ΝΙΚΟΣ ΝΙΚΟΛΑΟΥ: Είμαι ένας τυχερός άνθρωπος… ζω από το θέατρο
Ο Νίκος Νικολάου είναι τακτικός επισκέπτης στα σπίτια μας, μέσα από το “κουτί”, αφού πρωταγωνιστεί σε δυνατές τηλεοπτικές σειρές. Το όνομά του ταυτίστηκε με τον πολιτισμό στην πόλη μας, επί δημαρχίας Κώστα Σπηλιόπουλου. Έχουν έχουν μείνει αξέχαστες στο φιλότεχνο κοινό οι λογοτεχνικές, ποιητικές και μουσικές βραδιές που επιμελήθηκε στο Παλατάκι και στη Μονή Δαφνιού. Ο Χαϊδαριώτης ηθοποιός, που έχει πολύχρονη καλλιτεχνική θητεία και σπουδαίες δουλειές στο θέατρο, τον κινηματογράφο, την τηλεόραση και το ραδιόφωνο, μιλάει εκ βαθέων στην εφημερίδα μας, για πολλά και για πολλούς.
Αποφάσισα να δώσω εξετάσεις τελειώνοντας το Λύκειο. Δηλαδή σε ηλικία 17-18 ετών. Παρ’ όλα αυτά ήμουν ένα παιδί που από το προνήπιο μέχρι την τελευταία τάξη του Λυκείου έκανα όλες τις εκδηλώσεις στο σχολείο, έλεγα τα ποιήματα. Κυρίως το αποφάσισα κάτω από την προτροπή των δασκάλων και των καθηγητών.
Πολύ μικρός. Πρέπει να ήταν στη διάρκεια της δικτατορίας, όταν ένας θείος μου και οι γονείς μου με πήραν και είδαμε την επιθεώρηση “Γαργάλα τα, γαργάλα τα” στο θέατρο “Βέμπο”. Ήταν η πρώτη μου επαφή με το θέατρο. Έπαιζαν ο Τάσος Γιαννόπουλος, ο Νίκος Σταυρίδης, ο Τάσος Λειβαδίτης και άλλοι.
Έδωσα εξετάσεις στη σχολή του Εθνικού Θεάτρου, όπου και πέρασα. Είχα την τύχη να συναντήσω τους μεγαλύτερους ανθρώπους, που τους είχα ως δασκάλους και αργότερα και συναδέλφους όπως τον Κόκοβιτς, τον Τζόγια, τη Χατζηαργύρη, την Αρώνη, τον Μινωτή, τον Κώστα Παπά, τον Στρατή Καρρά, τον Αλέξη Διαμαντόπουλο, τον Τάσο Λιγνάδη. Μία σειρά ανθρώπων τεράστιου βεληνεκούς, τεράστιων γνώσεων και πολύ σπουδαίων. Αυτοί με διαμόρφωσαν, αυτοί με έφτιαξαν καταρχάς άνθρωπο της τέχνης και κατά δεύτερο ηθοποιό.
Θα μπορούσα να πω, τους πάντες. Πρόλαβα τον Παντελή Ζερβό, τη Χαλκούση. Αδικώ ανθρώπους… Έχω προλάβει όλο το ελληνικό θέατρο. Έχω παίξει με τους πάντες, γιατί η καριέρα μου δεν ήταν μόνο στο Εθνικό. Ήμουν έξι σαιζόν με την Αλίκη Βουγιουκλάκη, ήμουν με το Θύμιο Καρακατσάνη, τον Πέτρο Φυσσούν, τον Χρήστο Πολίτη, μια σειρά σπουδαίων συναδέλφων μου που έχω παίξει, είτε στα θέατρα τους είτε μαζί τους στο Εθνικό.
Είναι προσωπικές τους οι επιλογές. Εγώ απλά δεν θα το έκανα. Έχω αναγκαστεί και εγώ από κανάλι, για να προωθήσω την τηλεοπτική σειρά στην οποία έπαιζα, να εμφανιστώ σε πρωινή εκπομπή. Το έκανα όσο διακριτικά μπορούσα. Δεν είναι πάντα δική σου η επιλογή. Κάποια στιγμή είναι εντολή από το ίδιο το κανάλι, για να προωθήσεις τη δουλειά, να σε δει ο κόσμος και να μιλήσεις γι’ αυτή.
Έχουν το δικό τους ρόλο. Εγώ πάντα τους διαβάζω, ακόμα και όταν κακά μου γράφουν, προσπαθώ να δω αν έχουν δίκιο και προσπαθώ να γίνω καλύτερος. Όσο μεγάλωνα και δενόμουν μέσα σε αυτή την ιστορία που λέγεται θέατρο, καταλάβαινα τις προθέσεις του καθενός. Κυρίαρχο είναι ότι οι κριτικοί κάνουν τη δουλειά τους και εμείς τη δουλειά μας. Το τελικό αποτέλεσμα άλλωστε δεν το κρίνει ο κριτικός, το κρίνει το κοινό. Αν το κοινό γεμίσει μια παράσταση είναι ο καλύτερος κριτής.
