Ο πρωταθλητής Σαρρής μιλάει στον πρωταθλητή Ανδρεάδη για τα ταλέντα που χάνονται στην Ελλάδα

 

Ο Παναγιώτης Σαρρής είναι ένας άνθρωπος άρρηκτα συνδεδεμένος με την ιστορία του Ελληνικού Κλασικού Αθλητισμού (Στίβος), τόσο από την πλευρά του ως Πρωταθλητής των 100-200 μέτρων (sprint), όσο και ως προπονητής πλέον στον Υπερίωνα Αθλητικό Σύλλογο Χαϊδαρίου. Βασικό στέλεχος, για μια εικοσαετία, της Εθνικής Ομάδας Στίβου, κατέκτησε όλους τους τίτλους στα εθνικά πρωταθλήματα στα αγωνίσματα των 60-100-200-400 μέτρων. Έχει συμμετάσχει σε Ολυμπιακούς αγώνες, Παγκόσμια και Ευρωπαϊκά, πρωταθλήματα, Μεσογειακούς και Βαλκανικούς αγώνες, με ατομικό ρεκόρ 10.17’’ στα 100 μέτρα και 20.48’’ στα 200 και 46.37’’ στα 400 μέτρα. Σήμερα εκφράζει έντονα την δυσαρέσκεια του για το γεγονός, ότι ο Κλασικός Αθλητισμός, ο «Βασιλιάς των σπορ» χάνει ολοένα και περισσότερο τα ταλέντα του.

Του Παναγιώτη Ανδρεάδη

ΕΡΩΤΗΣΗ: Τι εννοούμε με τον όρο «αθλητικό ταλέντο»;

Η απάντηση είναι πολυδιάστατη, καθώς η ύπαρξη αθλητικού ταλέντου μπορεί να διαπιστωθεί από τη θεαματική εξέλιξη ενός νεαρού αθλητή απέναντι σε μια φυσιολογική για την ηλικία του προπονητική επιβάρυνση. Το αθλητικό ταλέντο κληρονομείται, επομένως η ύπαρξη του οφείλεται σε γονιδιακούς παράγοντες και ολοκληρώνεται μέσα από τον ψυχικό και πνευματικό παράγοντα του ατόμου. Ωστόσο, σε νεαρές ηλικίες παρατηρείται το φαινόμενο ορισμένοι αθλητές να έχουν εξαιρετικές επιδόσεις έχοντας δεχτεί υπερβολική προπονητική επιβάρυνση, ούτως ώστε λανθασμένα να χαρακτηρίζονται ως ταλέντα, μιας και στο μέλλον δεν έχουν την ανάλογη εξέλιξη. 

Γιατί πιστεύεις ότι χάνονται τα ταλέντα στην Ελλάδα; Τι φταίει;

Αυτό συμβαίνει για διάφορους λόγους. Κυρίως η αδυναμία οικονομικής και ηθικής στήριξης από την οικογένεια, η υπερβολική προπονητική επιβάρυνση και η πρόκληση σοβαρών τραυματισμών. Ακόμα, η μη εκπλήρωση υψηλών στόχων που οδηγεί στην αποθάρρυνση των νέων αθλητών, η αδυναμία θετικής διαχείρισης της σωματικής και ψυχολογικής κόπωσης των προπονήσεων και η έλλειψη ολοκληρωμένου συστήματος ανίχνευσης ταλέντων από την Πολιτεία συντελούν στην πρόωρη διακοπή  της εξέλιξης ενός ταλαντούχου αθλητή. Τέλος, αυτό που με προβληματίζει περισσότερο είναι πως όσο η αξιακή, πνευματική και οικονομική κρίση επιδεινώνεται και βαθαίνει και όσο βομβαρδιζόμαστε από συγκεκριμένα πρότυπα που μας κατευθύνουν σ’ ένα υλιστικό τρόπο ζωής άλλο τόσο χαρισματικοί αθλητές θα χάνονται.

