“Πόρος SOS” – Το ειδυλλιακό νησί και ολόκληρος ο Σαρωνικός ενώπιον μεγάλης ανατροπής
Η συνολική δεσμευμένη για ιχθυοκαλλιέργειες έκταση στον Σαρωνικό αυξάνεται 33 φορές (σε 53.543 στρέμματα). Οι τοπικές κοινωνίες στέλνουν ηχηρό μήνυμα υπεράσπισης του φυσικού και τουριστικού χαρακτήρα της περιοχής

Ο Δήμος Πόρου και ο Δήμος Τροιζηνίας-Μεθάνων, διοργανώνουν κοινή εκδήλωση κατά της ίδρυσης Περιοχών Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών (ΠΟΑΥ) στον Αργοσαρωνικό.
Το βράδυ της Κυριακής 22 Ιουνίου, θα σχηματιστεί ανθρώπινη αλυσίδα κατά μήκος της παραλιακής, στον Πόρο, στέλνοντας ηχηρό μήνυμα υπεράσπισης του φυσικού και τουριστικού χαρακτήρα της περιοχής.
Η κινητοποίηση γίνεται ως απάντηση στην εξώδικη δήλωση-διαμαρτυρία του Φορέα Διαχείρισης της ΠΟΑΥ Πόρου προς τον Γενικό Γραμματέα Χωρικού Σχεδιασμού και Αστικού Περιβάλλοντος του Υπουργείου Περιβάλλοντος και Ενέργειας κ. Ευθύμιο Μπακογιάννη, με αίτημα την άμεση ολοκλήρωση της διοικητικής διαδικασίας για την ίδρυση της ΠΟΑΥ – παρά την εκφρασμένη αντίθεση των τοπικών κοινωνιών και φορέων.
Ανησυχητικά στοιχεία για την έκταση και την επιβάρυνση του περιβάλλοντος:
Στον Πόρο:
- Ο σχεδιασμός της ΠΟΑΥ περιλαμβάνει το 25% της ακτογραμμής του νησιού.
- Η έκταση των ιχθυοκαλλιεργειών προβλέπεται να αυξηθεί κατά 28 φορές από 95 σε 2.700 στρέμματα.
- Η παραγωγή προβλέπεται να οκταπλασιαστεί από 1.100 σε 8.800 τόνους, με αντίστοιχα 3.168 εως 3.960 τόνους θρεπτικών αποβλήτων το έτος.
- Η οικονομία του νησιού, που εξαρτάται από τον τουρισμό – με 780 θέσεις εργασίας και 75 εκατ. ευρώ οικονομικό αποτύπωμα – απειλείται άμεσα.
- Υπάρχουν τρεις ομόφωνες αποφάσεις Δημοτικού Συμβουλίου και αντίστοιχη της Περιφέρειας κατά της ΠΟΑΥ.
Στα Μέθανα:
- Προβλέπεται κάλυψη του 30% της ακτογραμμής της χερσονήσου.
- Η έκταση των ιχθυοκαλλιεργειών προβλέπει να αυξηθεί κατά 35 φορές από 700 σε 24.900 στρέμματα σε Αργολίδα-Αρκαδία-Μέθανα.
- Η ετήσια παραγωγή θα αυξηθεί 4,5 φορές (σε 32.300 τόνους), με αντίστοιχα 11.628 εως 14.535 τόνους θρεπτικών αποβλήτων το έτος.
- Τοπική κοινωνία, δημοτική αρχή και κάτοικοι, εκφράζουν διαχρονικά την αντίθεσή τους μέσα από δημοσκοπήσεις και δύο ομόφωνες αποφάσεις Δημοτικών Συμβουλίων.
Στον Αργοσαρωνικό συνολικά:
- Προβλέπεται ανάπτυξη 5 ΠΟΑΥ
- Αργολίδας (Βουρλιά, Όρμος Κορακιάς, Ν. Πλατειά), Ακτές Αρκαδίας και Τροιζηνίας-Μεθάνων
- Κορινθία, Αργολίδα Δυτ. Σαρωνικος Κόρφος-Επίδαυρος
- Πόρου
- Διαπορίων Νήσων, Σαλαμίνος και ευρύτερης περιοχής
- Μεγάρων
- Η συνολική δεσμευμένη για ιχθυοκαλλιέργειες έκταση αυξάνεται 33 φορές (σε 53.543 στρέμματα).
