“H μήτρα της κάθε γυναίκας είναι δική της και μόνο δική της” – H Ηλιάνα Βολονάκη μιλάει για το νέο βιβλίο της

Η Ηλιάνα Βολονάκη, συγγραφέας και αρθρογράφος, μιλάει στο “Χαϊδάρι Σήμερα” για το νέο βιβλίο της “Όσα ορίζει η ζωή”, με κεντρικό θέμα τη μητρότητα.
Αρκετά ζευγάρια στις μέρες μας καταφεύγουν στην λύση της παρένθετης μητρότητας προκειμένου να κάνουν το όνειρο τους για την απόκτηση ενός παιδιού πραγματικότητα. Πώς το αξιολογείται όλο αυτό;
Απ: Η παρένθετη μητρότητα είναι ένα θέμα που προκαλεί πολλές συζητήσεις και αναλύσεις στις μέρες μας. Αξιολογώ την παρένθετη μητρότητα ως μια πολύπλευρη λύση που προσφέρει σε πολλά ζευγάρια την ευκαιρία να αποκτήσουν παιδιά, όταν άλλες μέθοδοι δεν είναι εφικτές.
Από τη μία πλευρά, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε τη δύναμη της επιλογής και της αυτονομίας των γυναικών που αποφασίζουν να γίνουν παρένθετες μητέρες. Αυτή η απόφαση μπορεί να προκύψει από την επιθυμία τους να βοηθήσουν άλλους, και πρέπει να γίνεται πάντα με πλήρη συναίνεση και ενημέρωση.
Από την άλλη πλευρά, υπάρχουν ηθικά και νομικά ζητήματα που πρέπει να αντιμετωπιστούν. Η εκμετάλλευση των γυναικών και οι νομικές προκλήσεις σχετικά με τη γονιμότητα είναι σημαντικά θέματα που απαιτούν προσεκτική εξέταση. Είναι απαραίτητο οι διαδικασίες αυτές να είναι καλά ρυθμισμένες, ώστε να προστατεύονται τα δικαιώματα όλων των εμπλεκόμενων.

Μία γυναίκα μπορεί να καταφύγει στην παρένθετη μητρότητα όταν απουσιάζει η μήτρα ή όταν υπάρχει κάποια σοβαρή ασθένεια. Ή μήπως σε πιθανή έλλειψη συντρόφου;
Απ: Αυτή είναι μια εξαιρετική ερώτηση που αγγίζει πολλές πτυχές της παρένθετης μητέρας!
Η παρένθετη μητρότητα μπορεί να είναι μια πολύτιμη επιλογή για γυναίκες που αντιμετωπίζουν διάφορα ζητήματα που τους εμποδίζουν να βιώσουν την εγκυμοσύνη. Όπως σωστά αναφέρετε, η απουσία μήτρας ή η παρουσία σοβαρών ασθενειών είναι συχνές αιτίες που οδηγούν σε αυτή την επιλογή. Για παράδειγμα, γυναίκες που έχουν υποβληθεί σε υστερεκτομή ή πάσχουν από σοβαρές ιατρικές καταστάσεις, όπως καρδιοπάθειες ή καρκίνο, μπορεί να βρουν στην παρένθετη μητρότητα μια λύση για να αποκτήσουν ένα παιδί.
Ωστόσο, η παρένθετη μητρότητα μπορεί επίσης να είναι κατάλληλη για γυναίκες που δεν έχουν σύντροφο ή βρίσκονται σε μία κατάσταση που δεν τους επιτρέπει να αποκτήσουν παιδιά μέσω παραδοσιακών μεθόδων. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η παρένθετη μητρότητα προσφέρει τη δυνατότητα να γίνουν γονείς χωρίς να χρειάζεται να είναι σε μια ρομαντική σχέση.
Η Ηλιάνα Βολονάκη, γεννήθηκε στην Αθήνα, αλλά μετακόμισε στο Μεσολόγγι. Σπούδασε στέλεχος τραπεζικών εργασιών και οργάνωση γραφείου χωρίς όμως ποτέ να εξασκήσει τα συγκεκριμένα επαγγέλματα. Εργάστηκε σε παιδικό σταθμό και ως ραδιοφωνική παραγωγός. Έχει γράψει άρθρα, τα οποία δημοσιεύονται σε εφημερίδες και περιοδικά, μάλιστα το βιβλίο της “Λευκά περιστέρια”, βραβεύτηκε και έγινε ντοκιμαντέρ.
