«Unternehmen Kalavryta»: Η σφαγή των Καλαβρύτων
Ξεκινάμε την δημοσίευση στο “Χαϊδάρι Σήμερα” άρθρων από έγκυρα σάιτ ιστορίας, ελπίζοντας ότι θα συμβάλουμε σε ένα γόνιμο διάλογο που θα ρίξει φως στην ιστορία της σύγχρονης Ελλάδας, για την οποία λέμε πολλά αλλά γνωρίζουμε λιγότερα. Αυτές τις μέρες είναι η θλιβερή επέτειος της Σφαγής των Καλαβρύτων από τα Γερμανικά στρατεύματα κατοχής. Ας διαβάσουμε το άρθρο του Πάνου Ζέρβα από το “Σημειώσεις για τον Εμφύλιο“
Το ρολόι της πόλης έδειχνε δυο και τριαντατέσσερα λεπτά, και το ημερολόγιο 13 Δεκεμβρίου 1943, όταν στον λόφο Καπή πάνω από τα Καλάβρυτα ήχησε το πρώτο από τα τρία μυδραλιοβόλα. Όταν και τα τρία έπαψαν, 700 άτομα – σχεδόν όλος ο ανδρικός πληθυσμός της πόλης – είχαν εκτελεσθεί. Οι Καλαβρυτινοί δεν είχαν γεννηθεί για να γίνουν ήρωες, η άδικη θυσία τους όμως στο βωμό του ναζισμού που έβαψε την πορεία προς την Απελευθέρωση με αίμα, τους κατέστησε ήρωες.
Η περιοχή των Καλαβρύτων και της Αιγιαλείας είχε αναπτύξει ισχυρή αντιστασιακή δράση, ήδη από τις αρχές του 1943. Ο γερμανικός στρατός της Βέρμαχτ άρχισε να ανησυχεί για το επαναστατικό κλίμα, το οποίο ενδυναμωνόταν συνεχώς και θέλησε να το περιορίσει με μια οργανωμένη εκκαθαριστική επιχείρηση που θα περιλάμβανε βομβαρδισμούς, πυρπολήσεις και εκτελέσεις.
Στη Μάχη της Κερπινής στις 17 Οκτωβρίου 1943, η νίκη των ανταρτών ήταν μεγάλη. Είχαν καταφέρει να αιχμαλωτίσουν 80 περίπου Γερμανούς στρατιώτες εκτελώντας τους. Αυτή ήταν και η αφορμή…
Τα γερμανικά στρατεύματα ξεκίνησαν από τρεις ελληνικές πόλεις, την Τρίπολη, το Αίγιο και την Πάτρα, με τελική κατεύθυνση τα Καλάβρυτα, καίγοντας, λεηλατώντας και καταστρέφοντας ολοκληρωτικά τα γειτονικά χωριά που συναντούσαν στο δρόμο τους. Ρογοί, Κερπινή, Ζαχλωρού, Σούβαρδο, Βραχνί, Κάλανο, Βλασία, Μάνεσι Σαραδί, Μάζι, κ.ά., καθώς και η Ιερά Μονή του Μεγάλου Σπηλαίου και Μονή Ομπλού νότια της Πάτρας, τυλίχθηκαν στις φλόγες και μέτρησαν νεκρούς.
Στις 9 Δεκεμβρίου 1943, οι Γερμανοί μπήκαν στα Καλάβρυτα. Πολλοί κάτοικοι των Καλαβρύτων, είχαν εγκαταλείψει το χωριό από το φόβο για τα αντίποινα. Οι Γερμανοί όμως κάλεσαν τους Καλαβρυτινούς να επιστρέψουν, με την διαβεβαίωση ότι δεν θα πειραχτεί κανείς. Μάλιστα, ο Γερμανός Διοικητής Ebersberger έδωσε το λόγο της στρατιωτικής του τιμής για να κατευνάσει τους ανήσυχους και φοβισμένους κατοίκους. Αφού προχώρησαν αρχικά στην πυρπόληση των σπιτιών που ανήκαν σε αντάρτες και στην αναζήτηση των Γερμανών τραυματιών της μάχης της Κερπινής, στις 12 Δεκεμβρίου ετοίμαζαν την αναχώρησή τους.
Στις 13 Δεκεμβρίου όμως, νωρίς το πρωί, κατέφθασε στην κωμόπολη δύναμη του τακτικού γερμανικού στρατού. Οι καμπάνες της κεντρικής Εκκλησίας ήχησαν και οι Γερμανοί αξιωματικοί διέταξαν όλους τους κατοίκους να συγκεντρωθούν στο δημοτικό σχολείο της κωμόπολης, έχοντας μαζί τους μία κουβέρτα και τρόφιμα μιας ημέρας.
