Ο Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος τιμά τον δάσκαλό του Γρηγόρη Καψάλη στον Ελαφότοπο – Βίντεο

Στις 12 Αυγούστου 2023 η Ένωση Ζαγορισίων Αθηνών διοργάνωσε εκδήλωση προς τιμήν του 95χρονου Γρηγόρη Καψάλη, ενός βράχου της ηπειρωτικής παράδοσης και της ελληνικής μουσικής γενικότερα. Εδώ ακούμε μια εξαιρετική εκτέλεση της “Γράβα” από τον Αλέξανδρο Αρκαδόπουλο, που αμέσως μετά δήλωσε ότι πρώτη φορά είχε τόσο άγχος.

Ήταν μια σπουδαία μέρα για την ηπειρώτικη μουσική, αφού πήραν μέρος μαθητές και φίλοι του μεγάλου Γρηγόρη: Αλέξανδρος Αρκαδόπουλος, Βασίλης Παπαγεωργίου, Ηλίας Πλαστήρας, Μιχάλης Μπραχόπουλος, Γιώργος Τσουμάνης και Θωμάς Χαληγιάννης. Επίσης συμμετείχαν οι Χριστόφορος Πατσούρας βιολί, Γιάννης Κωσταδήμας λαούτο και Διαμαντής Παπαναστασίου ντέφι. Τραγούδησαν ο Παναγιώτης Λάλεζας και άλλοι οι οποίοι συνεργάστηκαν με τον Γρηγόρη Καψάλη στην καλλιτεχνική του διαδρομή.

Ο ίδιος ο Γρηγόρης δεν παραβρέθηκε στην εκδήλωση διότι το πρωί της ίδιας μέρας έπεσε και χτύπησε στο ισχίο. Έκανε εγχείρηση και είναι καλά στην υγεία του, με τις πιο ζεστές ευχές των συγχωριανών του και των φίλων του κλαρίνου του σε όλη την Ελλάδα.

H ομιλία της προέδρου της Ένωσης Ζαγορισίων Αθηνών κ. Αλεξάνδρας Χρόνη:

Αγαπητοί Ζαγορίσιοι, φίλοι και επισκέπτες,
Αγαπητοί Τσερβαριώτες,

Σας ευχαριστούμε θερμά για την παρουσία σας στην σημερινή μας εκδήλωση.

Εκ μέρους του Δ.Σ. της Ένωσης των Ζαγορισίων Αθηνών θα ήθελα ευχαριστήσω θερμά την Περιφέρεια Ηπείρου και την Δήμο Ζαγορίου για την οικονομική και ηθική στήριξη στην εκδήλωσή μας. Τον αγαπητό Ηλία Γκαρτζονίκα για την αμέριστη βοήθειά και καθοδήγησή του και την καλλιτεχνική επιμέλεια της εκδήλωσης. Τον κ. Στέφανο Ντόβα που με χαρά δέχτηκε να μοιραστεί μαζί μας τις γνώσεις του και τα βιώματά του από τον Γρηγόρη Καψάλη.

 Ένα μεγάλο ευχαριστώ οφείλουμε στους τοπικούς Συλλόγους που στήριξαν την πρωτοβουλία μας αυτή, τους δύο Συλλόγους του Ελαφοτόπου: την Ένωση Αποδήμων Ελαφοτόπου και τον Αθλητικό Όμιλο Ελαφοτόπου, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Βίτσας, τον Μ.Α.Σ. Γρεβενιτίου, τον Πολιτιστικό Σύλλογο Πανωσουδενιωτών και τον Πολτιστικικό Σύλλογο Τσεπελόβου «Αναστάσιος Τσούφλης».