Παρένθετη μητέρα είναι η υποκατάσταση της μητρότητας;
Απ: Η έννοια της παρένθετης μητρότητας συχνά προκαλεί συζητήσεις σχετικά με το αν αποτελεί υποκατάσταση της μητρότητας ή αν συνιστά μια διαφορετική μορφή γονιμότητας. Η παρένθετη μητέρα είναι γυναίκα που αναλαμβάνει να κυοφορήσει και να γεννήσει ένα παιδί για λογαριασμό άλλων, συνήθως με τη χρήση γονιδίων που δεν προέρχονται από αυτήν. Σε αυτή την περίπτωση, η παρένθετη μητέρα δεν είναι η βιολογική μητέρα του παιδιού.
Από αυτή την άποψη, μπορεί να πούμε ότι η παρένθετη μητρότητα δεν είναι ακριβώς υποκατάσταση της μητρότητας, αλλά μάλλον μια συνεργατική διαδικασία που επιτρέπει σε άλλους να γίνουν γονείς. Αναλαμβάνει έναν ρόλο που περιλαμβάνει την εγκυμοσύνη και τη γέννηση, αλλά η συναισθηματική και νομική ευθύνη για το παιδί παραμένει στους βιολογικούς γονείς ή στους γονείς που επιθυμούν το παιδί.
Επιπλέον, είναι σημαντικό να αναγνωρίσουμε ότι οι σχέσεις μεταξύ των εμπλεκομένων μπορούν να είναι πολύπλοκες. Υπάρχει συχνά μια συναισθηματική σύνδεση μεταξύ της παρένθετης μητέρας και του παιδιού κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, αλλά αυτό δεν αλλάζει τον νομικό ή βιολογικό ρόλο των γονέων.
Εμπορικό ή αλτρουιστικό θέμα λοιπόν;
Απ: Η διάκριση μεταξύ εμπορικής και αλτρουιστικής παρένθετης μητρότητας είναι κρίσιμη για την κατανόηση των ηθικών, νομικών και κοινωνικών πτυχών αυτής της διαδικασίας.
Στην αλτρουισμό, η παρένθετη μητέρα προσφέρει τις υπηρεσίες της χωρίς οικονομική αποζημίωση, εκτός από τα έξοδα που σχετίζονται με την εγκυμοσύνη, όπως ιατρικά έξοδα, έξοδα διατροφής κτλ, σε αντίθεση με την Εμπορική Παρένθετη Μητρότητα όπου αποζημιώνεται οικονομικά για τη διαδικασία. Αυτό το μοντέλο μάλιστα, μπορεί να δημιουργήσει ανησυχίες σχετικά με την εκμετάλλευση των γυναικών, ιδιαίτερα σε περιβάλλοντα όπου υπάρχουν οικονομικές ανισότητες. Υπάρχουν φόβοι ότι οι γυναίκες μπορεί να νιώθουν πιεσμένες να συμμετάσχουν σε αυτή τη διαδικασία λόγω οικονομικών δυσκολιών.
Η επιλογή ανάμεσα σε αυτές τις δύο μορφές παρένθετης μητρότητας επηρεάζεται από νομικούς κανονισμούς και πολιτισμικές αξίες που ποικίλλουν από χώρα σε χώρα. Σε πολλές χώρες η εμπορική παρένθετη μητρότητα είναι παράνομη ή έχει περιορισμούς, ενώ σε άλλες είναι αποδεκτή.
Συνολικά, το ζήτημα δεν είναι απλώς θέμα επιλογής ή προτίμησης, αλλά κι ένα ζήτημα ηθικής και κοινωνικής ευθύνης Και πρέπει να εξεταστεί από το κάθε κράτος!
