Τιμή στους αγωνιστές: “Δεν λύγισαν ούτε στιγμή, έστησαν γλέντι πριν την εκτέλεση”
Από το Χαϊδάρι ξεκίνησε το διήμερο εκδηλώσεων των Δήμων Χαϊδαρίου και Καισαριανής για τα 80 χρόνια από την εκτέλεση των 200 κομμουνιστών την 1η Μαΐου του 1944.
Η εναρκτήρια εκδήλωση έγινε στο Στρατόπεδο Χαϊδαρίου, στο Μπλοκ 15, εκεί από όπου οι Γερμανοί κατακτητές πήραν τους 200 για να τους εκτελέσουν στην Καισαριανή.
Η εκδήλωση άνοιξε με χαιρετισμό από τον Τάκη Κουβαρά, πρόεδρο του παραρτήματος Χαϊδαρίου ΠΕΑΕΑ – ΔΣΕ, ο οποίος αναφέρθηκε στους αλύγιστους κομμουνιστές κρατούμενους, όχι μόνο της περιόδου της κατοχής αλλά και της Μεταξικής δικτατορίας που προηγήθηκε, το καθεστώς της οποίας παρέδωσε πολλούς από αυτούς κατευθείαν στους ναζί. Όπως τόνισε χαρακτηριστικά, δεν υποχώρησαν, δεν εγκατέλειψαν τον αγώνα τους για μια άλλη κοινωνία παρά τα φριχτά βασανιστήρια, παρά τις κάννες των όπλων που στρέφονταν καταπάνω τους για να τους εκτελέσουν. Οπως είπε, έτσι πρέπει κι εμείς σήμερα να βαδίσουμε στον ίδιο δρόμο του αγώνα, μέχρι να ξημερώσουν καλύτερες μέρες για το λαό μας.
Στην συνέχεια ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου Μιχάλης Σελέκος πραγματοποίησε την κεντρική ομιλία, κάνοντας μια ιστορική αναδρομή στα γεγονότα της εποχής εκείνης αλλά και στα διδάγματα της στο σήμερα. Ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου ξεκίνησε λέγοντας πως το αίμα των 200 παλληκαριών πότισε και γιγάντωσε το δέντρο της λευτεριάς. “Η στάση τους είναι μια λαμπρή σελίδα στην ηρωική πάλη του λαού, μια ακόμα απόδειξη της δύναμης του λαού, που έδειξε πως ακόμα και στις πιο μαύρες συνθήκες μπορεί να νικήσει και το πιο σκληρό εχθρό” είπε ο κ. Σελέκος.
Σημείωσε πως στο στρατόπεδο Χαϊδαρίου φυλακίστηκαν, δολοφονήθηκαν, έφυγαν για στρατόπεδα συγκέντρωσης στην Ευρώπη χιλιάδες αγωνιστές και πως ηταν το μεγαλύτερο στρατόπεδο συγκέντρωσης των Βαλκανίων, με πάνω από 22.000 κρατούμενους να περνούν από αυτό. Όπως τόνισε, ήταν στρατηγικής σημασίας για τους Γερμανούς κατακτητές, κι αυτό γιατί δεν ήταν απλά ένας χώρος βασανιστηρίων και εκτελέσεων, αλλά αποτελούσε ένα από τα βασικότερα μέσα τρομοκράτησης του λαού ώστε να μην αγωνίζεται για λευτεριά. Ωστόσο το πνεύμα στο στρατόπεδο ήταν ελεύθερο και αγωνιστικό. Ανέφερε πως οι κρατούμενοι συνέχισαν την αντίσταση και κάτω από τις αφάνταστα σκληρές συνθήκες, απέτρεπαν τα σχέδια των κατακτητών να τους λυγίσουν, έδωσαν θάρρος και δύναμη στο λαό για να συνεχίσει τον αγώνα για τη λευτεριά της πατρίδας μας.
Υπενθύμισε πως οι 200 κομμουνιστές εκτελέστηκαν ως αντίποινα για την αντιστασιακή πράξη στους Μολάους Λακωνίας ενάντια στους ναζί, όπου σκοτώθηκε ένας Γερμανός στρατηγός. Όπως είπε, όλος ο λαός -μαθαίνοντας για την επικείμενη εκτέλεση- απαιτούσε να μην υλοποιηθεί η διαταγή, αλλά η απόφαση δεν άλλαξε για να δοθεί μήνυμα παραδειγματισμού προς όσους αγωνίζονται. Οι 200, όπως σημείωσε ο κ. Σελεκος, δεν λύγισαν ούτε στιγμή και μάλιστα έστησαν και γλέντι το βράδυ πριν την εκτέλεση, δείχνοντας και έτσι την παλληκάρια τους.
Υπενθύμισε επίσης πως τη μέρα της εκτέλεσης, προσφέρθηκε στον Ναπολέοντα Σουκατζίδη, διερμηνέα του στρατοπέδου, να μην εκτελεστεί και να μπει άλλος στη θέση του, αλλά εκείνος αρνήθηκε, προτιμώντας τον παλληκαρίσιο θάνατο παρά την ταπεινωτική συναλλαγή. Αμέσως μετά την εκτέλεση, παρά την κατοχή, κηρύχτηκε απεργία και κινητοποιήσεις που κράτησαν μέρες, με νέα άγρια καταστολή και εκτελέσεις. Όμως τίποτα δε μπόρεσε να κάμψει το αγωνιστικό φρόνημα του λαού.