Στα σκαλοπάτια του σχολείου έγινε ο διαχωρισμός με τα γυναικόπαιδα να παραμένουν στο σχολείο, ενώ όλος ο ανδρικός πληθυσμός ηλικίας άνω των 14 χρονών οδηγήθηκε σε φάλαγγες στην κοντινή Ράχη του Καπή (στο «χωράφι του Καπή»). Το χωράφι αυτό ήταν μια επικλινής τοποθεσία σε σχήμα αμφιθεάτρου από το οποίο κανείς δεν μπορούσε να γλιτώσει, ενώ παράλληλα είχε πλήρη θέα της πυρπόλησης και καταστροφής των περιουσιών και των σπιτιών του χωριού.
Λίγες ώρες αργότερα, ριπές πολυβόλων έριχναν στο έδαφος τα σώματα των άτυχων Καλαβρυτινών. Την ώρα που οι άντρες έπεφταν νεκροί, τα γυναικόπαιδα παγιδεύτηκαν στο δημοτικό σχολείο, το οποίο είχε τυλιχτεί στις φλόγες. Ο καπνός που έπνιγε την ατμόσφαιρα τους έδωσε τη δύναμη να σπάσουν την πόρτα και να ξεχυθούν στα αιματοκυλισμένα Καλάβρυτα…
Αν και πέρασαν 73 χρόνια, ποτέ δεν ξέχασαν.
Από τους υπεύθυνους αξιωματικούς που διέταξαν τη σφαγή, μόνο ο Φέλμυ καταδικάστηκε στην Νυρεμβέργη, στην λεγόμενη δίκη των στρατηγών της ΝΑ Ευρώπης, και εξέτισε τρία χρόνια στην φυλακή για μια πράξη που δεν διέταξε και δεν γνώριζε, είχε όμως διατάξει γενικώς παρόμοια «μέτρα εξιλασμού». Ο Λε Σουίρ πέθανε αιχμάλωτος των Σοβιετικών το 1955 και κηδεύτηκε στην γενέτειρά του στην Βαυαρία με πλήρεις στρατιωτικές τιμές. Ο Εμπερσμπέργκερ πέθανε στο Ανατολικό Μέτωπο. Ο Ακαμπχούμπερ πέθανε στην Αυστρία το 1972 σε ηλικία 67 ετών. Ο Νταίνερτ πέθανε στην Αυστρία το 1979 σε ηλικία 64 ετών. Κανείς τους δεν λογοδότησε ενώπιον της Δικαιοσύνης.
Πηγή: «Unternehmen Kalavryta»: Η σφαγή των Καλαβρύτων | TVXS – TV Χωρίς Σύνορα
*
Μιαν επιπλέον διάσταση προσθέτει ο Ιωάννης Μπουγάς. Δεν είναι τόσο απλό να πει κανείς αν έχει δίκιο ή όχι.
13 ΔΕΚΕΜΒΡΙΟΥ 1943, Η ΣΦΑΓΗ ΤΩΝ ΚΑΛΑΒΡΥΤΙΝΩΝ ΑΠΟ ΤΟΝ ΓΕΡΜΑΝΙΚΟ ΣΤΡΑΤΟ ΚΑΤΟΧΗΣ!
Φέτος συμπληρώνονται 73 χρόνια από το φρικτότερο έγκλημα του Γερμανικού στρατού στην Ελλάδα στη διάρκεια της Γερμανικής κατοχής.
Σε ενέδρα του ΕΛΑΣ στις 16-17 Οκτωβρίου 1943, αιχμαλωτίστηκαν 81 Γερμανοί στρατιώτες, από τους οποίους οι 78 κρατούνταν στο χωριό Μαζέϊκα μέχρι τις 5 Δεκεμβρίου. Οι άλλοι 3 ήταν τραυματίες, και ενώ αρχικά ο ΕΛΑΣ τους άφησε στο νοσοκομείο στα Καλάβρυτα, η ΟΠΛΑ τους πήρε και τους δολοφόνησε με φρικτό τρόπο.