Παρατηρούμε ότι στον θεσμό της παρένθετης μητρότητας, η κυοφορούσα γυναίκα είναι μητέρα μόνο τεχνικά-λειτουργικά. Στο βιβλίο σας: Όσα Ορίζει η ζωή, υπάρχει μια αλληλουχία μεταξύ των τεσσάρων κοριτσιών και της γέννησης ενός παιδιού. Για ποιο λόγο να θέλουν να διεκδικήσουν και οι τέσσερις ένα μωρό εφόσον μόνο η μία το έχει γεννήσει;
Απ: Αυτή η ερώτηση αγγίζει βαθιά ζητήματα της μητρότητας, της γονιμότητας και του τρόπου που οι σχέσεις και οι συναισθηματικοί δεσμοί επηρεάζουν την αντίληψή μας για την οικογένεια.
Η αλληλουχία μεταξύ των τεσσάρων κοριτσιών και της γέννησης ενός παιδιού στο βιβλίο: Όσα Ορίζει η ζωή, προβάλλει την πολυπλοκότητα των σχέσεων και τον τρόπο που η μητρότητα μπορεί να εκφραστεί με διαφορετικούς τρόπους.
Η μητρότητα δεν περιορίζεται μόνο στη βιολογική διαδικασία της εγκυμοσύνης και της γέννησης. Οι συναισθηματικοί δεσμοί που αναπτύσσονται κατά τη διάρκεια της κύησης ή ακόμα και πριν από αυτήν μπορούν να επηρεάσουν την επιθυμία των άλλων κοριτσιών να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Σε πολλές περιπτώσεις, η μητρότητα είναι μια συλλογική εμπειρία όπου οι φίλοι και η οικογένεια συμμετέχουν ενεργά στην ανατροφή του παιδιού. Οι τέσσερις κοπέλες μπορεί να βλέπουν το μωρό ως προϊόν μιας κοινής προσπάθειας, κάτι που τους ενώνει και τους δίνει έναν κοινό σκοπό.
Κάθε κοπέλα επιθυμεί ταυτόχρονα να διεκδικήσει έναν ρόλο στη ζωή του παιδιού, είτε αυτός είναι ρόλος θείας, φίλης ή ακόμη και συνεργάτιδας στη μητρότητα. Η ανάγκη για αναγνώριση αυτών των ρόλων τις παρακινεί να συμμετάσχουν στη διαδικασία.
Και ας μην ξεχνάμε, Κάθε χαρακτήρας μπορεί να έχει τις δικές του προσωπικές επιθυμίες ή ανησυχίες σχετικά με τη μητρότητα, τις οποίες προσπαθεί να εξερευνήσει μέσα από τη σχέση με ένα μωρό.
Η ιστορία του βιβλίου μας διδάσκει ότι η μητρότητα δεν είναι κάτι που πρέπει απαραίτητα να περιορίζεται σε μία γυναίκα ή σε ένα βιολογικό γεγονός. Οι διαφορετικές προσεγγίσεις των κοριτσιών στην έννοια της μητρότητας μπορούν να προσφέρουν πλούτο στην αφήγηση και να ενισχύσουν τις θεματικές της φιλίας, της αλληλεγγύης και της υποστήριξης.
Συνολικά, οι επιθυμίες των τεσσάρων κοριτσιών για το μωρό αντικατοπτρίζουν τις πολυδιάστατες πτυχές της γονιμότητας και τον τρόπο που οι σχέσεις μεταξύ γυναικών μπορούν να διαμορφώσουν την αντίληψη για την οικογένεια και τη μητρότητα.
Η παρένθετη μητέρα μπορεί να αποδέχεται την έκτρωση;
Απ: Η παρένθετη μητέρα είναι η γυναίκα που κυοφορεί και γεννά ένα παιδί για λογαριασμό άλλων γονέων, οι οποίοι συνήθως δεν μπορούν να αποκτήσουν παιδιά από κοινού. Το νομικό και ηθικό πλαίσιο γύρω από την παρένθετη μητρότητα ποικίλλει ανάλογα με τη χώρα και τις πολιτισμικές αντιλήψεις.
