Πώς θα είναι το Μητροπολιτικό Πάρκο Φαληρικού Όρμου: Η σχέση φύσης – νερού και οι τεχνητές παραλίες
Από το 2016 είναι “υπό κατασκευή” το Μητροπολιτικό Πάρκο Φαληρικού Όρμου, ωστόσο έλαβε έγκριση χρηματοδότησης από το Ταμείο Συνοχής και έτσι το Στρατηγικό Σχέδιο Αναγέννησης μπαίνει σε φάση υλοποίησης. Τις βάσεις της Ανάπλασης έχει σχεδιάσει ο Renzo Piano, που άφησε τη σφραγίδα του στο γειτονικό Πάρκο Σταύρος Νιάρχος.
Σύμφωνα με το oneman.gr, έπειτα από πόσα χρόνια που το Φάληρο έχει μετατραπεί σε ένα απέραντο εργοτάξιο, φάνηκε φως στο τούνελ: το δεύτερο μέρος της μεγάλης αστικής ανάπλασης του παράκτιου μετώπου μπήκε στις ράγες της υλοποίησης, μετά την έγκριση της χρηματοδότησης από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με την οποία λύνεται και επίσημα ένα από τα κυριότερα εμπόδια που είχαν εγκλωβίσει το έργο στις καθυστερήσεις, σε σημείο που θεωρούταν αβέβαιη η ολοκλήρωσή του, με κίνδυνο να στοιχειώσει την Αττική κρατώντας για άγνωστο χρονικό διάστημα τους κατοίκους της αποκλεισμένους από τη θάλασσα.
Δεν έχει περάσει πολύ καιρός απ’ όταν ο Ιταλός καθηγητής αστικού σχεδιασμού Maurizio Carta τόνιζε σε συνέντευξή του την ανάγκη να επανασχεδιαστεί το παραλιακό μέτωπο της Αθήνας, δίνοντας προτεραιότητα στις αρχές βιωσιμότητας και τη σύνδεση του αστικού ιστού με το νερό.
Τις ίδιες προτεραιότητες απηχεί το Στρατηγικό Σχέδιο Αναγέννησης του Φαληρικού Όρμου που έλαβε έγκριση από το Ταμείο Συνοχής, δεδομένου ότι βασικό κριτήριο για τη μνημειώδη χρηματοδότηση των 370 εκατ. (η μεγαλύτερη που έχει λάβει η Περιφέρεια Αττικής από ευρωπαϊκούς πόρους για έργο) ήταν η ανάπλαση να υιοθετήσει της αρχές της πρωτοβουλίας Νέο Ευρωπαϊκό Bauhaus: βιωσιμότητα, υψηλή αισθητική και συμπερίληψη.
Το γενναίο ποσό της χρηματοδότησης θα αποδεσμεύεται σταδιακά, ξεκινώντας με το αρχικό ποσό των 93 εκατ. ευρώ το οποίο υπέγραψε η αρμόδια Ευρωπαία Επίτροπος και έτσι ανοίγει ο δρόμος για τη δημοπράτηση των έργων που θα διαμορφώσουν την τελική εικόνα του παραλιακού μετώπου που είναι «υπό κατασκευή» απ’ το 2016.
Όπως γνωρίζουμε, στον φαληρικό όρμο έχει ολοκληρωθεί από το 2022 η Α΄ φάση της mega-ανάπλασης στο Φάληρο (συγκοινωνιακά και υδραυλικά-αντιπλημμυρικά έργα, π.χ. ανακατασκευή του δικτύου όμβριων υδάτων & κατασκευή αντιπλημμυρικών καναλιών), ενώ υπολείπεται τώρα η Β΄ φάση, με την οποία θα ολοκληρωθεί η εικόνα του αναπλασμένου όρμου και θα αποκαλυφθεί ο νέος πρωταγωνιστής:
Ένα εντυπωσιακό, αειφόρο, βιώσιμο και πλήρως προσβάσιμο Μητροπολιτικό Πάρκο (541 στρεμ.), το οποία με λίγα λόγια θα αναβαθμίσει το αθηναϊκό τοπίο.