Οι Γερμανοί, αφού απέτυχαν να πάρουν τους αιχμάλωτους στρατιώτες με συμφωνία από τον ΕΛΑΣ, στις 4 Δεκεμβρίου ξεκίνησαν μεγάλη επιχείρηση να τους βρούν και να τους ελευθερώσουν. Εν τω μεταξύ όμως οι ηγέτες του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ Πελοποννήσου απεφάσισαν να δολοφονήσουν τους στρατιώτες ως αντίποινα για τα αντίποινα των Γερμανών στο Μονοδένδρι, την δολοφονία 118 ανδρών στις 27 Νοεμβρίου. Ο ΕΛΑΣ πράγματι δολοφόνησε τους Γερμανούς στρατιώτες σε μιά πλαγιά του Χελμού, στο Μαγέρου, στις 7 Δεκεμβρίου 1943.
Ο Γερμανός στρατηγός έμαθε την επομένη, στις 8 Δεκεμβρίου, για τη δολοφονία τους από 2 στρατιώτες που επέζησαν τραυματισμένοι. Αμέσως άλλαξε την αρχική διαταγή προς τις μονάδες που συμμετείχαν στην επιχείρηση, στην:«Σέ ἀντίποινα γιά τήν θανάτωση τῶν 75 αἰχμαλώτων τοῦ λόχου Σόμπερ ἀπό τούς ἀντάρτες, διατάζεται ἡ ἐκτέλεση τοῦ ἀνδρικοῦ πληθυσμοῦ καί ἡ πυρπόληση ὅλων τῶν χωριῶν στήν περιοχή τῆς ἐπιχείρησης». Ταυτόχρονα, ἐξειδίκευσε τά περαιτέρω ἀντίποινα ὡς ἑξῆς: «…Σέ ἀντίποινα γιά τήν ἐκτέλεση τῶν μελῶν τοῦ 1ου καί τοῦ 5ου λόχου τοῦ 749 συντάγματος καταδρομῶν θά ἰσοπεδωθοῦν οἱ τοποθεσίες Μαζέϊκα καί Καλάβρυτα. Ἐπίσης τά χωριά στίς περιοχές ὅπου ἔγιναν ἔρευνες καί στά ὁποῖα ἀποδεδειγμένα στεγάστηκαν συμμορίες ἤ υπήρξε ἀντίσταση κατά τή διάρκεια τῆς ἔρευ¬νας ἤ βρέθηκαν ὅπλα καί πυρομαχικά. Ὅλα τά ζῶα στίς περιοχές ὅπου ἔγινε ἔρευνα καί κατά μῆκος τοῦ δρόμου ἐπιστροφῆς θά πρέπει νά μεταφερθοῦν ἀπό τίς μονάδες στίς βάσεις τους…».
Πολύ περιλειπτικά, έτσι ἐξελίχθηκε ἡ Τραγωδία τῶν Καλαβρύτων καί τό ἐρώτημα πού πλανᾶται ἀπό τότε εἶναι: «ποιοί εὐθύνονται;». Φυσικά, πρῶτοι-πρῶτοι οἱ φυσικοί αὐτουργοί, οἱ Γερμανοί! Όμως, χωρίς τή δολοφονία τῶν αἰχμαλώτων στρατιωτῶν, εἶναι σχεδόν βέβαιο ὅτι οἱ Γερμανοί θά περιορίζονταν σέ κατασ¬τροφές μόνο οἰκισμῶν πού ἦταν γνωστό ὅτι φιλοξενούσαν καί βοηθοῦσαν μελη τοῦ ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Ἴσως νά ἰσοπέδωναν καί ὁλόκληρα τά Καλάβρυτα, ἀλλά εἶναι ἄκρως ἀμφίβολο ὅτι θά ἐκτελοῦσαν τόσους ἀμάχους. Σίγουρα δέν θά ἐκτελοῦσαν ὅλους τούς ἄνδρες τῆς πόλεως! Αὐτοί κρέμονται στό λαιμό τῆς πολιτικῆς ἡγεσίας τοῦ ΕΑΜ/ΕΛΑΣ/ΚΚΕ. Ἡ ἀπ᾽ εὐθείας σχέση μεταξύ τῶν δυό ἐγκλημάτων ἀπο¬φεύγεται γιά δεκαετίες γιά νά μήν στενοχωρηθοῦν οἱ κομμουνιστές τῆς Ἑλλάδος.
ΑΙΩΝΙΑ Η ΜΝΗΜΗ ΤΩΝ ΑΘΩΩΝ ΘΥΜΑΤΩΝ!
[Στο έργο μου, «ΑΘΩΩΝ ΑΙΜΑ, «Ελεύθερος Μωριάς» 1943-44» Τόμος Α΄ περιγράφονται διεξοδικά όλα τα γεγονότα της τραγωδίας των Καλαβρύτων και όλοι οι πρωταγωνιστές του από την Γερμανική και την Ελληνική πλευρά.]