Αναφορικά με την έκτρωση, η θέση της παρένθετης μητέρας μπορεί να διαφέρει. Σε ορισμένες περιπτώσεις, οι συμφωνίες για την παρένθετη μητρότητα μπορεί να περιλαμβάνουν ρήτρες σχετικά με τη δυνατότητα έκτρωσης. Αυτό σημαίνει ότι αν η παρένθετη μητέρα αντιμετωπίσει σοβαρές ιατρικές ή προσωπικές ανησυχίες κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, μπορεί να έχει το δικαίωμα να επιλέξει την έκτρωση.
Αλλά και εκείνη που αποξενώνεται από το παιδί της;
Απ: Η αποξένωση από το παιδί είναι ένα πολύπλοκο και ευαίσθητο θέμα που μπορεί να έχει πολλές αιτίες και συνέπειες. Μπορεί να συμβεί για διάφορους λόγους, όπως ψυχολογικά προβλήματα, κοινωνικές πιέσεις ή προσωπικές επιλογές. Μια μητέρα μπορεί να επιλέξει να αποξενωθεί από το παιδί της είτε λόγω συναισθηματικής αδυναμίας είτε λόγω εξωτερικών παραγόντων, όπως η οικονομική κατάσταση ή η έλλειψη υποστήριξης.
Σε περιπτώσεις παρένθετης μητρότητας, η παρένθετη μητέρα κυοφορεί το παιδί για άλλους γονείς. Η σχέση της με το παιδί μπορεί να είναι διαφορετική από αυτή μιας βιολογικής μητέρας. Στην περίπτωση αυτή, η αποξένωση μπορεί να αναφέρεται στην απουσία συναισθηματικής σύνδεσης με το παιδί που κυοφορεί.
Ορισμένες φορές, οι νομικές συμφωνίες που διέπουν την παρένθετη μητρότητα περιλαμβάνουν ρήτρες που καθορίζουν τις υποχρεώσεις και τα δικαιώματα των εμπλεκομένων μερών. Αν μια παρένθετη μητέρα αποφασίσει να αποξενωθεί από το παιδί, αυτό μπορεί να έχει νομικές συνέπειες, ανάλογα με τη συμφωνία που έχει υπογραφεί.
Η αποξένωση μπορεί να προκαλέσει συναισθηματική αναστάτωση τόσο στη μητέρα όσο και στο παιδί. Είναι σημαντικό οι γυναίκες που κυοφορούν να έχουν την υποστήριξη που χρειάζονται για να διαχειριστούν την εγκυμοσύνη τους και τις συναισθηματικές προκλήσεις που μπορεί να προκύψουν.
Από τον εργασιακό της περιβάλλον;
Απ: Η αποξένωση από το παιδί, ειδικά στο πλαίσιο της μητρότητας, μπορεί να επηρεαστεί σημαντικά από το εργασιακό περιβάλλον και τις συνθήκες εργασίας της μητέρας. Ένας απαιτητικός εργασιακός χώρος μπορεί να προκαλέσει άγχος και πίεση, που με τη σειρά τους μπορεί να επηρεάσουν τη συναισθηματική κατάσταση μιας μητέρας. Η συνεχής πίεση για αποδοτικότητα, η έλλειψη χρόνου και η ανάγκη για ισορροπία μεταξύ επαγγελματικής και προσωπικής ζωής μπορεί να οδηγήσουν σε αποξένωση από το παιδί. Αν η μητέρα δεν έχει την κατάλληλη υποστήριξη στο εργασιακό της περιβάλλον—όπως ευέλικτο ωράριο ή δυνατότητα γονικών αδειών—μπορεί να νιώθει ότι δεν μπορεί να αφιερώσει χρόνο και προσοχή στο παιδί της. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε συναισθηματική απομάκρυνση.
Από την άλλη, Οι κοινωνικές πιέσεις που σχετίζονται με το ρόλο της μητέρας μπορούν επίσης να επηρεάσουν την ψυχολογική κατάσταση μιας γυναίκας.
Από την ίδια την οικογένειά της μήπως;
Απ: Η οικογένεια παίζει έναν κρίσιμο ρόλο στη ζωή μιας μητέρας και μπορεί να επηρεάσει την ψυχολογική της κατάσταση και τη σχέση της με το παιδί της. Σχέσεις με Συζύγους ή Συντρόφους, Πίεση από Γονείς ή Συγγενείς, υποστήριξη και Ενθάρρυνση. Διαφορετικές Προτεραιότητες, Συναισθηματική Υποστήριξη, Διαχείριση Ρόλων.
