Ο Μαζωνάκης και το ατελείωτο πανηγύρι της παρακμής!


Γράφει ο Τρύφωνας Δάρας *
Θέλετε έναν ορισμό ή καλύτερα ένα ζωντανό παράδειγμα της υποκουλτούρας; Δεν έχετε παρά να παρακολουθήσετε την ελληνική τηλεόραση και ιδιαίτερα τις πρωινές και μεσημεριανές εκπομπές, χωρίς δυστυχώς να εξαιρούνται και πολλά δελτία ειδήσεων και «ενημερωτικές», ο θεός να τις κάνει, εκπομπές!
Όλα αυτά τα τηλε-σκουπίδια, χρησιμοποιούν για να πλασάρουν το χαμηλής ποιότητας προϊόν τους το πρόσχημα της «ψυχαγωγίας» ευτελίζοντας μια λέξη και μια έννοια που δεν χρειάζεται να είσαι λόγιος για να αντιληφθείς την προφανή διαφορά της από την εφήμερη διασκέδαση και το επιδερμικό αχαχούχα και παρασύροντας την κοινωνία σ’ έναν οχετό αγραμματοσύνης και κακού γούστου που επιδιώκει να μετατρέψει τους θεατές σε κάτι χειρότερο κι από το ίδιο της το προϊόν!
Κάποτε μιλούσαμε για την trash TV, τις εκπομπές που είχαν ως στόχο το κουτσομπολιό, την έκθεση, τη γελοιοποίηση των συμμετεχόντων. Αυτός ο οχετός υποχώρησε ως αυτόνομο πρόγραμμα αλλά δεν αποσύρθηκε. Αντίθετα “απλώθηκε” σε όλο το πρόγραμμα και κυρίως στην πρωινή και μεσημεριανή ζώνη, πράγμα απείρως χειρότερο γιατί η παλιά trash TV είχε τουλάχιστον την ταμπέλα ή προβαλλόταν σε μεταμεσονύχτιες ζώνες ενώ τώρα δεν ξέρεις από που θα σου’ ρθει!
Αλλά εκεί που η υποκουλτούρα της trash TV εφορμά και ισοπεδώνει τα πάντα είναι η παραβίαση της ιδιωτικότητας, της προσωπικής ζωής ακόμη και των προσωπικών δεδομένων των απλών πολιτών αλλά και των δημοσίων προσώπων.
Ο όρος “κιτρινισμός” είναι μάλλον επιεικής για να περιγράψει αυτό που βιώνουμε: μια τηλεοπτική πρακτική υπερέκθεσης και ωμής παραβίασης των προσωπικών δεδομένων on air.
Δεν χρειάζεται να πάμε μακριά ούτε στο χρόνο ούτε στο χώρο αφού μόλις τις τελευταίες μέρες και εδώ δίπλα μας, στο Δρομοκαΐτειο, βιώσαμε μια τέτοια χαρακτηριστική περίπτωση, που μου έδωσε την αφορμή να γράψω αυτές τις γραμμές.
Ο γνωστός τραγουδιστής Γιώργος Μαζωνάκης βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας λόγω μιας οικογενειακής δικαστικής διαμάχης και της αιφνίδιας εισαγωγής του στο Δρομοκαΐτειο . Αντί τα Μέσα να επιδείξουν στοιχειώδη σεβασμό – δεδομένου ότι μιλάμε για θέματα υγείας – είδαμε το ακριβώς αντίθετο: τα πρωινάδικα και τα infotainment δελτία έπεσαν σαν κοράκια πάνω στην ιστορία! Σιγά μην την άφηναν…
Διαγκωνιζόμενα ποιο θα προβεί στην πιο «πιασάρικη» αποκάλυψη, τα κανάλια (αλλά και κάποιες εφημερίδες για να είμαστε ακριβείς) δημοσίευσαν την άκρως απόρρητη εφόσον περιλαμβάνεται σε ανοιχτή δικογραφία, κατάθεση της αδερφής του καλλιτέχνη η οποία προέβαινε σε ισχυρισμούς για χρήση ουσιών και ασταθή συμπεριφορά του αδερφού της, δηλαδή για ευαίσθητα προσωπικά δεδομένα, κομμάτια μιας δικογραφίας που μάλιστα περιλαμβάνουν ιατρικά ζητήματα. Κι όμως, προβλήθηκαν δημοσίως!
