Efstathios Kassios
Δημοσιεύτηκε στην εφημερίδα POLITICAL
Με τις παγκόσμιες γεωπολιτικές εξελίξεις να είναι ραγδαίες και τη νέα αμερικανική κυβέρνηση Τραμπ να επηρεάζει με τις αποφάσεις της χώρες και αγορές σε ολόκληρο το κόσμο, οι Ευρωπαίοι πολιτικοί έχουν αποφασίσει να ενισχύσουν και χρηματοδοτήσουν άμεσα τη συλλογική άμυνα και ασφάλεια στη Γηραιά ‘Ήπειρο. Η ανησυχία ότι οι ΗΠΑ μπορεί να αποσυρθούν από το ΝΑΤΟ και να σταματήσουν τη στρατιωτική υποστήριξη προς την Ουκρανία, εντείνει αυτή την ανάγκη.
Η Ευρώπη για πολλά χρόνια επαναπαύτηκε στην αξιοπιστία των διατλαντικών συμμαχιών. Αυτό το τυπικό status quo φαίνεται πως δεν υφίσταται πια με αποτέλεσμα η Ευρωπαϊκή Ένωση να συνεδριάζει συνεχώς για να βρει λύσεις που θα της δώσουν στρατηγική αυτονομία σε σημαντικούς τομείς. Μια πρόταση που συζητιέται το τελευταίο διάστημα αν και προκαλεί διαφωνίες, διαμάχες και αντιπαλότητες, είναι η χρηματοδότηση της Ευρωπαϊκής άμυνας μέσω της έκδοσης νέων ευρωομολόγων τα οποία θα είναι σχεδιασμένα συγκεκριμένα για την ενίσχυση της συλλογικής ασφάλειας και άμυνας.
Στον αντίποδα της αμερικανικής εξωτερικής πολιτικής “Πρώτα η Αμερική”, η Ευρώπη πρέπει να σχεδιάσει αντίστοιχα τη δική της απάντηση, “Πρώτα η Ευρώπη”. Η έλλειψη συνεκτικής ομοφωνίας σε κοινές απειλές, πρέπει να δώσει τη θέση της σε μια ενιαία Ευρωπαϊκή προσέγγιση για να αυξήσει την ασφάλεια των πολιτών της, περισσότερο από ποτέ.
Η εμπειρία της Ευρώπης από τα σχέδια και την προσπάθεια έκδοσης ευρωομολόγων στη διάρκεια της περιόδου της πανδημίας του Covid για να βοηθήσει τις οικονομίες των κρατών να ανακάμψουν, αποτελεί οδηγό. Σε αυτό το πλαίσιο, οι φορείς χάραξης πολιτικής σκέφτονται να επαναφέρουν αυτό το εργαλείο χρηματοδότησης για τον τομέα της άμυνας αυτή τη φορά. Με την έκδοση των νέων ομολόγων θα θεσπιστεί μια δίκαιη κατανομή βαρών σε κάθε χώρα μέλος της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Θα επιτευχθεί επιπλέον η συγκέντρωση αναγκαίων οικονομικών πόρων χωρίς να πιεστούν δημοσιονομικά χώρες που ήδη υποφέρουν από ελλείμματα και υψηλό κυβερνητικό χρέος.
Τα κεφάλαια από τα ομόλογα μπορούν να συμβάλλουν σε μια μακροπρόθεσμη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης στο τομέα της άμυνας, στην ενίσχυση του Ευρωπαϊκού ταμείου άμυνας, την υποστήριξη της συνεργασίας μεταξύ δημόσιου και ιδιωτικού τομέα, τη συνεργατική έρευνα και καινοτομία στις στρατιωτικές τεχνολογίες, τον εκσυγχρονισμό των ενόπλων δυνάμεων της κάθε χώρας, τη διαλειτουργικότητα τους, όπως και επενδύσεις σε ψηφιακές υποδομές για την αντιμετώπιση νέων απειλών στον κυβερνοχώρο.
Θα δημιουργηθούν επίσης οικονομικά οφέλη από την έκδοση κοινών ευρωομολόγων όπως η βελτίωση της πιστοληπτικής ικανότητας των κρατών μελών αφού θα δανείζονται με πιο ευνοϊκούς όρους και χαμηλότερους συντελεστές στα επιτόκια, η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας από τις στοχευμένες επενδύσεις σε κρίσιμους τομείς της αμυντικής βιομηχανίας.
Η Ευρώπη βρίσκεται σε ένα κρίσιμο σημείο καμπής. Πρέπει να αποφασίσει το μέλλον της δείχνοντας ότι επικρατεί πολιτική και οικονομική συνοχή απέναντι σε οποιαδήποτε πρόκληση εμφανιστεί τα επόμενα χρόνια. Όσο και να διαφωνούν ή φωνάζουν οι Ευρωσκεπτικιστές για πιθανό εκτροχιασμό των προϋπολογισμών ορισμένων κρατών από νέες αυξημένες στρατιωτικές δαπάνες, η συναίνεση μεταξύ των χωρών θα διασφαλίσει στο να ευθυγραμμιστούν οι πολιτικές άμυνας όπως και να επαναπροσδιοριστεί η εικόνα και ο ρόλος της Ευρώπης ως ηγέτης απέναντι στη παγκόσμια σκηνή η οποία σημαδεύεται από συνεχείς αναταράξεις, κρίσεις και συγκρούσεις.
