Δαδιά: Ο καπνός θα τα κρύψει όλα;

Δημήτρης Στριλάκος

H «Δαδιά» προειδοποιούσε ακόμα και με το όνομά της, αλλά κανείς δεν την άκουγε. Όλοι προτιμούσαν να φωτογραφίζουν την τεχνητή ταίστρα που συγκεντρώνονταν για να τραφούν οι σπάνιοι μαυρόγυπες και τα όρνια.

Όμως, «δαδί» είναι κάτι που παίρνει εύκολα φωτιά. Είναι το προσάναμα, το γεμάτο ρετσίνι εύφλεκτο ξύλο της τραχείας πεύκης, που είναι και το κυρίαρχο φυτικό είδος στη Δαδιά.

Βαριά κουβέντα να την γράψει κανείς, αλλά εγώ… ελπίζω μαζί με τα χιλιάδες δέντρα που κάηκαν στη Δαδιά, να κάηκαν και οι καμένες σιγουριές μας!

Το περιβαλλοντικό κίνημα στη χώρα μας «ανδρώθηκε» πίσω από μία θεωρία… «παρθένου και αμόλυντης από τον άνθρωπο φύσης». Αυτή η θεωρία ήταν για χρόνια παρούσα και στη Δαδιά.

Μπορούσαν να γίνονται μελέτες επί μελετών για τους γύπες, αλλά όχι για τις ανάγκες των ανθρώπων ή των κτηνοτρόφων που κατοικούσαν εκεί.

Μπορούσαν να δοθούν εκατομμύρια για πτωματοφάγα ή τα αρπακτικά πουλιά, αλλά ούτε σεντς ως κίνητρο για να μείνουν οι άνθρωποι στον τόπο τους, να συνεχίσουν να τον βόσκουν και να τον καλλιεργούν.

Ήταν λάθος και εν πολλοίς η Δαδιά κάηκε γιατί έγινε… σπάνιος ο άνθρωπος!

Παρακολουθώ τα όσα γράφονται, και απορώ με το πόση υποκρισία μπορεί να φωλιάζει μέσα στην περίτεχνη χρήση των λέξεων…

Η περίφημη ταΐστρα της Δαδιάς που έβρισκαν τροφή τα σπάνια αρπακτικά της, αντί να υποδεικνύει το πρόβλημα, μετατράπηκε σε ρωμαλέο σύμβολο περιβαλλοντικής «προστασίας»!

Σοβαρά τώρα; Κουβαλούσαμε ψοφίμια για να μπορούν να τρέφονται – και να φωτογραφίζονται – οι μαυρόγυπες και τα όρνια, αλλά ούτε μια στιγμή δεν σκεφτήκαμε γιατί δεν μπορούν να εξασφαλίζουν την τροφή τους μόνα τους;

Πριν από 30 – 40 χρόνια, η κτηνοτροφία ήταν το «εργαλείο» που έδινε τροφή σε αυτές τις κοινωνίες πουλιών. Πέθαιναν έξω οι γελάδες, τα άλογα, οι γάιδαροι, τα πρόβατα και τα κατσίκια, κατέβαιναν… οι «καθαριστές» για το τσιμπούσι τους. «Ιεραρχικά» πάντα:

Πρώτα οι μαυρόγυπες, φτιαγμένοι έτσι που να μπορούν να τρυπήσουν το δέρμα, να κάνουν τη «σκληρή δουλειά», να κατακερματίσουν τα εξωτερικά μέρη του σφάγιου.

Έπειτα, ερχόταν η σειρά των όρνιων που ασχολούνταν με τα εντόσθια και τα άλλα μαλακά μέρη του νεκρού ζώου.

Και στο τέλος ο ασπροπάρης, που καθάριζε τα κόκκαλα και ότι είχαν αφήσει ο μαυρόγυπας και το όρνιο.

Όμως, στο πέρασμα των χρόνων η κτηνοτροφία των ανθρώπων κατέρρευσε, δεν είχε θέση στην «Προστατευόμενη Περιοχή».

Οι γελάδες, τα άλογα, τα μουλάρια των υλοτόμων και τα πρόβατα πουλήθηκαν.

Οι «οικολόγοι» του καιρού μας είναι τύπου… Εριέττας Λάτση – Κούρκουλου και Νατάσσας Μπομπολάκη, που θεωρούν ότι οι άνθρωποι είναι «εχθροί» που καταλαμβάνουν τα ενδιαιτήματα των άγριων ζώων.

Χωρίς τον βοσκό, τον μικροκαλλιεργητή και τον αγρότη και τον υλοτόμο, το δάσος έχασε τα ανοίγματα του και λόγγωσε, σε πολλά σημεία του έγινε αδιαπέραστο.

Από ένα ανοικτό δάσος με πολλά βοσκοτόπια, η Δαδιά μετατράπηκε σε ένα κλειστό δάσος, έτοιμο να αναφλεγεί! Και όταν συνέβη το κακό, το νερό που έριχναν τα αεροπλάνα σταματούσε στις φυλλωσιές των δέντρων, χωρίς να φτάνει κάτω για να σβήσει την έρπουσα φωτιά

Θυμίζω ότι οι πιο φονικές μάχες του Εμφυλίου, διεξήχθησαν το καλοκαίρι του ΄49 στον Γράμμο. Εκεί έπεσαν και οι πρώτες ναπάλμ στην ιστορία των εθνών. Ο Γράμμος όμως δεν κάηκε τότε, κάηκε πριν μερικά χρόνια, όπως και Δαδιά τώρα

Όσοι απορούν, ας ψάξουν πόσοι άνθρωποι και πόσα κοπάδια ζούσαν από το δάσος τότε και πόσοι τώρα.

Σήμερα, ούτε υλοτόμοι υπάρχουν, ούτε ρετσινάδες, βοσκοί, καλλιεργητές ή καρβουνιάρηδες. Και για χρόνια πολλά οι κτηνοτρόφοι αντιμετωπίστηκαν ως «βλαχαδερά» και «τραμπάκουλες» που δεν ταιριάζουν με την περιβαλλοντική προστασία.