Ως πότε η καύση τοξικών υλικών στα ΚΔΑΥ θα αποτελεί… κανονικότητα;

Η νέα πυρκαγιά στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στο Αιγάλεω δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί ως ακόμα ένα επεισόδιο σε ένα ατελείωτο «σήριαλ», τονίζουν οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία. Είναι μέρος μιας ανησυχητικής αλυσίδας περιστατικών που καταγράφονται σε όλη τη χώρα τα τελευταία χρόνια. Οι πυρκαγιές στα ΚΔΑΥ φανερώνουν σοβαρές αδυναμίες στη λειτουργία των εγκαταστάσεων και στα συστήματα ελέγχου, με άμεσες επιπτώσεις στη δημόσια υγεία και στο περιβάλλον. Και αναδεικνύουν την ανάγκη για θεσμικές αλλαγές στη διαχείριση απορριμμάτων.
Η εικόνα του πυκνού μαύρου καπνού, της αποπνικτικής ατμόσφαιρας και των καμένων πλαστικών δεν είναι απλώς μια «συμπτωματική» φωτιά· είναι το αποτύπωμα μιας συστηματικής αποτυχίας:
- Επικίνδυνα και τοξικά υλικά, που δεν θα έπρεπε ποτέ να βρίσκονται σε εγκαταστάσεις ανακύκλωσης, συσσωρεύονται ανεξέλεγκτα, καθώς η διαχείρισή τους κοστίζει ακριβά.
- Οι έλεγχοι είναι ελάχιστοι και αναποτελεσματικοί, αφήνοντας τις εγκαταστάσεις να λειτουργούν συχνά στα όρια -ή και πέρα από τα όρια- της νομιμότητας.
- Οι κάτοικοι αναπνέουν τις τοξικές αναθυμιάσεις και ζουν με τον φόβο ότι κάθε ΚΔΑΥ δίπλα τους μπορεί να εξελιχθεί σε μια ωρολογιακή βόμβα μέσα στον αστικό ιστό.
- Οι καλλιέργειες και τα οικοσυστήματα επιβαρύνονται με τις πιο δολοφονικές ουσίες που υπάρχουν, τις διοξίνες.
- Καμία από τις δεκάδες πυρκαγιές σε ΚΔΑΥ δεν έχει εξιχνιαστεί, παρόλο που οι Πράσινοι έχουν ζητήσει έγκαιρα την επέμβαση εισαγγελέα.
Οι πολίτες, όμως, δεν αντέχουν άλλους δολοφονικούς καπνούς και τοξικά κατάλοιπα.
Την ίδια στιγμή, η κυβέρνηση προωθεί σχεδιασμούς για νέες μονάδες καύσης απορριμμάτων, επικαλούμενη «ασφάλεια» και «προβλεπόμενους κανόνες». Όμως, όταν τα ίδια τα ΚΔΑΥ, που υποτίθεται πως είναι ο πυλώνας της ανακύκλωσης, καίγονται το ένα μετά το άλλο αποκαλύπτοντας βουνά τοξικών υλικών, γιατί η κοινωνία να εμπιστευθεί ότι οι μονάδες καύσης θα λειτουργήσουν με διαφάνεια και πραγματικούς ελέγχους;
Οι ΠΡΑΣΙΝΟΙ -Οικολογία θεωρούν την καύση ως δήθεν “λύση”, που θάβει μέσα στον καπνό τα εγκληματικά κενά της διαχείρισης απορριμμάτων. Η κυβέρνηση οφείλει να προχωρήσει άμεσα σε ένα ολοκληρωμένο πλαίσιο μέτρων, ώστε να αποκατασταθεί η εμπιστοσύνη των πολιτών και να προστατευθεί το δικαίωμα σε ένα καθαρό και ασφαλές περιβάλλον. Συγκεκριμένα προτείνουν:
- Θεσμοθέτηση αυστηρών ελέγχων σε όλα τα ΚΔΑΥ, με συχνές επιθεωρήσεις από ανεξάρτητους φορείς και δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων για λόγους διαφάνειας.
- Σαφή διαχωρισμό των υλικών που εισέρχονται στις εγκαταστάσεις, με απαγόρευση αποθήκευσης επικίνδυνων ή τοξικών αποβλήτων σε χώρους ανακύκλωσης.
- Σύστημα ιχνηλασιμότητας για τα ανακυκλώσιμα υλικά, ώστε να διασφαλίζεται ότι οδηγούνται σε ορθές διαδικασίες επεξεργασίας και όχι σε παράνομη αποθήκευση.
- Ενίσχυση των μηχανισμών πολιτικής προστασίας για την πρόληψη και την έγκαιρη αντιμετώπιση πυρκαγιών σε εγκαταστάσεις διαχείρισης απορριμμάτων.
Η διαχείριση απορριμμάτων δεν μπορεί να βασίζεται σε πρακτικές που δημιουργούν εστίες κινδύνου μέσα στον αστικό ιστό. Απαιτείται ένα νέο εθνικό σχέδιο που θα δίνει προτεραιότητα στην πρόληψη, στη μείωση παραγωγής απορριμμάτων, στην επαναχρησιμοποίηση και στην πραγματική ανακύκλωση, σύμφωνα με την ευρωπαϊκή ιεράρχηση αποβλήτων.
Η κυβέρνηση έχει την υποχρέωση να εξασφαλίσει ότι οι εγκαταστάσεις που υποτίθεται πως υπηρετούν την ανακύκλωση δεν θα μετατρέπονται σε πηγές τοξικής απειλής. Οι τοπικές κοινωνίες δικαιούνται να ζουν με ασφάλεια και εμπιστοσύνη ότι το περιβάλλον τους προστατεύεται.