Η Ελλάδα μια μικρή χώρα 10 εκατομμυρίων ανθρώπων, βγάζει ταλαντούχους αθλητές; Υπάρχει σύστημα ανίχνευσης ταλέντων όπως σε άλλες χώρες του εξωτερικού;

Δυστυχώς όχι πλέον. Εναπόκειται στην διάθεση και στην ικανότητα των προπονητών να εντοπίσουν οι ίδιοι νέους αθλητές, υποκαθιστώντας έτσι τους μηχανισμούς ανεύρεσης ταλέντων που θα έπρεπε η πολιτεία να είχε εδώ και καιρό οργανώσει. Το γεγονός ότι σε αρκετά αγωνίσματα οι επιδόσεις του παρελθόντος είναι όχι μόνον ισάξιες, αλλά «μακράν» καλύτερες των τωρινών –παρά την εξέλιξη της προπονητικής– επιβεβαιώνει ότι παλιότερα το σύστημα λειτουργούσε πολύ καλύτερα.

Πώς μπορεί να εξελιχθεί ένας ταλαντούχος αθλητής;

Η εξέλιξη ενός ταλαντούχου αθλητή θα πρέπει να υποστηρίζεται και να συνοδεύεται από ισχυρά κίνητρα επίτευξης στόχων, που όμως θα πρέπει να τίθενται με προσοχή, ώστε το νεαρό άτομο να μην καταπιέζεται. Τα κίνητρα αυτά διακρίνονται σε εσωτερικά και εξωτερικά. Τα εσωτερικά κίνητρα εκπορεύονται από το σύστημα αξιών που ενστερνίζεται ο αθλητής και διαμορφώνονται από το οικογενειακό και κοινωνικό περιβάλλον, όπως τα προσωπικά του βιώματα και οι εμπειρίες του. Από την άλλη πλευρά στα εξωτερικά κίνητρα συγκαταλέγονται τα έπαθλα, οι οικονομικές παροχές που συνοδεύουν τις αθλητικές επιτυχίες, η εισαγωγή του στην τριτοβάθμια εκπαίδευση σε περιπτώσεις εξαιρετικών διακρίσεων, καθώς και η προοπτική επαγγελματικής αποκατάστασης. Αν η αθλητική δραστηριότητα δεν συνοδεύεται από το κατάλληλο κίνητρο ή ερέθισμα, υπάρχει πάντα ο κίνδυνος ο ταλαντούχος αθλητής να παραμείνει αδρανής ή αδιάφορος.

Ποιος ο ρόλος του προπονητή στην εξέλιξη ενός ταλέντου;

Σε κάθε περίπτωση ο ρόλος του προπονητή παραμένει ο πιο σημαντικός, όχι μόνο  για τον σχεδιασμό του αθλητικού προγράμματος, αλλά και για την διάπλαση της αθλητικής του φυσιογνωμίας με γνώμονα τις υψηλές έννοιες του «ευ αγωνίζεσθαι» και των αρχών του Ολυμπισμού. Η διαμόρφωση επομένως του χαρακτήρα του νεαρού ταλέντου μέσα από θετικά πρότυπα, αποτελεί πρωταρχική υποχρέωση κάθε προπονητή που θέλει να ονομάζεται «παιδαγωγός».

Τι πρέπει η ομοσπονδία να πράξει, ώστε να μην χαθεί ένα ταλέντο; Ποια είναι η υποχρέωσή της;

Δεδομένου ότι οι αθλητικοί σύλλογοι είναι υπεύθυνοι για την επιλογή των προπονητών τους, θα πρέπει να αλλάξει το κριτήριο αξιολόγησης των συλλόγων, με βάση τις διακρίσεις στις νεαρές ηλικίες. Αυτό θα συμβάλλει θετικά στη διαμόρφωση του σωστού προπονητικού προγράμματος των νεαρών ταλαντούχων αθλητών, απαλλάσσοντάς τους από ακατάλληλες προπονητικές επιβαρύνσεις που τους επιβάλλονται, προκειμένου να επιτευχθούν «βεβιασμένα» αγωνιστικοί στόχοι.