Πανευρωπαϊκό ρεκόρ – Όταν μετρήθηκαν 48 βαθμοί Κελσίου στην Ελευσίνα

από το kolydas.gr

Σημειώνεται ότι την ίδια μέρα το θερμόμετρο έγραψε 44 °C στη Ν. Φιλαδέλφεια, 42 °C στο κέντρο της Αθήνας και 44 °C στη Λάρισα.

Επίσημη μέγιστη

Στον έντυπο τύπο της εποχής εκείνης (Ταχυδρόμος 12ης Ιουλίου 1977) γίνεται αναφορά στο γεγονός καταγραφής θερμοκρασίας 48 βαθμών μόνο στην Ελευσίνα. Για την ίδια ημέρα υπάρχει και αναφορά για 67 βαθμούς (!) υπό σκιά στην Αττάλεια της Τουρκίας. Φυσικά η αναφορά των 67 βαθμών αποτελεί μια δημοσιογραφική υπερβολή. Ωστόσο η θερμοκρασία των 48 βαθμών αποτελεί μια “επίσημη” μέγιστη τιμή καταγεγραμμένη από τον επίσημο φορέα της πολιτείας την ΕΜΥ.

Σε αναλυτικό άρθρο της εφημερίδας Μακεδονία της 12ης Ιουλίου 1977 γίνεται αναφορά ακόμη και για 49 βαθμούς στον Αλμυρό Βόλου. Στο κάτω μέρος της σελίδας γίνεται αναφορά στην πυρκαγιά της Αττικής την Κυριακή 10 Ιουλίου. Αναφέρεται ότι επηρεάστηκε η περιοχή της Βαρυπόμπης, του Κρυονερίου και του Τατοίου.

Ο καλός φίλος Βαγγέλης Μαρκουλής με πληροφόρησε πρόσφατα ότι η πυρκαγιά στο δάσος του Τατοΐου έκαψε 5.000 στρ. δάσος χαλεπίου πεύκης, πουρνάρια, κουμαριές, αριές κλπ). Η απόσταση από τα αεροδρόμιο Τατοΐου εκτιμήθηκε σε 2 χλμ, σύμφωνα με επίσημη ενημέρωση που είχε λάβει από τον δασολόγο κ. Γεώργιο Ζαρείφη, Δασάρχη Πάρνηθας. Ο πρώην συνάδελφος Μετεωρολόγος και τέως βουλευτής Αττικής, κ. Νίκος Καντερές, με πληροφόρησε ότι είχε ελέγξει την ακρίβεια της μέτρησης εκείνο το απόγευμα που ήταν βάρδια στην ΕΜΥ. Το θέμα πάντως δεν είναι αυτή καθεαυτή η μέτρηση, αλλά το ότι δεν έγινε μνεία της πυρκαγιάς. 

Το στοιχείο αυτό είναι ενισχυτικό για την απόρριψη του ρεκόρ, που αναφέρεται στο άρθρο. Παρακάτω θα τεκμηριώσω ότι αποτελεί ένα λάθος το οποίο πρέπει να διορθωθεί παρότι έχει περαστεί στα επίσημα αρχεία του Παγκόσμιου Μετεωρολογικού Οργανισμού.

Γιατί το ρεκόρ αυτό είναι αμφισβητήσιμο

Αρχικά πρέπει να επισημάνω ότι σε περιόδους καύσωνα η μέγιστη θερμοκρασία στου Τατοΐου είναι σχεδόν πάντα μικρότερη από την αντίστοιχη της Νέας Φιλαδέλφειας. Αντίθετα η μέγιστη θερμοκρασία της Ελευσίνας μπορεί να είναι ίδια ή λίγο μεγαλύτερη, αλλά όχι με απόκλιση πάνω από 1 βαθμό . Με αυτά τα δεδομένα η διαφορά των 4 βαθμών που παρατηρήθηκε την 10η Ιουλίου 1977 μεταξύ των σταθμών Τατοΐου και της Ελευσίνας από τη μια μεριά και του σταθμού της Ν Φιλαδέλφειας από την άλλη φαίνεται πολύ παράξενη και θα έλεγα “εξωπραγματική”. Αν εξετάσουμε και τα στοιχεία της κυκλοφορίας των αερίων μαζών στις κατώτερες στάθμες της ατμόσφαιρας δεν δικαιολογείται τόσο μεγάλη διαφορά .

Τι τελικά συνέβη στις 10 Ιουλίου του 1977;

H απάντηση κατά την γνώμη μου συνδέεται με το γεγονός ότι εκείνη την ημέρα στην Πάρνηθα είχε ξεσπάσει πυρκαγιά που έφτασε πολύ κοντά στο Τατόι. Με βάση τις σχετικές πληροφορίες που αναφέρω παραπάνω, το διήμερο 10 και 11 Ιουλίου η συγκεκριμένη πυρκαγιά έκαψε 5.000 στρέμματα δάσους. Ένα μεγάλο μέρος της θέρμανσης του περιβάλλοντος χώρου στο αεροδρόμιο του Τατοΐου είναι πολύ πιθανό να οφείλεται στη μεταφορά θερμότητας από τον χώρο της πυρκαγιάς. Στην περίπτωση της Ελευσίνας η θέρμανση προήλθε κυρίως από τους καταβατικούς Β ανέμους οι οποίοι ήταν θερμότεροι λόγω της πυρκαγιάς.

