Δήμος Χαϊδαρίου: Από “μεγάλος ασθενής” μηχανή προόδου για την πόλη

Πώς θα μπορούσε ο Δήμος να λειτουργήσει αποτελεσματικά; Σειρά τεκμηριωμένων προτάσεων από το «Χαϊδάρι Σήμερα», ενόψει της ψήφισης του νέου οργανογράμματος από το Δημοτικό Συμβούλιο 

Δεν λύνονται ούτε μικρά ζητήματα της καθημερινότητας

Το έχουμε γράψει και άλλες φορές: Οι υπηρεσίες του Δήμου υπολειτουργούν χρόνια. Όλοι πλέον το παραδέχονται στο Χαϊδάρι ότι η παραγωγικότητα των δομών του είναι χαμηλή και κρίσιμες υπηρεσίες παράγουν έργο με ρυθμούς χελώνας. Ο Δήμος είναι ένας πλαδαρός μηχανισμός με αργή ανταπόκριση στα προβλήματα. Είναι ο “μεγάλος ασθενής” της πόλης και γι’ αυτό δεν φταίνε μόνο τα φτωχά οικονομικά.

Αν οι ευθύνες για την παραγωγικότητα αναζητηθούν μόνο στην πλευρά των εργαζόμενων, όπως συνήθως γίνεται, ή ακόμη και στην ικανότητα των αιρετών διοικήσεων, όπως επιβάλει η πολιτική συζήτηση, διαπράττεται ένα σοβαρό σφάλμα. Διότι η παραγωγή έργου σε κάθε επιχείρηση ή δημόσιο οργανισμό είναι πρωτίστως θέμα οργάνωσης, ορθολογικής στελέχωσης και ενσωμάτωσης τεχνολογίας. Με άλλα λόγια, και η ικανότερη διοίκηση μπορεί να προδοθεί από έναν αντιπαραγωγικό δημοτικό μηχανισμό. Ή και το αντίθετο: μια καλολαδωμένη δημοτική μηχανή μπορεί να καλύψει τις ανεπάρκειες μιας μέτριας δημοτικής αρχής. Η δουλειά πρέπει να γίνεται, ασχέτως με το ποιος είναι στο τιμόνι. Όπως ακριβώς πρέπει να συμβαίνει και στον κρατικό μηχανισμό.

Δεν είναι νοητό να τρέχει ο δήμαρχος ή ο αντιδήμαρχος για κάθε λακκουβίτσα, εκτός αν αυτό είναι πολιτική επιλογή για δήθεν επίδειξη ενδιαφέροντος και επαφή με τον πολίτη, ώστε να νομίζει ότι του έγινε χάρη για την επίλυση και το παραμικρού προβλήματος της γειτονιάς. Κάπως έτσι κάθε φορά “χάνεται η μπάλα”! Αυτό που χρειαζόμαστε είναι νευρώδεις υπηρεσίες με καθορισμένα καθήκοντα.

Στην πόλη μας έχει αναπτυχθεί μια εκτεταμένη αυθαιρεσία, καθώς ελεγκτικοί μηχανισμοί δεν υπάρχουν ή υπολειτουργούν. Αποτέλεσμα είναι να μην τηρούνται νόμοι και κανονισμοί και να μην υπάρχουν συνέπειες για τους παραβάτες.

Οι βασικές ανάγκες αντιμετωπίζονται λειψά. Τα προβλήματα χρονίζουν, σε αρκετές περιπτώσεις ακόμη και τα πιο απλά. Οι κάτοικοι είναι δυσαρεστημένοι και το εκφράζουν συχνά μέσω δημοσιευμάτων στην εφημερίδα μας ή με παράπονα και καταγγελίες στον Δήμο. Οι προσπάθειες που κατέβαλαν οι διοικήσεις ανεξάρτητα του ποιοι ήταν ή που ανήκαν απέτυχαν.