- Η ετήσια παραγωγή θα πολλαπλασιαστεί κατά 7 φορές και θα φτάσει τους 110.305 τόνους, με αντίστοιχα απόβλητα (μόνο από την εκτροφή) 37.000 τόνων το έτος.
Κοινή στάση των τοπικών κοινωνιών και των δημάρχων
Ήδη 11 δήμαρχοι της ευρύτερης περιοχής έχουν εκφράσει δημόσια την αντίθεσή τους, με ομόφωνες αποφάσεις Δημοτικών και Περιφερειακών Συμβουλίων. Οι πολίτες καλούνται να ενισχύσουν αυτή τη φωνή, με ειρηνική και μαζική παρουσία.
“Πόρος SOS”
Η μετατροπή του Πόρου σε βιομηχανική ζώνη ιχθυοτροφείων θα φέρει ολική αλλαγή του οικονομικού μοντέλου, του περιβάλλοντος και του τρόπου ζωής στο νησί. Όπως είναι φυσικό, η αναστάτωση είναι μεγάλη και η αντίδραση της κοινωνίας και του Δήμου σφοδρή.
Η χώρα μας υστερεί στην ποιότητα των ρυθμίσεων για την προστασία του περιβάλλοντος από τις βιομηχανικές ιχθυοκαλλιέργειες, σύμφωνα με νέα μελέτη της βρετανικής εταιρείας συμβούλων MEP (McAllister Elliot Partners). Η έκθεση αποκαλύπτει ότι η Ελλάδα υστερεί σε κρίσιμες κατηγορίες, όπως η απόσταση από την ακτή, το ελάχιστο επιτρεπόμενο βάθος και οι κανονισμοί σχετικά με τις οργανικές ύλες. Η ΚΕΔΕ (Κεντρική Ένωση Δήμων Ελλάδας), με ομόφωνο ψήφισμά της ζητάει “για την αδειοδότηση ΠΟΑΥ και ιχθυοτροφείων, να προβλέπεται στο εξής επί ποινή ακυρότητας η σύμφωνη γνώμη των οικείων ΟΤΑ ά και ΄β βαθμού και όχι η απλή γνώμη τους (η οποία περιφρονείται διαχρονικά έως σήμερα)”.
Ο Πόρος αντιτίθεται κατηγορηματικά στο σχέδιο επέκτασης, το οποίο απειλεί το νησί με τη μετατροπή του από δημοφιλή τουριστικό προορισμό σε βιομηχανική ζώνη ιχθυοκαλλιέργειας, με ολέθριες περιβαλλοντικές και οικονομικές συνέπειες για την τοπική κοινότητα. Με γνώμονα την αγάπη για τον τόπο τους και τη φύση, οι κάτοικοι αγωνίζονται για να διατηρήσουν τον μοναδικό χαρακτήρα του νησιού και δείχνουν το δρόμο προς τη βιώσιμη ανάπτυξη, που σέβεται το περιβάλλον και τον άνθρωπο.
Το ντοκιμαντέρ «Το Ιερό του Ποσειδώνα» είναι μια συγκινητική ιστορία για τη δύναμη και την αφοσίωση των κατοίκων του Πόρου να προστατεύσουν τον αγαπημένο τους τόπο από τις βιομηχανικές ιχθυοκαλλιέργειες. Έχοντας συγκινηθεί από τη μοναδική ομορφιά του νησιού και τη φιλοξενία των ντόπιων, ο σκηνοθέτης Mike Sampey και η παραγωγός Kirsten Bacon άντλησαν έμπνευση από τον αγώνα της κοινότητας ενάντια στις καταστροφικές συνέπειες του σχεδίου ΠOAY.
Περιβαλλοντικές και οικονομικές επιπτώσεις
Τις αντιδράσεις αλλά και τις ενστάσεις τους είχαν την ευκαιρία να εκφράσουν φορείς, κάτοικοι και η δημοτική αρχή του Πόρου σχετικά με την επέκταση των ΠΟΑΥ (σ.σ. Περιοχές Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών) στο νησί, μέσα από το διεθνές Συνέδριο «Seas of Change: The Poros Summit on Industrial Fish Farming».
Το Συνέδριο συνδιοργανώθηκε από το Ίδρυμα Rauch, την “Καθετή” και την Global Salmon Farming Resistance, υπό την αιγίδα και του Πανελλήνιου Δικτύου για την Προστασία του Θαλάσσιου Περιβάλλοντος, με συμμετοχή από 18 κοινότητες από όλη την Ελλάδα και την Ευρώπη και από 54 οργανώσεις της κοινωνίας των πολιτών.