Το μεγαλύτερο ευχαριστώ όμως το χρωστάμε στους πολύ σπουδαίους καλλιτέχνες που είναι σήμερα μαζί μας για τιμήσουμε μαζί τον κορυφαίο βιρτουόζο του κλαρίνου, τον Γρηγόρη Καψάλη. Ευχαριστούμε θερμά τον Αλέξανδρο Αρκαδόπουλο, μαθητή του Γρηγόρη, τον Βασίλη Παπαγεωργίου και τον Ηλία Πλαστήρα, που δυστυχώς λόγω δυσάρεστου οικογενειακού θέματος δεν μπόρεσε να είναι σήμερα μαζί μας, που σήμερα συνεχίζουν την παράδοση του Γρηγόρη στο Ζαγόρι και όχι μόνο, τον Θωμά Χαλιγιάννη, επι χρόνια συνεργάτη του Γρηγόρη μας όπως και ο Μιχάλης Μπραχόπουλος και η κομπανία του αλλά και τον Γιώργο Τσουμάνη, επίσης μαθητή του Γρηγόρη. Τους ευχαριστούμε έναν έναν ξεχωριστά για την παρουσία τους εδώ σήμερα, και για την θέρμη με την οποία ανταποκρίθηκαν στο κάλεσμά μας. Είναι μεγάλη μας τιμή και χαρά να είναι μαζί μας σήμερα αυτοί οι τόσο σπουδαίοι καλλιτέχνες. (τους κοιτάς) Σας ευχαριστούμε θερμά. Κάνεις παύση για χειροκρότημα

Σήμερα είναι μία μεγάλη ημέρα για το Ζαγόρι και όλη την Ήπειρο καθώς μας δίνεται μία μοναδική ευκαιρία να τιμήσουμε και να ευχαριστήσουμε έναν θρύλο της παραδοσιακής μουσικής, τον κορυφαίο κλαρινίστα, τον Γρηγόρη Καψαλη.

Και η χαρά και η τιμή για εμάς είναι ακόμα μεγαλύτερη γιατί το μεγάλο αυτό ευχαριστώ θα το πούμε στον Γόρη μας, παρουσία του, στο χωριό του, τον Ελαφότοπο.

Την μουσική ιδιοφυΐα, τα κατορθώματα, τις επιτυχίες του και την τεράστια παρακαταθήκη που αφήνει ο Γρηγόρης στην ελληνική παραδοσιακή μουσική, και όχι μόνο την ζαγορίσια ή την ηπειρώτικη, θα τα αναλύσουν οι εισηγητές μας ως πιο κατάλληλοι.

Εγώ κοιτώντας τον Γρηγόρη, δεν μπορώ να μην παραγνωρίσω το συναίσθημα που με κατακλύζει. Είχα τύχη, ως Τσερβαριώτισσα, να τον γνωρίζω όλη μου τη ζωή. Για εμένα, ο Γρηγόρης δεν είναι, ή δεν είναι μόνο, ο σπουδαίος καλλιτέχνης που η φήμη του και το ταλέντο του ξεπερνάνε τα στενά τοπικά μας όρια και είχαμε την τύχη να ζει κοντά μας.

Για εμένα, όπως και για κάθε Τσερβαριώτη –και θα μου επιτρέψουν οι Τσερβαριώτες να μιλήσω εξ ονόματος όλων μας– ο Γρηγόρης είναι ο Γόρης μας, ο φίλος, ο συγγενής, ο γείτονας, ο καλύτερός μας ψάλτης. Ο Γρηγόρης σημάδεψε τη ζωή μας, την πλούτισε και της έδωσε ποιότητα τόσο με την απαράμιλλη τέχνη του όσο και με την ευγενική του παρουσία στο χωριό μας.

Ο Γόρης, όπως είναι γνωστός από τον μικρότερο μέχρι τον μεγαλύτερο χωριανό, είναι ένα πολύ ενεργό μέλος της μικρής μας κοινότητας, ένας άνθρωπος σοβαρός, ακέραιος, δοτικός, με ευαισθησία και πραγματικό ενδιαφέρον για τον συνάνθρωπό του.