Με βάση τα παραπάνω, είναι ανάγκη να δομηθεί νέος Οργανισμός Εσωτερικής Υπηρεσίας που να είναι αποτελεσματικός. Με τον Οργανισμό Εσωτερικής Υπηρεσίας επιδιώκεται η οργάνωση των υπηρεσιών του Δήμου με σκοπό τη μέγιστη απόδοσή τους. Μεγιστοποίηση δηλαδή της απόδοσης των εργαζομένων, των μέσων και των οικονομικών πόρων που διαθέτει ο Δήμος. Αποτέλεσμα της αποδοτικότητας είναι η άμεση λύση προβλημάτων και η κάλυψη αναγκών των κατοίκων της πόλης. Δηλαδή η μέγιστη ικανοποίησή τους. 

Δεν μπορεί ο Δήμος μας να είναι «αντιγραφή» κάποιου άλλου

Ο Οργανισμός συγκροτείται βάσει διατάξεων, αλλά είναι και προσαρμοσμένος στις ιδιαιτερότητες του κάθε Δήμου. Κατά την άποψή μας δεν μπορεί ένας Οργανισμός να είναι κάθε φορά μια αντιγραφή του προηγούμενου, καθώς τα προβλήματα και οι ανάγκες μεταβάλλονται. Σε ένα βάθος 5-10 ετών, ο Οργανισμός θα πρέπει να αναπροσαρμόζεται.

Επίσης δεν μπορεί να είναι αντιγραφή κάποιου Οργανισμού άλλου Δήμου, καθώς ο κάθε Δήμος έχει τα δικά του χαρακτηριστικά είτε σε επίπεδο πληθυσμιακό είτε σε επίπεδο έκτασης είτε σε επίπεδο δυνατοτήτων ανάπτυξης. Για παράδειγμα αλλιώς είναι ένας τουριστικός Δήμος, αλλιώς ένας ιστορικός, αλλιώς ένας αστικός, αλλιώς ένας επαρχιακός.

Το σημαντικότερο όμως είναι πως δεν θα πρέπει ένας Οργανισμός να είναι προϊόν συναλλαγών, συμφωνιών και εξυπηρετήσεων σε βάρος της διαφάνειας και της αξιοκρατίας. Αυτή είναι μια παγίδα στην οποία πέφτουν μόνες τους οι δημοτικές αρχές, επειδή προτάσσουν το βραχυχρόνιο πολιτικό όφελος ή το “κολλητιλίκι” (συγγνώμη για την έκφραση). Το ρουσφέτι αποτελεί τον πιο ακλόνητο θεσμό σ’ αυτή τη χώρα. Στο τέλος όμως είναι οι ίδιες οι δημοτικές αρχές που εισπράττουν στην κάλπη το πολιτικό κόστος των δυσλειτουργιών του Δήμου.

Προτάσεις από το «Χαϊδάρι Σήμερα»

Γραφείο Υποστήριξης του Δημότη

Οι υπηρεσίες που υπάγονται απευθείας στο Δήμο να συμπληρωθούν με τη σύσταση
Γραφείου Υποστήριξης του Δημότη, όπου θα μπορεί όταν το αίτημα του αντιμετωπίζεται με καθυστέρηση η αδιαφορία να βρίσκει λύση. Παράλληλα να συσταθεί το Γραφείο Συμπαραστάτη του Δημότη, για τις καταγγελίες δημοτών όταν καταπατούνται τα δικαιώματα τους από τις υπηρεσίες του Δήμου. Με τη σύσταση του, θα ισχυροποιηθεί η θέση του δημότη.

Τμήμα Νομικής Υπηρεσίας

Η Νομική Υπηρεσία του Δήμου Χαϊδαρίου δεν επαρκεί για την κάλυψη των αναγκών. Οι υποθέσεις που αντιμετωπίζει ο Δήμος είναι πάρα πολλές και σοβαρές. Θα πρέπει να αναβαθμιστεί σε Τμήμα Νομικής Υπηρεσίας, ώστε να υπάρξει δυνατότητα να προσληφθούν και άλλοι δικηγόροι, για να λειτουργεί αποτελεσματικά.

Τμήμα Προγραμματισμού και Ανάπτυξης

Το Τμήμα Προγραμματισμού και Ανάπτυξης θα πρέπει να γίνει αυτοτελές και να υπάγεται απευθείας στον δήμαρχο, γιατί έχει να κάνει με χρηματοδοτικά προγράμματα που αφορούν όλες τις διευθύνσεις.