Και το αποκορύφωμα: Σε μεσημεριανή εκπομπή μεγάλου καναλιού έφτασαν στο σημείο να παρουσιάσουν αναλυτικά την ιατρική γνωμάτευση του Ψυχιατρείου για τον Μαζωνάκη!!! Ναι, δεν καταλάβατε λάθος: Διάβασαν on air το επίσημο έγγραφο του Δρομοκαΐτειου, με κάθε κωδικό διάγνωσης (F19, F39 κ.ο.κ.) και λεπτομέρεια, σαν να πρόκειται για το δελτίο καιρού! Δεν χρειάζεται να είστε νομικοί για να γνωρίζετε ότι πρόκειται για άκρως ιατρικό απόρρητο που ούτε ο στενός οικογενειακός κύκλος του εν λόγω ατόμου δεν θα έπρεπε να γνωρίζει χωρίς άδεια – και όμως προβλήθηκε ως θέαμα μεσημεριάτικα, μπροστά στα μάτια εκατομμυρίων τηλεθεατών!
Θα αναρωτηθείτε οι αρμόδιες αρχές τι κάνουν: Οι δικαστικές αρχές γιατί αδρανούν: Το Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης γιατί καθεύδει υπό μανδραγόραν»; Η κατά τα άλλα δραστήρια έως υπερβολής Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα, γιατί δεν ασκεί τις ελεγκτικές και ρυθμιστικές της αρμοδιότητες; Και τα λέω αυτά γιατί δυστυχώς, η περίπτωση Μαζωνάκη είναι ενδεικτική αλλά δεν είναι μοναδική. Η τηλεοπτική “κλειδαρότρυπα” έχει γίνει κανόνας. Ό,τι πουλάει, παίζει – ακόμα κι αν αυτό σημαίνει διαπόμπευση προσωπικοτήτων, καταπάτηση κάθε δεοντολογίας και εξόφθαλμη παράβαση της νομοθεσίας περί προσωπικών δεδομένων.
Η Αντίστιξη με την Περιφερειακή Τηλεόραση
Αντίθετα με τις εκπομπές των μεγάλων τηλεοπτικών σταθμών, οι εκπομπές στην περιφερειακή τηλεόραση, αν και συχνά δεν είναι απαλλαγμένες από αναρτήσεις gossip ή εκδηλώσεις τηλεοπτικής δραματοποίησης, παραμένουν πιο προσεκτικές και λιγότερο ενοχλητικές στο ζήτημα των προσωπικών δεδομένων. Παρόλο που και σε αυτές τις περιφερειακές εκπομπές παρατηρούνται περιστασιακά υπερβολές και υπερβολική ενασχόληση με τα προσωπικά της κοινωνικής ζωής, κατά κανόνα οι εκπομπές της διατηρούν έναν στοιχειώδη σεβασμό απέναντι στα προσωπικά δεδομένα των πολιτών. Ή προσπαθούμε να το καταφέρουμε τουλάχιστον…
Είναι αλήθεια ότι στην εικόνα απόλυτου βόθρου στο τηλεοπτικό τοπίο, τα περιφερειακά Μέσα Ενημέρωσης είναι μια αχτίδα σοβαρότητας, ποιότητας και αξιοπρέπειας. Φτάνουν; Όχι, φυσικά, διότι όσο κυριαρχεί στο κεντρικό τηλεοπτικό σκηνικό η σαπίλα και η υποκουλτούρα, οι προσπάθειες της περιφερειακής τηλεόρασης, που συντηρεί μια τηλεοπτική πραγματικότητα δίχως ακρότητες και φθηνούς εντυπωσιασμούς, δίχως χυδαία εκμετάλλευση του ανθρώπινου πόνου, δίχως να «κρεμά στα μανταλάκια» ανθρώπους, περνάνε… στο ντούκου. Τουλάχιστον μας λένε δυνατά ότι «υπάρχει μια άλλη τηλεόραση». Μπορείς να κάνεις μεσημεριανάδικο δίχως τοξικά πάνελ που ανακυκλώνουν χυδαία κουτσομπολιά. Μπορείς να στήσεις ψυχαγωγικές εκπομπές που δεν αποπνέουν μπόχα και σήψη! Μπορείς να έχεις δελτία ειδήσεων που θα αναζητούν την είδηση και την ενημέρωση του πολίτη και όχι τον φθηνό και χυδαίο εντυπωσιασμό. Αν τα κεντρικά media μπορούσαν να μάθουν από τα περιφερειακά, η τηλεόρασή μας θα ήταν σίγουρα καλύτερη.
* Ο Τρύφωνας Δάρας είναι νομικός και δημοσιογράφος. Είναι Νομικός Σύμβουλος της Ένωσης Ενημερωτικών Τηλεοράσεων Ελληνικής Περιφέρειας και του Συνδέσμου Ημερήσιων Περιφερειακών Εφημερίδων.