“Καταρρίψεις” ρεκόρ θερμοκρασίας

Στη Μετεωρολογική Βιβλιογραφία ο καθηγητής Μαριολόπουλος στο βιβλίο του “Το κλίμα της Ελλάδος” επισημαίνει σε ανάλογη περίπτωση η καταγεγραμμένη θερμοκρασία των 46 βαθμών που σημειώθηκε στη Σπάρτη στις 24 Αυγούστου του 1924 είναι εσφαλμένη. Καθώς αυτό το μέγιστο οφείλεται σε πυρκαγιά που σημειώθηκε στον Πάρνωνα. Η επισήμανση αυτή πρέπει να δοθεί στον Παγκόσμιο Μετεωρολογικό Οργανισμό.

Με βάση τα ανωτέρω το “ρεκόρ” της Ελευσίνας και τουΤατοΐου πρέπει να διορθωθούν. Αντίστοιχα πριν 6 χρόνια ο Παγκόσμιος Μετεωρολογικός Οργανισμός απέρριψε ως ρεκόρ τους 58 βαθμούς στην Ελ Ασίζια της Λιβύης, στις 13 Σεπτεμβρίου του 1922. Η ερευνητική επιτροπή αποκάλυψε ότι υπήρξαν σοβαρά λάθη. Όπως ότι η μέτρηση είχε γίνει από άπειρο παρατηρητή και ότι το θερμόμετρο ήταν παρωχημένο.

Έτσι, στις 13 Σεπτεμβρίου του 2012 ο ΠΜΟ απέρριψε το ρεκόρ της Λιβύης. Έκτοτε την πρώτη θέση κατέχει η Κοιλάδα του Θανάτου στη Καλιφόρνια με Παγκόσμιο ρεκόρ τους 56.7 βαθμούς. Σημειώθηκαν στις 19 Ιουλίου του 1913.

Αυτό το παγκόσμιο ρεκόρ οι Αμερικανοί το εκμεταλλεύονται εμπορικά και κυρίως τουριστικά.

Οι μεγάλοι καύσωνες του Ιουλίου & Αυγούστου στην Ελλάδα

Ο μήνας που αναπτύσσονται στη χώρα μας οι υψηλότερες θερμοκρασίες είναι ο Ιούλιος. Ισχυρότατος καύσωνας σημειώθηκε από 17 ως 20 Ιουλίου 1973, όπου στις 19 Ιουλίου παρατηρήθηκαν σε: Λαμία 46,5 °C, Ελευσίνα 46,4 °C, Αγχίαλο 46,2 °C, Τανάγρα 46 °C, Λάρισα 45,2 °C.

Τα τελευταία χρόνια από το διάστημα 23-26 Ιουλίου 2007 κατεγράφησαν πολύ υψηλές θερμοκρασίες κυρίως στη δυτική και τη βόρεια Ελλάδα. Συγκεκριμένα, στις 24 Ιουλίου, ρεκόρ αποτελούν οι 43,4 °C της Ζακύνθου, οι 42,8 °C της Κέρκυρας, και οι 42,2 °C της Κόνιτσας. Επίσης στις 25 Ιουλίου, είχαμε ανώτατη τιμή όλων των ετών τους 44,6 °C των Σερρών και τους 44 °C της Θεσσαλονίκης (Μίκρα). Πάντως ο πιο φονικός καύσωνας ήταν τον Ιούλιο του 1987. Προκάλεσε έως 4.000 νεκρούς, παρότι οι ανώτατες θερμοκρασίες δεν σημείωσαν ρεκόρ. Όμως είχε μεγάλη διάρκεια. Στην Αθήνα η μέγιστη θερμοκρασία ήταν επί οκτώ συνεχείς ημέρες ίση ή μεγαλύτερη των 41 βαθμών. Επίσης ήταν εξαιρετικά υψηλές οι ελάχιστες τιμές της θερμοκρασίας, τουλάχιστον στις έξι από τις οκτώ ημέρες .

O ισχυρότερος αυγουστιάτικος καύσωνας μεταπολεμικά σημειώθηκε 20 – 26 Αυγούστου 1958. Στη διάρκειά του η υψηλότερη θερμοκρασία ήταν 47,2 °C και σημειώθηκε στα Τρίκαλα. Την ίδια μέρα το θερμόμετρο έδειξε στη Λάρισα 45 °C και την επομένη 43,6 °C στην Αθήνα, 43,5 °C την Ελευσίνα και 43,2 °C στη Θεσσαλονίκη (Θέρμη)