Υπηρεσία Πρασίνου

Η Υπηρεσία Πρασίνου λειτουργεί ενιαία με την Καθαριότητα. Το Χαϊδάρι σε έκταση είναι πολύ μεγάλος Δήμος και πολύ πλούσιος σε πράσινο, στον αστικό και περαστικό ιστό. Η φροντίδα του πράσινου είναι σχεδόν ανύπαρκτη, υποβαθμισμένη μαζί με την καθαριότητα. Ο διαχωρισμός τους σε ανεξάρτητες διευθύνσεις επιβάλλεται για την αναβάθμιση και των δυο υπηρεσιών. 

Οι τομείς που θα μπορούν να αναλάβουν οι δύο νέες διαχωρισμένες υπηρεσίες είναι:
– Διεύθυνση Καθαριότητας και Ανακύκλωσης.
– Διεύθυνση Συντήρησης και Ανάπτυξης Πράσινου, με τα αντίστοιχα τμήματα τους.

Αληθινή φροντίδα για τις υποδομές

Είναι αναγκαία η σύσταση Διεύθυνσης Συντήρησης και Αποκατάστασης Υποδομών. Ο τομέας της συντήρησης είναι ένα κομμάτι που βρίσκεται τελείως υποβαθμισμένο στην Τεχνική Υπηρεσία και αδυνατεί να καλύψει στοιχειώδεις ανάγκες. Η συντήρηση των κοινόχρηστων και κοινωφελών εγκαταστάσεων είναι ανύπαρκτη και όλοι οι πολίτες είναι δυσαρεστημένοι. Τα προβλήματα είναι ορατά παντού στους δρόμους, τα πεζοδρόμια, τις παιδικές χαρές, στα δημοτικά κτήρια. Η γνώμη μας είναι ότι η τη συντήρηση αυτών των χώρων πρέπει να αναλάβει αυτόνομη διεύθυνση. Έτσι θα μπορεί να λειτουργεί οργανωμένα, συγκροτημένα και αποτελεσματικά.

Πολιτισμός, αθλητισμός και παιδεία δεν πάνε μαζί

Προτείνουμε την ανασυγκρότηση – αναβάθμιση των υπηρεσιών Ποιότητας Ζωής. Στον Οργανισμό που ισχύει και σε αυτόν που προτείνεται, αυτές οι υπηρεσίες είναι υποβαθμισμένες μόνο και μόνο επειδή διαφορετικά αντικείμενα ενοποιούνται.

Δηλαδή δεν μπορεί να ταυτίζεται η Υπηρεσία του Πολιτισμού και του Αθλητισμού. Είναι δύο διαφορετικά πράγματα και δεν μπορεί να είναι το ίδιο πρόσωπο προϊστάμενος και στους δύο τομείς, γιατί απαιτούνται διαφορετικά προσόντα και επειδή υπάρχουν διαφορετικές γνώσεις αλλά και κλίσεις. Γι΄ αυτό το λόγο, έτσι όπως είναι ταυτισμένοι και οι δύο τομείς, υπολειτουργούν.

Επιπλέον στην ίδια διεύθυνση ανήκει και ο ευαίσθητος τομέας της Παιδείας! Αν αναλογιστεί κανείς πως στο Χαϊδάρι υπάρχουν περίπου 50 σχολικές μονάδες, δεν είναι δυνατό η Παιδεία να μην αποτελεί ξεχωριστή διεύθυνση.

Να σημειωθεί ακόμη πως στην Κοινωνική Υπηρεσία του Δήμου ανήκουν οι δημοτικοί βρεφονηπιακοί σταθμοί, τη στιγμή που ο ρόλος των κοινωνικών λειτουργών είναι τελείως διαφορετικός από αυτόν των παιδαγωγών και των βρεφονηπιοκόμων.

Με βάση όλα αυτά τα δεδομένα εκφράζουμε την άποψη πως πρέπει να συγκροτηθούν ξεχωριστές διευθύνσεις με συγκεκριμένα τμήματα και όχι ψευδεπίγραφα.