Θα μπορούσε να είναι η αιχμή, σε ό,τι αφορά, το θέατρο. Και νομίζω πως τόσο το Εθνικό όσο και το Κρατικό, ανάλογα βέβαια και με τους ανθρώπους που τα διευθύνουν, παίζουν ένα πολύ σπουδαίο ρόλο στο πολιτιστικό γίγνεσθαι αυτής της χώρας. Θα μπορούσαν τα ΔΗΠΕΘΕ να είναι ο αντίστοιχος μοχλός σε όλη την Ελλάδα. Δυστυχώς, το όραμα της Μελίνας Μερκούρη έχει θιχτεί, έχει αποσαθρωθεί κυρίως οικονομικά και χάνεται αυτή τη στιγμή ο ρόλος τους. Είναι κρίμα για τον πολιτισμό και για τον δοκιμαζόμενο κλάδο των ηθοποιών, του οποίου η ανεργία αγγίζει το 95%!
Η τηλεόραση είναι ένα μαζικό μέσο. Έχει τα καλά του και τα κακά του. Τα πάντα εξαρτώνται από τι λεφτά έχουν τα κανάλια για να παράξουν έργο, αλλά και από τη φιλοσοφία του κάθε καναλιού. Δηλαδή τι θέλει να προβάλει, τι θέλει να ανεβάσει στον αέρα. Τα τελευταία χρόνια η τηλεόραση περνάει μια κρίση και μαζί με την τηλεόραση περνάμε κρίση και εμείς, γιατί υπάρχει ελάχιστος αγορασμένος διαφημιστικός χρόνος από τις διαφημιστικές εταιρείες. Τα ιδιωτικά κανάλια δεν είναι τίποτε άλλο από εταιρείες. Η εταιρεία όταν δεν έχει έσοδα, δεν έχει κέρδος. Άρα δεν θα παράξει αξιόλογο τηλεοπτικό έργο, το οποίο θα βοηθήσει τη δουλειά μας (τηλεοπτικές σειρές).
Πάντα ένας ηθοποιός, όταν αγωνίζεται με σεβασμό απέναντι στον εαυτό του και το κοινό, κάτω από οποιεσδήποτε συνθήκες, μπορεί να καταφέρει πολλά. Όσον αφορά την ποιότητα αυτών των ταινιών, ήταν πολύ κακή, έτσι και αλλιώς. Αλλά πολλοί συνάδελφοι πάλεψαν εκεί, προσπαθώντας να επιζήσουν καταρχάς και για να μπορέσουν να παίξουν σε κάποια πράγματα. Ήταν ένα αναγκαίο κακό. Σταμάτησε ο παλιός ελληνικός κινηματογράφος και ήρθε η μεταβατική περίοδος, μέχρι που να ξεκινήσουν οι τηλεοπτικές σειρές στα κανάλια.
– Έχω κάνει μόνο τρεις ταινίες. Καμία δεν ήταν πατάτα. Η πρώτη ήταν “Οι αρχόντοι” του Μανούσου Μανουσάκη, η δεύτερη ήταν “Η άπνοια” του Άρη Καφαλούκα και η τρίτη το “Dogs, cats and rats” του Ανδριανού Γεωργαντά. Ταινίες που είχαν εξαιρετική πορεία.
Κυρίως το διάβασμα, να ακούω μουσική, να βλέπω ποδόσφαιρο, γιατί δεν μπορώ πια να παίξω, να βλέπω ειδήσεις. Αγαπάω την ομάδα της γειτονιάς μου και από μεγάλες ομάδες αγαπάω την ΑΕΚ.
Όχι και το λέω με πλήρη γνώση. Θέλω να παίξω μεγάλους ρόλους, αλλά κάποιον συγκεκριμένο με την έννοια θέλω αυτόν, όχι.
Παράγουν μια πρωτόλεια παιδεία. Δηλαδή άνθρωποι που αγαπούν το θέατρο, μπορούν να μαζεύονται και να ανεβάζουν ένα θεατρικό έργο με την καθοδήγηση ενός συναδέλφου, να περνάνε καλά, να φτιάχνουν κάποιους χαρακτήρες, να τους παίζουνε και να έχουμε ένα ωραίο αποτέλεσμα. Δηλαδή, αντί να γυρνάνε τα παιδιά στις καφετέριες, θεωρώ πολύ σημαντικό να είναι σε μία θεατρική ομάδα και να μπορούν να καλλιεργούνται θεατρικά. Γιατί καλό είναι το θέατρο να το μαθαίνεις και από μέσα πώς γίνεται, για να γίνεις πολύ καλός θεατής.