Το ζήτημα της επέκτασης των ιχθυοκαλλιεργειών αναμένεται να πλήξει σημαντικά τόσο το περιβάλλον όσο και την οικονομία του νησιού, σύμφωνα με έρευνα του Ελληνοαμερικανικού RAUCH Foundation σε συνεργασία με το Μη Κερδοσκοπικό Φορέα «Καθετή» που παρουσιάστηκε στο συνέδριο.
Ειδικότερα, σύμφωνα πάντα με τα στοιχεία, οι περιβαλλοντικές επιπτώσεις είναι σημαντικές καθώς ο βιοπορισμός της κοινωνίας του Πόρου βρίσκεται σε κίνδυνο, καθώς οι ιχθυοκαλλιέργειες δημιουργούν περισσότερα πλαστικά απόβλητα (πολυστυρένιο) σε σχέση με την εμπορική αλιεία, γεγονός και το οποίο αναμένεται να ενταθεί με την επέκταση των ΠΟΑΥ.

Όσον αφορά τον οικονομικό αντίκτυπο, η υπόσχεση της απασχόλησης που δημιουργούν οι ιχθυοκαλλιέργειες θα επισκιαστεί από την καθαρή απώλεια των θέσεων εργασίας, πλήττοντας τόσο τομείς του τουρισμού και της αλιείας.
Την ίδια ώρα παρατηρούνται και σημαντικές παραβάσεις της νομοθεσίας καθώς μέσω δορυφορικών εικόνων εντοπίζονται ιχθυοκαλλιέργειες σε κρίσιμα σημεία όπως τα λιβάδια Ποσειδωνίας, τα οποία επικαλύπτονται ανησυχητικά.
Ένα άλλο σημαντικό στοιχείο που αναδείχθηκε μέσα από το συνέδριο, αφορά την γενικότερη βιωσιμότητα των ιχθυοκαλλιεργειών και τις επιπτώσεις τους στον πληθυσμό των ψαριών, καθώς για να ανατραφεί ένα κιλό ψάρια χρειάζονται 1,2 κιλά άγρια ψάρια, ένα συντηρητικό νούμερο που δεν λαμβάνει υπόψη τις απώλειες τροφής.
Δήμος Πόρου: “Όχι ιχθυοτροφεία στον Πόρο!“
Σε ειδική σελίδα του Δήμου Πόρου, αναφέρεται:
Αγαπητοί κάτοικοι και επισκέπτες του νησιού μας,
Η Κυβέρνηση έχει αποφασίσει να δημιουργήσει στον Πόρο βιομηχανική ζώνη ιχθυοτροφείων – Π.Ο.Α.Υ.
Στην παρούσα ενότητα μπορείτε να μάθετε όλες τις πληροφορίες για το θέμα και να πληροφορηθείτε με ποιους τρόπους μπορείτε να μας βοηθήσετε να σώσουμε το νησί μας!
Τι σημαίνει Π.Ο.Α.Υ. και τι προβλέπει η Μελέτη καθορισμού της Π.Ο.Α.Υ. του Πόρου:
Η «Περιοχή Οργανωμένης Ανάπτυξης Υδατοκαλλιεργειών» του Πόρου, για την ίδρυση της οποίας εκκρεμεί πλέον μόνο η έκδοση Προεδρικού Διατάγματος, θα έχει έκταση πάνω από 6.000 στρέμματα στη στεριά (το 1/4 του νησιού) και 2.690 στη θάλασσα (από 95 σήμερα) και θα εκτείνεται από τη Βαγιωνιά έως τον Βιολογικό Καθαρισμό και σε απόσταση περίπου 1χλμ από την ακτή προς την στεριά και την θάλασσα. Στον θαλάσσιο χώρο θα εγκατασταθούν νέα ιχθυοτροφεία, με ετήσια παραγωγή 8.831 τόνους τα πρώτα 5 έτη (από 1.147 σήμερα) και στη στεριά θα κατασκευαστούν ιχθυογεννητικοί σταθμοί, μονάδες συσκευασίας και μεταποίησης, πλυντήρια διχτυών, δρόμοι, λιμενικές εγκαταστάσεις κ.ά., για τα οποία θα παραχωρηθούν εκτάσεις δάσους, αιγιαλού και παραλίας.
