτά που «απειλούν» την πόλη. Οχλούσες χρήσεις και εγκαταστάσεις, πολεοδομικές ή οικιστικές υπερβάσεις, επαγγελματικές και επιχειρηματικές ή και προσωπικές αυθαιρεσίες και παρανομίες και τόσα ακόμη.
Γράφει ο Τρύφωνας Δάρας
Ο κατάλογος είναι μακρύς. Και μην φανταστείτε μόνο τις μεγάλες απειλές, όπως π.χ ο αγώνας που έγινε για να αποτραπεί η μεταφορά στο Χαϊδάρι των φυλακών Κορυδαλλού (απειλές που είναι σπάνιες και γίνονται εύκολα αντιληπτές). Υπάρχουν και οι μικρές διαβρωτικές απειλές της καθημερινότητας που υποβαθμίζουν, ασχημαίνουν ή δυσκολεύουν τη ζωή των πολιτών. Ενίοτε την απειλούν κιόλας!
Τι μου ήρθε και τα θυμήθηκα όλα αυτά καλοκαιριάτικα, θα αναρωτηθείτε. Την αφορμή μου την έδωσε το τραγικό γεγονός στη Χαλκιδική που στοίχισε τη ζωή σε ένα νεαρό παλληκάρι! Προσέξτε την ιστορία. Ήταν τα μέσα της δεκαετίας του ’90, όταν με το ν2130/93 αρχικά και κατόπιν με τον ιστορικό ν2218/94 μεταβιβάστηκαν στους ΟΤΑ οι αρμοδιότητες για την εποπτεία της ίδρυσης και λειτουργίας όλων των κατηγοριών καταστημάτων υγειονομικού ενδιαφέροντος. Από τις καφετέριες και τα εστιατόρια μέχρι τα κουρεία και τα κομμωτήρια. Και από το υπαίθριο εμπόριο μέχρι τα λούνα – πάρκ που μας ενδιαφέρουν εν προκειμένω. Ζόρικη και «μπελαλίδικη» αρμοδιότητα. Με πάρα πολλές νομοθετικές και πρακτικές δυσκολίες αλλά και με πολλές πιέσεις και απέναντι σε πολλά μικρά ή μεγάλα οικονομικά συμφέροντα.
Τότε η δημοτική αρχή του Χαϊδαρίου, με δήμαρχο τον Κώστα Σπηλιόπουλο προχώρησε στην ίδρυση ενός οργανωμένου γραφείου για τα ΚΥΕ, το οποίο με επικεφαλής τον συνταξιούχο πια συνάδελφο Ηλία Πυρόβολο κυριολεκτικά διέπρεψε και γρήγορα έγινε σημείο αναφορά για όλους τους ΟΤΑ! Ο ίδιος δε ο Ηλίας προσκαλούνταν ως εισηγητής σε διάφορα ενημερωτικά σεμινάρια των υπαλλήλων που χειρίζονταν τα θέματα αυτά ανά την Ελλάδα και επίσης συνέγραψε μαζί με άλλα στελέχη-επόπτες δημόσιας υγείας και 5 τόμους-οδηγούς για τα ΚΥΕ που χρησιμοποιούσε για χρόνια η ΕΕΤΑΑ ως υποδείγματα!
Τότε, το καλοκαίρι του 1996, έσκασε και η ιστορία με το λούνα-παρκ που εγκαταστάθηκε στο μέρος του οικοπέδου που ανήκε ακόμη στην Εθνική Τράπεζα, απέναντι από το ΠΑΛΑΤΑΚΙ, όπου είναι σήμερα το Δημαρχείο. Ο Δήμος δεν χορήγησε τη σχετική άδεια και υπήρξαν επίσης καταγγελίες για θέματα ασφάλειας κλπ. Σκασίλα τους των επιχειρηματιών! Ξέρετε τι προέβλεπε τότε ο νόμος ως «ποινή»; Ένα μικρό διοικητικό πρόστιμο αφού εξομοίωνε αυτές τις εγκαταστάσεις με αυθαίρετους πλανόδιους εμπόρους που πάνε στα πανηγύρια!
Ο Δήμος δεν έκατσε με σταυρωμένα χέρια. Αντέδρασε δυναμικά. Προχώρησε στη σφράγιση του λούνα πάρκ, έστω και χωρίς σαφή αρμοδιότητα και ταυτόχρονα ξεκίνησε έναν νομικό αγώνα για την αλλαγή του νομικού πλαισίου. Έχω μπροστά μου την ώρα που γράφω αυτές τις γραμμές, τα σχετικά έγγραφα εκείνου του αγώνα.