Αγαπάμε τον συγχωριανό μας Γόρη και νιώθουμε ότι μας αγαπάει και αυτός. Τιμούμε τον τεράστιο καλλιτέχνη Γρηγόρη Καψάλη και αυτός μας τιμάει με την τέχνη του και τον τρόπο που την μοιράστηκε μαζί μας. Ποτέ δεν ευτέλισε την τέχνη του, ποτέ δεν έκανε εκπτώσεις σε αυτό που μας προσέφερε. Όταν έβαζε το κλαρίνο στο στόμα του ήταν πάντα άψογος, είτε όταν έπαιζε για ένα αφοσιωμένο κοινό που λαχταρούσε το παίξιμό του είτε έναν ταλαντούχο χορευτή είτε για ένα παιδί είτε για κάποιον που δεν είχε αρκετά λεφτά να ρίξει στα όργανα στο πανηγύρι, κατά την παράδοσή μας.

Ο Γρηγόρης είχε σταθερή πυξίδα την παράδοση, την διατήρησε, την εμπλούτισε και την παρέδωσε στους επόμενους. Ο Γρηγόρης Καψάλης γαλούχησε πολλές γενιές αφοσιωμένων Ζαγορίσιων, με αγάπη και μεράκι για την παραδοσιακή ζαγορίσια μουσική. Ενέπνευσε τους παππούδες μας, τους γονείς μας, εμάς και τώρα τα παιδιά μας.

Ο Γρηγόρης διέσωσε και διέδωσε τα ζαγορίσια τραγούδια, πρότεινε σε κάθε χορευτή ποιο τραγούδι να χορέψει «για να ακουστεί κι αυτό», ποιο τραγούδι ταιριάζει στο χορευτικό του στυλ, δίδασκε βήματα στα χορευτικά που σκαρώναμε κάθε καλοκαίρι, είχε άποψη για τον χορό, την έλεγε και φυσικά όλοι την ακούγαμε με προσοχή. Σε κάθε έκφανση της μουσικής έβαλε το λιθαράκι του.

Η παρουσία του στο κέντρο της πλατείας με το κλαρίνο ήταν πάντα διαδραστική. Ποτέ δεν περιορίστηκε στα στενά καλούπια του οργανοπαίχτη. Τοποθετούσε τον εαυτό του στο κέντρο του πανηγυριού ή της εκδήλωσης που έπαιζε, γινόταν ένα οργανικό κομμάτι της βραδιάς, είχε μία διαδραστική σχέση με τον πρωτοχορευτή, τον κύκλο του χορού, το κοινό που τον παρακολουθούσε.

Οι καλύτερες μας στιγμές, οι πιο ζωντανές αναμνήσεις, τα πιο σπουδαία μας βιώματα, οι χαρές και οι λύπες ντύνονται στη συλλογική μας μνήμη με τις νότες από το κλαρίνο του Γόρη. Το φλογερό του παίξιμο, η χαρακτηριστική φωνή του, η στιβαρή του προσωπικότητα, ο μετρημένος λόγος του και η άσβεστη επιθυμία του για την διαφύλαξη της μουσική μας παράδοσής θα μας συνοδεύουν πάντα, θα είναι κομμάτι της ζωής και της μνήμης κάθε Ζαγορίσιου. Ο Γρηγόρης Καψάλης είναι η ζωντανή ιστορία του Ζαγοριού, ο Γρηγόρης Καψάλης είναι η ενσώματη μορφή της μουσικής μας παράδοσης.

Γρηγόρη σε ευχαριστούμε για όσα μας χάρισες, το ταλέντο σου που απλόχερα μοιράστηκες μαζί μας, την αφοσίωσή σου και την αγάπη σου στη ζαγορίσια μουσική παράδοση και κυρίως γιατί κατάφερες η ζαγορίσια μουσική να είναι κομμάτι όλων μας, δικό μας και των επόμενων γενεών που ακολουθούν. Κατάφερες η τέχνη σου να γίνει αθάνατη!