ΕΔΣΝΑ, τέλη ταφής απορριμμάτων 2025: Μια συζήτηση που επιτέλους πρέπει να γίνει

Δημήτρης Σταυρίδης
Νέα Αριστερά Χαϊδαρίου
Πριν λίγες ημέρες η Εκτελεστική Επιτροπή του Ειδικού Διαβαθμικού Συνδέσμου Νομού Αττικής (ΕΔΣΝΑ) αποφάσισε για την αύξηση των ποσών που θα καταβληθούν, ως τέλη ταφής για το 2025, στον ΕΔΣΝΑ από τους ΟΤΑ. Αντιδράσεις και καταγγελίες υπήρξαν άμεσα, τόσο από τα Γραφεία Τύπου κομμάτων, όσο και των αυτοδιοικητικών σχηματισμών. Κανείς δε χάρηκε με την απόφαση, όλοι ανεξαιρέτως τη στηλίτευσαν, ακόμη και δήμαρχοι προερχόμενοι από την Παράταξη της Νέας Δημοκρατίας.
Πέραν όμως της καταγγελίας και της διαμαρτυρίας (που πολύ σωστά γίνεται) κρίσιμο ζήτημα είναι ν’ ακούσουμε θέσεις και προτάσεις (ολοκληρωμένες και όχι αποσπασματικές) για το μεγάλο θέμα της διαχείρισης των ΑΣΑ (Αστικών Στερών Αποβλήτων) στη χώρα μας, ιδιαίτερα στην Περιφέρεια Αττικής, την Περιφέρεια με τη μεγαλύτερη και πιο τερατώδη χωματερή στην Ευρώπη, το ΧΥΤΑ Φυλής.
Και δε ζητώ ν’ ακούσουμε πάλι θέσεις γενικές και επί δεκαετίες αναμασημένες (όπως η αύξηση των ποσοστών ανακύκλωσης με αντίστοιχη μείωση των ποσοστών ταφής, όπως η διαλογή των ανακυκλωσίμων στην πηγή και όχι με το θνησιγενές και αποτυχημένο σύστημα του μπλε κάδου, όπως η χωριστή διαλογή των βιοαποβλήτων και η κομποστοποίηση κλπ. κλπ.). Ούτε ζητώ ν’ ακούσουμε για θέματα από καιρό λυμένα, τουλάχιστον στους χώρους της προοδευτικής αυτοδιοικητικής σκέψης και πρακτικής (όπως το όχι στην καύση των σύμμικτων απορριμμάτων και την, υπό προϋποθέσεις, αποδοχή στην καύση μόνο των υπολειμμάτων, εξαντλώντας προηγουμένως όλες τις δυνατότητες ανάκτησης σε αυτά).
Ζητώ ν’ ακούσουμε θέσεις και προτάσεις σύγχρονες, συγκεκριμένες, ολοκληρωμένες, συνεκτικές, επιστημονικά επεξεργασμένες και (πάνω απ’ όλα) εφαρμόσιμες.
Όπως:
- το τι θα γίνει επιτέλους με την χωροθέτηση ΧΥΤΥ (Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων) ανά την Ελλάδα και ιδιαίτερα στην Αττική (όλοι τούς αποφεύγουν, όλοι κοιτάζουν να τους φορτώσουν στο γείτονα… το πολιτικό κόστος γαρ)
- το τι θα γίνει με τις Μονάδες Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) και Βιοαποβλήτων (ΜΕΒΑ), τί δυναμικότητας θα είναι και που θα κατασκευαστούν
- το τι θα γίνει με τα Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ) των Δήμων, σχέδια που κόστισαν ένα σωρό λεφτά για να εκπονηθούν και που αραχνιάζουν στα συρτάρια
- το τι θα γίνει με την προβληματική πλέον Ελληνική Εταιρεία Αξιοποίησης Ανακύκλωσης (ΕΕΑΑ) που διαχειρίζεται τους (αναξιόπιστους από καιρό) μπλε κάδους και τους μπλε κώδωνες
- το τι θα γίνει με την ουσιαστική ανάπτυξη “πράσινων σημείων” και “γωνιών ανακύκλωσης” σε κάθε γειτονιά, όχι αυτό το χάλι (που κόστισε κι ένα σκασμό λεφτά) με τα “σπιτάκια ανακύκλωσης” του ανεκδιήγητου πρώην Περιφερειάρχη.
Και ακόμη:
- για τι ύψους προϋπολογισμούς μιλάμε, πώς θα χρηματοδοτηθούν οι αναγκαίες παρεμβάσεις και τι χρηματοοικονομικά εργαλεία προβλέπονται
- ποια είναι τα χρονοδιαγράμματα υλοποίησής τους
- ποια είναι η επιθυμητή συμμετοχή του ιδιωτικού τομέα (ποιοτικά και ποσοτικά) στα projects που θα αναδειχτούν (γιατί καλή είναι η εξ ορισμού απόρριψη των ΣΔΙΤ, αλλά πρέπει και να προτείνουμε και πειστικές και εφαρμόσιμες εναλλακτικές λύσεις χρηματοδότησης).
Τέλος:
- τι πρέπει να κάνει κεντρικά η Πολιτεία με τα Υπουργεία της και με τις Γενικές Γραμματείες της και με ποιο Εθνικό Σχέδιο Διαχείρισης Αποβλήτων (ΕΣΔΑ)
- τι πρέπει να κάνουν οι Περιφέρεις και με ποια Περιφερειακά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΠΕΣΔΑ)
- τι πρέπει να κάνουν οι Δήμοι και με ποια Τοπικά Σχέδια Διαχείρισης Αποβλήτων (ΤΣΔΑ)
- ποιες είναι οι αρμοδιότητες, το πεδίο εφαρμογής και οι ευθύνες του καθενός.
Αυτές είναι μερικές μόνον (αλλά με πρωτεύουσα σημασία) από τις προκλήσεις που υψώνονται απέναντι σε οποιοδήποτε σοβαρό κόμμα και σε οποιοδήποτε αυτοδιοικητικό σχηματισμό, που θέλει να κάνει ορατό το στίγμα του στην κοινωνία, ιδιαίτερα εάν το κόμμα αυτό θέλει να παράγει προοδευτική πολιτική σκέψη και πράξη και όχι μόνο διαμαρτυρία.
Γιατί, το να απαιτούμε απλώς “διαχείριση των απορριμμάτων σε όφελος του λαού” καλό ακούγεται, αν όμως δε συνοδεύεται από συγκεκριμένες προτάσεις καταλήγει κενό γράμμα! Όπως και το σύνθημα “να κλείσει το αίσχος του ΧΥΤΑ Φυλής” όλους μας βρίσκει σύμφωνους, αν δεν υπάρξουν όμως εναλλακτικές λύσεις και σαφή χρονοδιαγράμματα, δυστυχώς και τα εγγόνια μας το ίδιο θα φωνάζουν!