Το σχέδιο για το νέο Μητροπολιτικό Πάρκο
Δεδομένου ότι η Ανάπλαση του Φαληρικού Όρμου βρίσκεται στο τραπέζι από την περίοδο προ των Ολυμπιακών Αγώνων, τα σχέδια έχουν αναδιαμορφωθεί αρκετές φορές, πάντα με επίκεντρο την ανάκτηση της άμεσης και αρμονικής επαφή του αστικού ιστού με τη θάλασσα.
Οι βάσεις του σημερινού σχεδιασμού τέθηκαν από τον Renzo Piano και το Σχέδιο Γενικής Διάταξης που ανέπτυξε το 2011 σε συνεργασία με μία σύμπραξη αρχιτεκτονικών γραφείων (Faliro 14), την ταυτότητα του οποίου μπορούμε να διακρίνουμε στα γραμμικά κανάλια τα οποία αποτυπώνονται στα φωτορεαλιστικά σχέδια του Μητροπολιτικού Πάρκου, κατά αντιστοιχία με εκείνο που κατασκεύασε ο διακεκριμένος αρχιτέκτονας στο Πάρκο Σταύρος Νιάρχος.
Η σχέση φύσης και νερού θα είναι στον πυρήνα της ταυτότητα του νέου Πάρκου. Καταρχάς, η δομή του ορίζεται από πέντε εγκάρσιους άξονες που θα καταλήγουν στη θάλασσα, σε εξέδρες οι οποίες μάλιστα θα εισχωρούν μέσα στο νερό.
Από την άλλη, το υδάτινο στοιχείο θα διεισδύει στο πάρκο με τα κανάλια-δεξαμενές που αναφέραμε, ενώ παράλληλα προβλέπεται η δημιουργία τεχνητής παραλίας στο δυτικό άκρο του μετώπου και η κατασκευή δύο τεχνητών νησίδων νοτιότερα της τεχνητής παραλίας, δημιουργώντας έτσι ένα ονειρικό και σίγουρα μοναδικό για τα δεδομένα της Αττικής πόλο αναψυχής.
Να το δούμε αποτυπωμένο σε αριθμούς; Η ανάπλαση αφορά έκταση 541 στρέμματα με το πράσινο να καλύπτει 343 στρέμματα (το 75% της έκτασης) και να διαμορφώνει μικροκλίμα που προβλέπεται να επηρεάσει όλες τις γειτονικές περιοχές: 2.889 δέντρα και 352.374 θάμνους θα φυτευτούν στην έκταση, διαμορφώνοντας ένα εκτεταμένο χώρο πρασίνου όπου όλοι οι πολίτες (ανεξαρτήτως κινητικών δυσκολιών) θα έχουν πρόσβαση.
Μάλιστα, για την άρδευση του Πάρκου υπάρχει ειδική πρόβλεψη, ενισχύοντας έτσι τον βιώσιμο χαρακτήρα της μεγάλης ανάπλασης: Δημιουργείται το Κέντρο Ανάκτησης Νερού Ελαιώνα που θα τροφοδοτείται από τον υφιστάμενο κεντρικό αποχετευτικό αγωγό ακαθάρτων και κατόπιν επεξεργασίας θα διοχετεύει υπογείως το νερό στα νότια.
Το υπόλοιπο 25% της έκτασης στο παράκτιο μέτωπο, από την άλλη, θα περιλαμβάνει χώρους υπαίθριων εκδηλώσεων, θερινό κινηματογράφο, υπαίθριους χώρους εκθέσεων και χώρους αθλητικών δραστηριοτήτων (π.χ. γήπεδα 5Χ5, γήπεδα τένις, κολυμβητικές δεξαμενές, στεγασμένες εγκαταστάσεις κά.). Θα διαθέτει ναυταθλητική μαρίνα αλλά και χώρους και πολιτιστικές εκδηλώσεις, εξασφαλίζοντας έτσι ότι το Πάρκο θα γίνει το νέο σημείο αναφοράς της πρωτεύουσας – ένα πάρκο-κέντρο ζωντάνιας, ευεξίας και ηρεμίας που έχει τόσο ανάγκη η πόλη.
Όπως ανέφερε ο Περιφερειάρχης Αττικής, Νίκος Χαρδαλιάς, το χρονοδιάγραμμα είναι αυστηρό και στοχεύει στην έναρξη λειτουργίας του Πάρκου το 2028.