Το πρωί της Δευτέρας 20 Οκτωβρίου η Αθήνα αντίκρισε στο Σταθμό του Συντάγματος κατάματα τη δύσκολη πραγματικότητα που διαμορφώνεται στις υπόγειες μετακινήσεις της: Η κυκλοφορία στη Γραμμή 3 του Μετρό ξεπέρασε τις ήδη πολύ υψηλές “επιδόσεις” της και οι επιβατική κίνηση εκτινάχθηκε στα 68.400 άτομα. Ταυτόχρονα μειώθηκαν οι διελεύσεις συρμών και μεταξύ μεταξύ 8:10 και 8:45 πέρασαν 7 τρένα με χρονοαπόσταση 5 λεπτών αντί 3,5. Στο Σύνταγμα έγινε το αδιαχώρητο με σκηνές σκηνές ασφυξίας στις αποβάθρες.
Η ΣΤΑΣΥ δικαιολογήθηκε ότι είναι αναπόφευκτο όταν ένας συρμός αποσύρεται εκτάκτως λόγω βλάβης να προκαλείται πρόβλημα στη ροή των δρομολογίων. Από την επόμενη ημέρα του συμβάντος οι χρονοαποστάσεις επανήλθαν στα φυσιολογικά επίπεδα των 3,5 λεπτών.
Πάντως παρά τις καθυστερήσεις και τα προβλήματα η προτίμηση του κοινού στο Μετρό δεν κάμπτεται και αυτό είναι αποτέλεσμα των κυκλοφοριακών δυσχερειών στους δρόμους της πρωτεύουσας. Η επιβατική κίνηση στο Μετρό της Αθήνας έχει αυξηθεί κατά 13% την τελευταία διετία. Το 2025 έσπασε όλα τα ρεκόρ με αύξηση κατά 5% και συνολικά 840.000 επιβάτες καθημερινά μετακινούνται πλέον με τα μέσα σταθερής τροχιάς. Αυτό είναι απολύτως ορατό κατά τις ώρες αιχμής όταν περνούν από τους σταθμούς υπερπλήρη βαγόνια και οι επιβάτες στην αποβάθρα δεν χωρούν ούτε στο επόμενο τρένο. Η Γραμμή 3 αντιμετωπίζει μεγαλύτερη πίεση μετά την επέκταση προς Πειραιά, καθώς οι αποστάσεις και τα δρομολόγια έχουν επιμηκυνθεί, ενώ ταυτόχρονα αυξάνονται οι απαιτήσεις για τη συντήρηση του στόλου.
Η κατάσταση που διαμορφώνεται στο Μετρό απαιτεί σοβαρή παρέμβαση και η ΣΤΑΣΥ κινητοποιείται για το Μετρό “της επόμενης μέρας”. Για τους συρμούς του Μετρό προβλέπεται να πραγματοποιηθούν εργασίες όπως: Αντικατάσταση του συστήματος έλξης με κινητήρες εναλλασσόμενου ρεύματος (AC), εγκατάσταση κλιματισμού στον χώρο επιβατών, προσθήκη συστήματος CCTV και οθονών πληροφόρησης, βελτιώσεις ηχομόνωσης, ηλεκτρολογικού/μηχανολογικού εξοπλισμού.
Γραμμή 1: Ανακαίνιση συρμών, εξοικονόμηση ενέργειας
Την τρέχουσα περίοδο είναι σε εξέλιξη έργα 100 εκατ. ευρώ.
Στη Γραμμή 1 του Μετρό, Πειραιάς – Κηφισιά, είναι έχει ήδη δρομολογηθεί το πρόγραμμα ανακαίνισης 14 συρμών από την Ισπανική CAF. Στόχος είναι να ξεκινήσει η παραλαβή τους από την αρχή του 2026 και να μπουν στο σύστημα μέσα στο επόμενο έτος και τα 14 οχήματα. Στόχος είναι με την ολοκλήρωση του έργου, να υπάρχει ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση του τροχαίου υλικού. Παράλληλα, οι χρονοαποστάσεις της Γραμμής θα μειωθούν και θα είναι αντίστοιχες με αυτές των γραμμών 2 και 3.
Επίσης στη Γραμμή 1, ανακαινίζεται η Γέφυρα Πουλόπουλου στα Πετράλωνα, η οποία είναι η μεγαλύτερη σιδηροδρομική γέφυρα της Αττικής. Το έργο θα ολοκληρωθεί το 2026. Σε εξέλιξη είναι και η αντικατάσταση του φωτισμού με LED για τη μείωση της κατανάλωσης ενέργειας, όπως και η περίφραξης της Γραμμής σε ορισμένα σημεία.
Παράλληλα, σε εξέλιξη είναι και το έργο παραγωγής ενέργειας από την κίνηση των συρμών, το οποίο ολοκληρώνεται το 2026. Με αυτό το έργο, η ΣΤΑΣΥ θα εξοικονομεί ενέργεια από την ίδια τη λειτουργία των συρμών.
Παράλληλα η ΣΤΑΣΥ τρέχει ένα πρόγραμμα καθαρισμού των συρμών της Γραμμής 1 από το graffiti το οποίο σε πολλές περιπτώσεις είναι για χρόνια πάνω στα οχήματα. Έχει βρεθεί ο τρόπος και το στοίχημα είναι φυσικά να διατηρηθούν καθαροί οι συρμοί.
