Το Ιερό της Περσεφόνης στο “Βουνό Σκαραμαγκά” – Φυσικά, καμία ανασκαφή
Ο Τασσος Λύτρας διατυπώνει μία υπόθεση για το Ιερό της Περσεφόνης στο Όρος Αιγάλεω, στηριγμένη σε αρχαίες γραπτές αναφορές και σημερινά επιφανειακά ίχνη.
Ιερό της Περσεφόνης
Ο Γραμματικός και Λεξικογράφος Αμμώνιος, που έζησε στην Αλεξάνδρεια τον 1ο μ.χ. αιώνα, στο ένα από τα δύο έργα του που διασώθηκαν με τίτλο «Περί Ομοίων και Διαφόρων Λέξεων», (εκδόθηκε για πρώτη φορά στην Ελλάδα το 2004 από τις εκδόσεις ΗΛΙΟΔΡΟΜΙΟ) αναφέρει την ύπαρξη Ιερού της Σωτείρος Κούρης (προσωνύμιο της Περσεφόνης) στον Κορυδαλλό (κι έτσι ονομάζονταν στην αρχαιότητα το όρος Αιγάλεω – βλ. και Στράβωνα).
Από τα τέλη του 19ου αιώνα διατυπώθηκε η υπόθεση ότι το Ιερό της Περσεφόνης βρισκόταν στις δυτικές κλιτύες του όρους Αιγάλεω, όπου ακόμη και σήμερα βρίσκονται ίχνη αρχαιοτήτων. Σύμφωνα με μαρτυρία των αρχών του 20ού αιώνα η θέση έβριθε θραύσματα αγγείων κι ανάμεσά τους πολλά μελανόμορφα.
Πρόκειται για ύψωμα που δεσπόζει στον κόλπο της Ελευσίνας και βρίσκεται βορειοδυτικά της κορυφής «Βουνό Σκαραμαγκά». Στην ράχη του διακρίνονται ακόμη διάσπαρτα όστρακα ενώ στη νότια πλαγιά του, σε υψόμετρο 150 περίπου μέτρων, σώζεται η βάση κυκλικού κτίσματος (που θα μπορούσε να είναι και φρυκτωρία). Λίγο ψηλότερα βρίσκεται μικρή σπηλιά στο μέσον της οποίας υπάρχει μεγάλος σταλαγμίτης και εκεί κοντά βρίσκεται και άλλη μικρή σπηλιά της οποίας η οροφή έχει καταρρεύσει.
Φυσικά (!) δεν έχει γίνει καμμία ανασκαφή και η θέση του Ιερού εκεί παραμένει υπόθεση. Οι υποθέσεις όμως είναι στοιχεία επιστημονικής μεθοδολογίας.
Πρόκειται για συγκρότημα εγκαταστάσεων που αποτελείται, απ’ όσα σήμερα είναι εμφανή, από Ιερό, που βρίσκονταν στο ψηλότερο σημείο, κατάλοιπα κυκλικού κτίσματος και δύο σπήλαια χαμηλότερα τα οποία μάλλον είχαν λατρευτική χρήση.
Μεταξύ τους υπάρχουν κατάλοιπα μονοπατιών που τα συνέδεαν. Η κύρια πρόσβαση ήταν από την δυτική πλευρά όπου υπάρχουν κατάλοιπα μονοπατιού. Το μονοπάτι αυτό εκκινούσε από τον αρχαίο δρόμο που συνέδεε τον αρχαίο δήμο Θυμαιτάδων (σημερινό Κερατσίνι) με την Ιερά Οδό. Δευτερεύουσα πρόσβαση υπήρχε από τα δυτικά μέσω του αρχαίου δρόμου που συνέδεε τον δήμο Κορυδαλλού (σημερινή Νεάπολη Νίκαιας) με τον κόλπο της Ελευσίνας (σημερινή ακτή Σκαραμαγκά).
Στην περιοχή των ευρημάτων έχει γίνει αυτοψία από την Εφορεία Σπηλαιολογίας – Παλαιοανθρωπολογίας. ;Eχει μεν χαρακτηρισθεί ως περιοχή αρχαιολογικού ενδιαφέροντος. όμως δεν έχουν πραγματοποιηθεί ανασκαφές, ούτε, απ’ όσο γνωρίζω, πρόκειται να γίνουν στο ορατό μέλλον