Τελικά η μητρότητα είναι μια κατασκευή που την έφερε η πατριαρχία ή ο καπιταλισμός;
Απ: Η μητρότητα είναι ένα πολύπλοκο φαινόμενο που επηρεάζεται από διάφορους παράγοντες, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών, πολιτισμικών και οικονομικών παραμέτρων. Μπορεί να θεωρηθεί ως μια κατασκευή που επηρεάζεται από τη πατριαρχία και τον καπιταλισμό, καθώς οι κοινωνικές και οικονομικές δομές διαμορφώνουν τις προσδοκίες και τις εμπειρίες των γυναικών ως μητέρων. Είναι ένα θέμα που συνεχώς εξελίσσεται και προσεγγίζεται από διάφορες οπτικές γωνίες, γι’ αυτό είναι σημαντικό να το εξετάζουμε με προσοχή.
Αποδέχεστε τη φράση “η μήτρα της κάθε γυναίκας είναι δική της και μόνο δική της, άρα την κάνει ό,τι θέλει;“
Απ: Σωστά! Η μήτρα κάθε γυναίκας είναι ένα ανατομικό και προσωπικό κομμάτι του σώματός της, και η αυτονομία της σε σχέση με το σώμα της είναι θεμελιώδης. Κάθε γυναίκα έχει το δικαίωμα να αποφασίζει για τη ζωή της, την αναπαραγωγή της και τις επιλογές που αφορούν τη μητρότητα χωρίς εξωτερικές πιέσεις ή περιορισμούς. Αυτό περιλαμβάνει την ελευθερία να επιλέξει αν, πότε και πώς θα γίνει μητέρα.
Η αναγνώριση αυτής της αυτονομίας είναι κρίσιμη για την προώθηση των δικαιωμάτων των γυναικών και την ενίσχυση της ισότητας των φύλων. Κάθε γυναίκα πρέπει να έχει τη δυνατότητα να κάνει επιλογές που αντανακλούν τις δικές της επιθυμίες και ανάγκες, χωρίς να υπόκειται σε κοινωνικές ή πολιτισμικές πιέσεις.
Από την στιγμή που σεβόμαστε τους νόμους, έχουμε το δικαίωμα να γεννήσουμε ή να μη γεννήσουμε, να διακόψουμε μια κύηση αν κρίνουμε πως αυτό πρέπει να κάνουμε, να βάζουμε όρια σε συμπεριφορές και ενέργειες που δεν μας αρέσουν, να φεύγουμε από σχέσεις και να ζούμε τη ζωή μας όπως νιώθουμε, όταν δεν πλήττουμε τη ζωή άλλου;
Απ: Ακριβώς! Όταν σεβόμαστε τους νόμους και τις κοινωνικές συμβάσεις, έχουμε το δικαίωμα να κάνουμε επιλογές που αφορούν τη ζωή μας, συμπεριλαμβανομένων των αποφάσεων σχετικά με την αναπαραγωγή, τις σχέσεις και την προσωπική μας ευτυχία. Έχουμε το δικαίωμα να αποφασίζουμε αν και πότε θέλουμε να γίνουμε γονείς, καθώς και να διακόπτουμε μια κύηση αν κρίνουμε ότι είναι απαραίτητο για την υγεία ή την ευημερία μας.
Έχουμε το δικαίωμα να θέτουμε όρια σε συμπεριφορές και ενέργειες που δεν μας αρέσουν, προστατεύοντας έτσι τον εαυτό μας από τοξικές καταστάσεις.
Έχουμε επίσης τη δυνατότητα να φεύγουμε από σχέσεις που δεν μας εξυπηρετούν ή μας βλάπτουν, αναζητώντας υγιείς και υποστηρικτικές σχέσεις.
Και φυσικά, Το πιο σημαντικό είναι ότι έχουμε δικαίωμα να ζούμε τη ζωή μας σύμφωνα με τις δικές μας επιθυμίες και ανάγκες, εφόσον αυτό δεν πλήττει τη ζωή άλλων.