Ο Πύργος του Πειραιά είναι το ψηλότερο κτίριο στο λιμάνι του Πειραιά και το δεύτερο ψηλότερο στην Ελλάδα, μετά τον Πύργο της Αθήνας. Με ύψος 84 μέτρα, η παρουσία του κυριαρχεί στην εικόνα του λιμανιού για 45 χρόνια. Νομίζαμε πια ότι θα το βλέπαμε για πάντα γιαπί… Αλλά η μοίρα του άλλαξε!
Πρόκειται για ακίνητο με μακρόχρονη ιστορία, ιδιοκτησίας του δήμου Πειραιά. Εδώ και δεκαετίες παραμένει ανεκμετάλλευτος. Ωστόσο, το εμβληματικό τοπόσημο του λιμανιού έχει μπει ήδη στη διαδικασία αξιοποίησης μέσω της πλήρους ανακατασκευής του. Σαράντα πέντε και πλέον χρόνια μετά την κατασκευή του αποκτά ξανά ζωή, καθώς αναμένεται να ανακαινιστεί ριζικά και να μετατραπεί σε ένα σύγχρονο κτίριο με γραφεία και καταστήματα.
Τον Ιούλιο του 2020, σε συνέχεια της διαγωνιστικής διαδικασίας που προκήρυξε ο δήμος Πειραιά, υπογράφτηκε η σύμβαση παραχώρησης για την αξιοποίηση, εκμετάλλευση και συντήρηση του Πύργου για ενενήντα εννιά χρόνια. Παραχωρησιούχος είναι η εταιρεία Piraeus Tower A.E., στην οποία μετέχουν η Dimand, η EBRD (Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης) και η Prodea Investments. Πιο συγκεκριμένα, το αντικείμενο του έργου αφορά την αποπεράτωση, ανακαίνιση, συντήρηση, αξιοποίηση, εκμετάλλευση και διαχείριση του κτιρίου για ορισμένο χρόνο.
«Η αναγέννηση του Πύργου είναι σημαντική όχι μόνο για τον Πειραιά αλλά και για την ευρύτερη περιοχή της Αθήνας, καθώς υποδηλώνει ότι το κέντρο βάρους της πόλης μετακινείται σταδιακά αλλά σταθερά πιο κοντά στη μοναδική ακτογραμμή της», δήλωσε ο Ηλίας Παπαγεωργίου, επικεφαλής του γραφείου PILA.
Η συνολική αναβάθμιση και ανάδειξη του κτιρίου θα επιτευχθεί μέσω της αποπεράτωσης των ημιτελών όψεων και της επιλογής των λειτουργιών που πρόκειται να αναπτυχθούν. Ο επανασχεδιασμός του κτιρίου, που έγινε προκειμένου να ικανοποιούνται οι νέες χρήσεις, έχει ενσωματώσει τις βασικές αρχές του βιοκλιματικού σχεδιασμού.
Αναφορικά με τη χρήση του κτιρίου, προβλέπεται να δημιουργηθούν καταστήματα, χώροι γραφείων, εστιατόριο και υπαίθριοι χώροι εστίασης. Η σχεδίαση όλων των διαφορετικών χρήσεων θα έχουν βασικό γνώμονα τη λειτουργικότητα, την ευελιξία και τη δημιουργία ευχάριστου και σύγχρονου εσωτερικού περιβάλλοντος για τους χρήστες.
Επίσης, το έργο θα πιστοποιηθεί σύμφωνα με το διεθνές σύστημα πιστοποίησης αειφόρου ανάπτυξης LEED (Leadership in Energy and Environmental Design) σε επίπεδο PLATINUM, καθιστώντας το το ψηλότερο πιστοποιημένο κτίριο στην Ελλάδα. Ταυτόχρονα, το έργο θα πιστοποιηθεί και μέσω της πλέον αναγνωρισμένης διεθνούς πιστοποίησης WELL, η οποία εξασφαλίζει ότι το έργο θα σχεδιαστεί, θα κατασκευαστεί και θα λειτουργεί μελλοντικώς με τα βέλτιστα δυνατά κριτήρια, τα οποία θα διασφαλίζουν υψηλό επίπεδο υγείας και ευεξίας για τους χρήστες του κτιρίου.
Επιπλέον, θα δοθεί ιδιαίτερη έμφαση στη ριζική ανακαίνιση και διαμόρφωση των εσωτερικών χώρων και του άμεσου περιβάλλοντος χώρου αλλά και στην αναβάθμιση των όψεων. Είναι ενδεικτικό ότι ο σχεδιασμός του κελύφους και του εσωτερικού χώρου λαμβάνει υπόψη τη βελτιστοποίηση παραμέτρων όπως η ενεργειακή απόδοση, η διάχυση φυσικού φωτός εντός του κτιρίου, η βελτιστοποίηση θέασης αλλά και η αυξημένη ποιότητα εσωτερικού αέρα. Παράλληλα, το κτίριο θα περιέχει φύτευση επιφάνειας 1.000 τετραγωνικών μέτρων, η οποία θα αρδεύεται 100% μέσω ενός έξυπνου συστήματος συλλογής και εκμετάλλευσης ομβρίων υδάτων. Φυσικά, ο καινοτόμος σχεδιασμός θα συμβάλει στην καλύτερη ενσωμάτωση του κτιρίου στο χαμηλού ορίζοντα περιβάλλον του, ενώ ταυτόχρονα θα συνεισφέρει τόσο στην αισθητική αναβάθμιση της περιοχής όσο και στην αναβάθμιση του μικροκλίματος.
Η προτεινόμενη όψη αποτελείται από ένα σύστημα σκίασης κατακόρυφων και οριζόντιων περσίδων, το οποίο τυλίγει τον όγκο του Πύργου. Κάθε κατακόρυφη περσίδα μετατοπίζεται οριζόντια από τον ένα όροφο στον άλλο, δημιουργώντας ένα μοτίβο σπείρας που τυλίγεται γύρω από το κτίριο. Το μοτίβο φαίνεται να ολισθαίνει απαλά από τη μία πρόσοψη στην άλλη, δίνοντας την εντύπωση ενός τεράστιου πέπλου που ντύνει τον Πύργο και δημιουργώντας παράλληλα μια δυναμική οπτική εμπειρία που μεταμορφώνεται συνεχώς, ανάλογα με τις γωνίες θέασης από τον παρατηρητή.
Είναι γεγονός ότι η βιώσιμη ανάπτυξη αποτελεί βασικό πυλώνα του έργου, γι’ αυτό έχει ενσωματωθεί τόσο στον σχεδιασμό όσο και στην κατασκευή. Η διαχείριση και ανακύκλωση των υλικών που θα προκύψουν από τις αποξηλώσεις αλλά και τα υλικά που έχουν επιλεγεί να χρησιμοποιηθούν ικανοποιούν αυστηρές περιβαλλοντικές προδιαγραφές. Τέλος, έχει προβλεφθεί και η εγκατάσταση φωτοβολταϊκού συστήματος στην οροφή, προκειμένου να μειωθεί περαιτέρω το ενεργειακό αποτύπωμα του κτιρίου.
Αρχιτεκτονική μελέτη ΠΥΡΓΟΣ ΠΕΙΡΑΙΑ ΑΚΤΗ ΠΟΣΕΙΔΩΝΟΣ 2
LEAD ARCHITECT: BETAPLAN S.A Architects, FAÇADE ARCHITECT: PILA Studio, RETAIL ARCHITECT: ASPA S.A