ΔΙΑΒΑΣΕ ΚΑΙ ΑΥΤΟ:
Η Σαλαμίνα εκπέμπει SOS
Σε όλη την ανωτέρω περιοχή κατοχυρώνεται η αποκλειστική χρήση της ιχθυοκαλλιεργητικής δραστηριότητας με αποκλεισμό κάθε άλλης χρήσης (κότερα, αλιεία, κατοικία κ.τ.λ.), ενώ σε 5 χρόνια ο φορέας διαχείρισης (δηλαδή η πολυεθνική εταιρία ιχθυοκαλλιέργειας) θα έχει τη δυνατότητα να αυξήσει τα παραπάνω μεγέθη, αλλά και να δημιουργήσει περισσότερες Π.Ο.Α.Υ. Ο φορέας -και όχι πλέον ο Δήμος και οι άλλες αρμόδιες δημόσιες Υπηρεσίες- θα είναι αποκλειστικά αρμόδιος για την διαχείριση της Περιοχής, για τον έλεγχο του περιβάλλοντος και για την παραχώρηση δημοσίων εκτάσεων στις δραστηριοποιούμενες εταιρίες ιχθυοκαλλιέργειας (δηλαδή στον εαυτό του).
Σύμφωνα με την σχετική Μελέτη, από την αρχική λειτουργία της ΠΟΑΥ θα απορρίπτονται καθημερινά στη θάλασσα κατά μέσο όρο 16 τόνοι περιττωμάτων (τα οποία αντιστοιχούν σε μία πόλη 33.500 κατοίκων – την στιγμή που ο Πόρος έχει 3.500 κατοίκους), υπολείμματα τροφής, φαρμακευτικές ουσίες όπως φορμόλη, απόβλητα χερσαίων εγκαταστάσεων κ.ά., ενώ προβλέπεται ρητά ότι η απασχόληση του τοπικού πληθυσμού θα στραφεί από τους τομείς του τουρισμού και της αλιείας σε εκείνον της ιχθυοκαλλιέργειας και η τουριστική δραστηριότητα στο μοντέλο του «ιχθυοκαλλιεργητικού τουρισμού».
Δείτε όλες τις Μελέτες παρακάτω:
Σχέδιο Κανονισμού Λειτουργίας
Στρατηγική Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων
Μελέτη Βιωσιμότητας – Σκοπιμότητας
Τεχνική Έκθεση ΠΟΑΥ Πόρου
Αντιδρώντας στα τερατώδη αυτά σχέδια, το Δημοτικό Συμβούλιο Πόρου, με την υπ΄ αριθμ. 121/2.10.2020 ομόφωνη Απόφαση – Ψήφισμά του, έχει διακηρύξει στην Κυβέρνηση τα εξής:
1. Ο ανωτέρω σχεδιασμός απορρίπτεται συνολικά α) ως απολύτως ανεπιθύμητος και απειλητικός για την επιβίωση της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, β) ως μεθόδευση και τεκμηρίωση αποικιοκρατικού και ρατσιστικού τύπου που υποτιμούν και προσβάλουν την λογική, την εμπειρία και την ελεύθερη βούληση των κατοίκων του νησιού μας και γ) ως ακραία απειλή κατά του θαλάσσιου και παράκτιου περιβάλλοντος της περιοχής μας και ως βίαιη επιβολή μιας αναπτυξιακής κατεύθυνσης που έρχεται σε ευθεία σύγκρουση με τις επιθυμίες της τοπικής κοινωνίας και τις έως σήμερα επιλογές της.
2. Τυχόν έγκριση του σχεδιασμού και δημιουργία της Π.Ο.Α.Υ. θα αποτελέσει casus belli κατά της κοινωνίας και του Δήμου μας και θα προκαλέσει δυναμικές κινητοποιήσεις και αντίσταση που θα συνιστούν αγώνα επιβίωσης και σωτηρίας για την περιοχή μας, κάθε επένδυση δε που τυχόν γίνει στο νησί με βάση τις σχετικές προβλέψεις χαρακτηρίζεται ως απολύτως ανεπιθύμητη και καταδικασμένη σε αποτυχία.
3. Δεδομένου ότι η Πολιτεία επιμένει στο μοντέλο της συγκέντρωσης ιχθυοτροφείων και απορρίπτει το μοντέλο διασποράς τους, επιθυμούμε την άμεση απομάκρυνση όλων των ιχθυοτροφείων από τον Πόρο.