Προτείνουμε λοιπόν το ξεκαθάρισμά τους, ανάλογα με το είδος της υπηρεσίας που προφέρουν, σε:

– Διεύθυνση Παιδείας και Βρεφονηπιακών Σταθμών
– Διεύθυνση Κοινωνικής Προστασίας
– Διεύθυνση Πολιτισμού
– Διεύθυνση Αθλητισμού
Με αυτό τον τρόπο ο καθένας θα είναι στη θέση του, θα παίρνει τις εντολές του, θα εκτελεί την δουλειά του και θα ελέγχεται για το έργο του.

Επανασύσταση Δημοτικής Αστυνομίας

Σε επίπεδο υπηρεσιών υποστήριξης μπορεί να παραμείνουν οι κλασικές διευθύνσεις όπως του Ανθρώπινου Δυναμικού. Αλλά πρέπει να επιδιωχθεί οπωσδήποτε η επανασύσταση της Δημοτικής Αστυνομίας, που θα ελέγχει κάθε είδους αυθαιρεσία. Για παράδειγμα, υπάρχει ένας αυστηρός Κανονισμός Καθαριότητας, αλλά κανένας για να επιβλέψει και να επιβάλλει τα προβλεπόμενα πρόστιμα. Το αποτέλεσμα είναι ορατό σε όλους…

Διεύθυνση Οικονομικών

Η Διεύθυνση Οικονομικών να συνεχίσει να λειτουργεί με τα τμήματα Προϋπολογισμού, Προμηθειών, Εσόδων και της Ταμειακής Διαχείρισης.

Τεχνική Υπηρεσία

Η τόσο κρίσιμη αυτή Υπηρεσία για την ανάπτυξη της πόλης δεν μπορεί να αναπνεύσει και να παράγει λόγω ανεπαρκούς στελέχωσης και μαζί της “λαχανιάζει” και η πόλη.

Η Διεύθυνση Τεχνικών Υπηρεσιών, με κάλυψη θέσεων σε απαραίτητες ειδικότητες και αποφορτισμένη, όπως προείπαμε, από τη συντήρηση των υποδομών, θα ασχοληθεί με τις μελέτες και την επίβλεψη των έργων, τα τοπογραφικά και πολεοδομικά ζητήματα, τις κυκλοφοριακές ρυθμίσεις και σηματοδοτήσεις και με όλα τα επιτελικά ζητήματα των τεχνικών υπηρεσιών.

Σε αυτή προτείνεται να ενταχθεί το Τμήμα Τεχνολογιών και Επικοινωνιών, που περιλαμβάνει τη λειτουργία των δικτύων της πληροφορικής και των προγραμμάτων της. Το τελευταίο θα μπορούσε να είναι και αυτοτελές.

Οι προϊστάμενοι να επιλέγονται με αξιοκρατικά κριτήρια 

Θα κλείσουμε την πρόταση μας με την ανάγκη της αξιοκρατίας, που πολλές φορές υπονομεύεται από τις εκάστοτε διοικήσεις, προκειμένου να εξυπηρετήσουν κάποιους «δικούς» τους εργαζόμενους και δημιουργούν “παράθυρα” στην ρουσφετολογική επιλογή προϊστάμενων.

Κατά την άποψή μας θα πρέπει να υπάρχουν ξεκάθαρα, αντικειμενικά κριτήρια και ο Οργανισμός θα πρέπει να δίνει σαφείς προτεραιότητες με βάση τα προσόντα. Δηλαδή να προηγούνται ιεραρχικά οι ΠΕ, ΤΕ και ΔΕ.

Επίσης δεν μπορεί να τοποθετείται προϊστάμενος κάποιος που έχει άσχετες σπουδές με το αντικείμενο. Γι’ αυτό θα πρέπει αυτονόητα να κατοχυρώνεται στον Οργανισμό ότι οι προϊστάμενοι θα πρέπει να έχουν κλάδο και ειδικότητα αντίστοιχο με το αντικείμενο σπουδών.

Μενέλαος Χρόνης