Αυτό είναι πολύ γενικό. Το αποδεικνύει ο χρόνος. Αν αυτός ο άνθρωπος, που λόγω συγκυριών προωθείται και μπαίνει μέσα στο θέαμα – ακρόαμα ή μέσα στο θέατρο, αν καταφέρει να σταθεί σημαίνει πως έχει ταλέντο. Αν δεν καταφέρει να σταθεί, σημαίνει πως είναι ατάλαντος και χάνεται.
Πάντα ο χώρος μας είχε πολύ μεγάλη ανεργία. Τώρα, λόγω της κρίσης, η ανεργία είναι ακόμα μεγαλύτερη. Ακούγεται το 95%. Το 5% εργάζονται περιοδικά και υπό ημιαπασχόληση. Ο κλάδος μας δοκιμάζεται πραγματικά. Άρα μέσα από αυτή τη μεγάλη προσφορά και τη μικρή ζήτηση αρχίζει και γίνεται ένα χοντρό παιχνίδι σε σχέση με αυτό που λέμε αμοιβές. Αν πρέπει να έχει μισθό, ασφαλιστική κάλυψη κτλ. Ακούγονται φρικτά πράγματα, όπως αμοιβή με την παράσταση, με ποσοστά επί των πωληθέντων εισιτηρίων, που σημαίνει ότι το επάγγελμά μας έχει γίνει ανεξέλεγκτο και δεν προστατεύεται από πουθενά. Το θεωρώ πολύ άδικο αυτό για τις νέες γενιές που έρχονται, για τα ταλαντούχα παιδιά. Πολύ μεγάλο κρίμα, γιατί δεν μπορείς να εφησυχάσεις έστω με ένα μεροκάματο πέντε μηνών το χρόνο (πέντε μηνιάτικα) και να πεις αυτά έχω, με αυτά κινούμαι. Δεν υπάρχει ασφαλές έσοδο και αυτό είναι τραγικό για το χώρο μας.
Ποτέ. Θεωρώ τον εαυτό μου από τους πιο τυχερούς ανθρώπους, διότι πάντα ζούσα και εξακολουθώ να ζω από αυτό το επάγγελμα, δουλεύοντας σκληρά με το άγχος. Όταν είσαι στο ελεύθερο θέατρο έχεις δυο φορές το χρόνο ανεργία. Ψάχνεις την επόμενη δουλειά… Θεωρώ τον εαυτό μου τυχερό, γιατί πάντα ζούσα και εξακολουθώ να ζω από αυτό.
Θα σου πω ειλικρινά: παίζουν ρόλο, αλλά δεν αποδεικνύουν τίποτα. Αν ένας ηθοποιός δεν μπορεί να σταθεί, όποιος και να σε βοηθήσει δεν μπορείς να υπάρχεις μέσα σε αυτό το επάγγελμα.
Ο κόσμος βλέπει τα πάντα και αξιολογεί με τα δικά του κριτήρια. Μπορεί να του αρέσουν πράγματα που στη δική μου αισθητική να μην έχουν κανένα νόημα. Στη Θεσσαλονίκη, όπου ήμουν πρόσφατα, ήρθε ένας συνάδελφος που δεν καλύπτει εμένα ούτε αισθητικά, ούτε υποκριτικά και γινόταν ένας πανικός. Υπήρχαν ουρές έξω από το θέατρο όπου έπαιζε. Αυτό όμως δεν μπορώ να το κρίνω, από τη στιγμή που ο κόσμος θέλει να το δει. Σημαίνει ότι μπορεί να θέλει να περάσει καλά, μέσα σε αυτή την εποχή που ζούμε και τη δυστυχία που έχουμε, ο κόσμος θέλει να γελάσει.
– Οι πολιτικοί μας κατά πόσο έχουν ταλέντο στην υποκριτική;
Νομίζω πως δεν έχουν καθόλου ταλέντο στην υποκριτική. Απλώς έχουν ένα μεγάλο ταλέντο. Να ανακαλύπτουν συνέχεια ψέματα. Καλύπτουν συνέχεια τα πράγματα με άλλα ψέματα και έτσι διαιωνίζεται αυτή η κατάσταση στην Ελλάδα. Βέβαια έχουμε φτάσει σε ένα σημείο όπου τα ψέματα τελειώνουν για όλους και πρέπει να πούμε την αλήθεια, ποιοι είμαστε, τι είμαστε και πώς πρέπει να ζήσουμε και πώς θα πάμε παρακάτω. Αυτό το ΘΑ έχει εξαντληθεί.