Νέα έργα στις Γραμμές 2 και 3
Παράλληλα με τις εργασίες ανάταξης 22 συρμών στις γραμμές 1,2 και 4, το Υπουργείο Υποδομών εξετάζει και την προμήθεια 7 νέων διρευματικών συρμών, οι οποίοι προορίζονται κυρίως για την εξυπηρέτηση της Γραμμής 3 προς το Αεροδρόμιο, μια γραμμή με αυξημένες ανάγκες λόγω της τουριστικής και περιφερειακής σύνδεσης. Η ένταξη του έργου αυτού εξαρτάται από τη χρηματοδότηση μέσω του νέου Κλιματικού Ταμείου, για το οποίο αναμένονται αποφάσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή εντός του 2025.
Στις Γραμμές 2 και 3 εξελίσσονται έργα 15 εκατ. ευρώ, ενώ βρίσκονται υπό σχεδιασμό παρεμβάσεις 130 εκατ. ευρώ. Για πρώτη φορά μετά το 2000 γίνεται αντικατάσταση 32 χλμ σιδηροτροχιών, με στόχο την ασφάλεια και τη μείωση θορύβου.
Παράλληλα, ξεκινά ανακαίνιση στους σταθμούς Μετρό με νέα χρώματα, αναβαθμισμένα υλικά και επεμβάσεις κατά της υγρασίας. Θα ακολουθήσει αντικατάσταση κλιμάκων και ανελκυστήρων σε όλες τις γραμμές, αλλά και ανανέωση των παλαιών συρμών που δεν διαθέτουν κλιματισμό.
Νέες προσλήψεις και 24ωρη λειτουργία
Η εταιρεία ενισχύει το ανθρώπινο δυναμικό της: 370 νέες προσλήψεις θα ολοκληρωθούν μέχρι το τέλος του 2025, καλύπτοντας κρίσιμες θέσεις συντήρησης και λειτουργίας.
Η 24ωρη λειτουργία των Σαββάτων αποτελεί τη μεγαλύτερη επιχειρησιακή αλλαγή στη λειτουργία του μετρό από το 2000. Ο Διευθύνων Σύμβουλος της ΣΤΑΣΥ, Θανάσης Κοτταράς, σημείωσε ότι χρειάστηκαν «μελέτες και προσαρμογές σε όλα τα συστήματα» ώστε να είναι εφικτή η συνεχής λειτουργία χωρίς διακοπή.
Επεκτάσεις, μελέτες και συντηρήσεις
Ενδιαφέρον έχει και το γεγονός πως ολοκληρώνονται οι μελέτες για το τμήμα Φάληρο – Πειραιάς και αναμένονται αποφάσεις, καθώς πρόκειται για το μοναδικό τμήμα της γραμμής 1 που δεν έχει ανακαινιστεί.
Με βάση τον σχεδιασμό της ΣΤΑΣΥ, αυτή τη στιγμή εκτελούνται έργα στις γραμμές 2 και 3 ύψους 15 εκατ. ευρώ, ενώ υπάρχει σχεδιασμός για άλλα 130 εκατ. ευρώ. Επίσης, τρέχει για πρώτη φορά η αντικατάσταση 32 χλμ σιδηροτροχιών, οι οποίες είχαν εγκατασταθεί από την αρχή έναρξης λειτουργίας των δύο γραμμών το 2000.
Στα επόμενα βήματα της ΣΤΑΣΥ είναι η διαδικασία για το lifting των σταθμών με χρωματισμούς και ενίσχυση από τις εισροές υδάτων, ενώ κατατέθηκε αίτημα χρηματοδότησης ανακαίνισης των πρώτων συρμών των γραμμών 2 και 3 που δεν έχουν κλιματισμό.
Ο σχεδιασμός επίσης περιλαμβάνει και την αντικατάσταση κλιμάκων και ανελκυστήρων στις τρεις γραμμές. Στόχος είναι να αναβαθμιστεί η εμπειρία του επιβάτη, ενώ με περισσότερους συρμούς θα γίνει εφικτή η διεξαγωγή για περισσότερα δρομολόγια.
Αυτός είναι και ο λόγος που προχωρά και η αύξηση του ανθρώπινου δυναμικού, μιας και μέχρι το τέλος του έτους θα γίνει πρόσληψη 370 ατόμων σε σημαντικές θέσεις που παρουσιάζουν κενά.
24ωρη λειτουργία και ρεκόρ επιβατικής κίνησης
Ο κ. Κοτταράς, μιλώντας για την έναρξη της 24ωρης λειτουργίας τα Σάββατα, σημείωσε πως πρόκειται για πρόκληση: «Είναι κάτι που γίνεται για πρώτη φορά στην Αθήνα. Χρειάστηκαν μελέτες και παραμετροποίηση των συστημάτων για να γίνει εφικτό».
Μέχρι τώρα, με βάση τα στοιχεία, περίπου 50.000 επιβάτες χρησιμοποιούν το Μετρό κάθε Σάββατο.