Σας πληροφορώ ότι και η μάχη (η σφράγιση του λούνα -παρκ) και ο πόλεμος (η αλλαγή του νομικού πλαισίου) κερδήθηκαν! Βέβαια ο αγώνας δεν ήταν «αναίμακτος». Καθημερινές ήταν οι πιέσεις (θυμάμαι τα τηλέφωνα κορυφαίων πολιτικών παραγόντων) αλλά και οι απειλές! Για χρόνια επίσης ταλαιπωρήθηκαν στα ανακριτικά γραφεία και στα δικαστήρια όλοι οι δημοτικοί σύμβουλοι εκείνης της περιόδου γιατί όλες οι δημοτικές παρατάξεις προς τιμήν τους στήριξαν εκείνο τον αγώνα και σε όλους υποβλήθηκαν μηνύσεις και αγωγές. Ένας από τους παχύτερους φακέλους που είχαμε στη Νομική Υπηρεσία αφορούσε αυτήν την υπόθεση!
Όσο θυμάμαι γράφω και όσο γράφω θυμάμαι. Την ίδια περίοδο είχαμε άλλη μια μεγάλη υπόθεση όπου ο Δήμος χρειάστηκε πάλι να υπερβεί νομικά πλαίσια και αρμοδιότητες και να δώσει μια ακόμη μάχη για την υπεράσπιση της φυσιογνωμίας της πόλης, ανοίγοντας πάλι δρόμους στη νομολογία αλλά και στη διοικητική πρακτική. Κι αν τα «αίματα» στην προηγούμενη υπόθεση ήταν μεταφορικά, εδώ ήταν πραγματικά!
Το βράδυ της 28ης Οκτωβρίου του 1994 (ναι, ανήμερα της εθνικής επετείου) έξω από το νυχτερινό κέντρο «College», στη Λεωφόρο Αθηνών, έγινε αληθινό μακελειό που άφησε πίσω του δύο νεκρούς και δύο βαριά τραυματισμένους! Εμπλέκονταν τα μεγαλύτερα ονόματα της «νύχτας». Βλαστοί εναντίον Ναστούληδων, ο ένας εκ των οποίων μάλιστα (ο ένας εκ των νεκρών) ήταν και ο ιδιοκτήτης της επιχείρησης! Ο Δήμος έπρεπε να προχωρήσει στη σφράγιση του καταστήματος όπως προβλέπει ο νόμος όταν διαπράττονται εντός του τέτοιας φύσης και κλίμακας συμβάντα.
Αυτό το «εντός» ήταν που δημιούργησε το πρόβλημα. Σύμφωνα με το γράμμα του νόμου το μαγαζί δεν έπρεπε να κλείσει αφού το περιστατικό έγινε έξω από αυτό. Θυμάμαι μάλιστα ότι το ίδιο είχε εισηγηθεί και ο τότε Νομικός Σύμβουλος του Δήμου και σημερινός Δήμαρχος Αγίας Βαρβάρας Λ. Μίχος!
Όμως ο Δήμαρχος, ο Κώστας Σπηλιόπουλος δεν το δέχτηκε! Επιμείναμε ότι ήταν κοροϊδία αυτό το «μέσα – έξω» και ότι υπήρχε σαφής και άμεση παραβατική συμπεριφορά που αφορούσε το μαγαζί συνολικά. Το μαγαζί έπρεπε να κλείσει και έκλεισε! Ο νόμος έπρεπε να αλλάξει και άλλαξε! Έκτοτε και εκτός του ΚΥΕ να συμβεί το γεγονός εφόσον συνδέεται αιτιωδώς με τη λειτουργία του καταστήματος επιφέρει τις ίδιες κυρώσεις. Κι αν τώρα διαβάζετε αυτές τις γραμμές από την άνεση και την ασφάλεια του καναπέ σας, σκεφτείτε πόσο «εύκολο» ήταν τότε να πάρεις τέτοιες αποφάσεις και να τα βάλεις με τέτοια κυκλώματα!
Και θέλω να αξιολογήσετε και κάτι ακόμη που είναι πολύ σημαντικό! Ο Δήμαρχος τότε και στις δύο περιπτώσεις θα μπορούσε να μην κάνει τίποτα! Είχε τα νώτα του καλυμμένα πολιτικά. «Τι να κάνω παιδιά, ο νόμος μου δένει τα χέρια». Όμως οι νόμοι αλλάζουν. Όπως είπε και ο Αννίβας «Aut viam inveniam, aut faciam. Αν δεν υπάρχει δρόμος θα τον ανοίξω εγώ».
Κι αν η δημοτική αρχή στη Χαλκιδική δεν έκανε αυτό που έπρεπε να κάνει, δεκάδες άλλοι δήμαρχοι στην Ελλάδα το έκαναν. Και πολλές ζωές σώθηκαν!
Τι λέτε λοιπόν! Έχει ή όχι αξία η «άυλη» παρακαταθήκη ενός αποφασισμένου Δημάρχου;