Ανήκουν στο θέαμα – ακρόαμα. Έχω τραγουδήσει και εγώ στο θέατρο και σε δισκογραφικές δουλειές (όπως με Θάνο Μικρούτσικο και Διονύση Σαββόπουλο). Αυτό δεν λέει τίποτα. Αν μπορείς να τραγουδήσεις, τραγουδάς. Εγώ δεν το επέλεξα ως επάγγελμα. Το επέλεξα ως εξυπηρέτηση της θεατρικής παράστασης, γιατί μπορούσα να τραγουδήσω.
Με την πολιτική ασχολούμαι από μικρό παιδί. Με την έννοια του πολιτικού όντος και όχι της επαγγελματικής αποκατάστασης. Είμαι ενεργός πολίτης, κυρίως έχω ασχοληθεί όχι τόσο κεντρικά, όσο τοπικά και νομίζω ότι το λιθαράκι μου γι’ αυτό τον τόπο το έχω βάλει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο, επί δημαρχίας Κώστα Σπηλιόπουλου (1993-1998).
Δεν έχω αφήσει τέτοιο δικαίωμα. Μού έχουν κάνει πρόταση να βοηθήσω, όχι να συμμετάσχω. Θεωρώ ότι έτσι όπως είναι τα πράγματα για την Τοπική Αυτοδιοίκηση, είναι μια κινούμενη άμμος. Δεν υπάρχει κάτι πολύ σταθερό. Η προσωπική αγωνία δεν με ενδιαφέρει, με ενδιαφέρει ο τόπος μου, η πόλη μας να πάει μπροστά, με ενδιαφέρει το Χαϊδάρι να αποκτήσει δημοτική αρχή η οποία να ξέρει τα προβλήματα, αλλά και να μπορεί να τα λύνει. Είναι δύο πράγματα στην πολιτική. Επειδή η πολιτική χρειάζεται τις αξίες της, αλλά συγχρόνως χρειάζεται την ικανότητα. Αν δεν υπάρχει ικανότητα, έναν ηθικό τι να τον κάνεις; Ούτε βέβαια το αντίθετο.
– Κλείνοντας τη συζήτησή μας, θα θέλαμε να μας πεις δύο λόγια για συμπολίτες συναδέλφους σου:
Τάσος Χαλκιάς: Τον υπολήπτομαι, τον σέβομαι. Είναι ένας εξαιρετικός ηθοποιός, ένας εξαιρετικός φίλος και θα πρέπει να δηλώσω ότι πριν γίνει πανελλήνια γνωστός από τα σήριαλ, έχει παίξει σπουδαίους ρόλους στο Εθνικό Θέατρο, πράγμα που ελάχιστοι ξέρουν.
Πένυ Παπουτσή: Μια αξιόλογη συνάδελφος. Είναι της γενιάς που έχει αναμετρηθεί με μεγάλους ρόλους, που έχει παίξει πολύ σπουδαία πράγματα, έχει γνωρίσει όλους αυτούς τους σπουδαίους δασκάλους, έχει μια αξιέπαινη πορεία στο θεατρικό γίγνεσθαι και την σέβομαι πολύ.
Κερασία Σαμαρά: Είναι νεότερη από εμάς. Ένα εξαιρετικά ταλαντούχο παιδί, με ήθος. Έχει κάνει πολύ ωραία πράγματα. Δεν έχω συνεργαστεί μαζί της. Την εκτιμώ πολύ.
Σταμάτης Τζελέπης: Ένας εξαιρετικός φίλος, Χαϊδαριώτης ηθοποιός. Τον αγαπώ πολύ, είναι από τα καλά παιδιά της γειτονιάς, από τους καλούς συναδέλφους και αγωνιστής.
Μάνος Πετούσης: Το Μάνο τον γνώρισα στη Θεσσαλονίκη, όταν ανέβηκε με τη Ζέτα Δούκα στο Κρατικό, όπου σκηνοθετούσε το “Γράμμα σε ένα παιδί”. Μιλήσαμε και χάρηκα πάρα πολύ που τον γνώρισα.
Λεωνίδας Χρυσομάλλης: Από τα νεότερα παιδιά παλεύει, ψάχνει να βρει την πορεία του μέσα στο χώρο. Του εύχομαι τα καλύτερα.
Χάρης Εμμανουήλ (Αγγουράκης): Ένας εξαίρετος συνάδελφος, που έχει παλέψει πολύ στη ζωή του, για να φτάσει κάπου. Τον εκτιμώ και έχω να λέω τα καλύτερα και σαν άνθρωπο και σαν συνάδελφο.
Σας ευχαριστούμε πολύ κύριε Νικολάου.
Γιώργος Παπαπαναγιώτου