Ο Δήμαρχος Χαϊδαρίου τόνισε επίσης πως η ιστορία του Χαϊδαρίου είναι άμεσα συνδεδεμένη με το στρατόπεδο, με το Μπλοκ 15, αλλά και με την εκτέλεση του Νίκου Πλουμπίδη και της Λέλας Καραγιάννη. Πως πολλοί τους παρουσιάζουν ως υπεράνθρωπους, όμως όπως χαρακτηριστικά είπε κανείς δεν γεννιέται ήρωας, οι ήρωες διαμορφώνονται μέσα από τη φωτιά της ταξικής πάλης. Οι ήρωες αγωνιστές του τότε πίστευαν με όλη τους την ύπαρξη στον αγώνα για να ξημερώσει καλύτερη μέρα για αυτούς και τα παιδιά τους, και η στάση τους αποτελεί παράδειγμα για εμάς.
Επιπλέον υπενθύμισε πως απαίτηση του λαού της περιοχής είναι να δημιουργηθεί το μουσείο της Εθνικής Αντίστασης στο Μπλοκ15. “Τιμή και δόξα στους 200 εκτελεσμένους κομμουνιστές. Τιμή και δόξα σε όλους όσοι αγωνιστηκαν, βασανίστηκαν, εκτελέστηκαν, διώχθηκαν σε όλους όσοι είχαν συμβολή στη λευτεριά της πατρίδας μας” κατέληξε.
Στην συνέχεια έγινε κατάθεση στεφάνων από τον από τον πρόεδρο του παραρτήματος Χαϊδαρίου ΠΕΑΕΑ ΔΣΕ Τάκη Κουβαρά, από τον Δημαρχο Χαϊδαρίου, από τον Δήμαρχο Καισαριανής Ηλία Σταμέλο, από την Ρένα Δούρου εκ μέρους του ΣΥΡΙΖΑ, από την Θεανώ Φωτίου εκ μέρους της Νέας Αριστεράς, από την Βιβή Δάγκα εκ μέρους του ΚΚΕ, από την Πρόεδρο της Πλεύσης Ελευθερίας Ζωή Κωνσταντοπούλου η οποία συνοδευόταν από την Αλεξάνδρα Σάντα, κόρη του Λάκη Σάντα και από τον επικεφαλής της παράταξης «Ώρα Χαϊδάρι» Άρη Πανόπουλο ο οποίος κατέθεσε το στεφάνι εκπροσωπώντας τον Πανελλήνιο Σύνδεσμο Φίλων & Απογόνων «Λέλα Καραγιάννη – Μπουμπουλίνα – Οργάνωση Εθνικής Αντίστασης 1941-1944».
Ακολούθησαν συγκινητικές στιγμές, με τους ηθοποιούς Κερασία Σαμαρά και Κώστα Αρζόγλου να διαβάζουν μηνύματα μελλοθανάτων τα οποία έγραψαν λίγο πριν στηθούν στο εκτελεστικό απόσπασμα και στη συνέχεια το προσκλητήριο των εκτελεσμένων.
Το πρόγραμμα έκλεισε με μουσικούς από το μουσικό εργαστήρι «Αμφίων» να τραγουδούν το «Χαϊδάρι» του Μάρκου Βαμβακάρη και άλλα τραγούδια που έχουν συνδεθεί με τους ανυποχώρητους αγώνες του λαού για ελευθερία.
Στην εκδήλωση παρευρέθηκε επίσης σύσσωμη η Δημοτική Αρχή Χαϊδαρίου, εκ μέρους της κυβέρνησης ο βουλευτής Δυτικού Τομέα Αθηνών της ΝΔ Γιάννης Λοβέρδος, ο επικεφαλής της παράταξης «Χαϊδάρι Ξανά» Βαγγέλης Ντηνιακός και ο επικεφαλής της παράταξης «Πολίτες σε Δράση» Βασίλης Τσίτσος.
Οι εκδηλώσεις μνήμης συνεχίζονται με την λαμπαδηδρομία των Δήμων Χαϊδαρίου – Καισαριανής στις 7:30 το πρωί της Κυριακής 28 Απριλίου και τον εργατικό – λαϊκό αγώνα δρόμου των Εργατικών Κέντρων Αθήνας και Πειραιά, που θα ξεκινήσουν από το στρατόπεδο Χαϊδαρίου και ακολουθώντας τη διαδρομή που ακολούθησαν τα φορτηγά με τους μελλοθάνατους, θα καταλήξουν στον τόπο της εκτέλεσης, στο Σκοπευτήριο της Καισαριανής. Εκεί στις 11:00 θα γίνει η τελική εκδήλωση με ομιλία του Δημάρχου Καισαριανής, κατάθεση στεφάνων και προσκλητήριο νεκρών.
