ΙΣΤΟΡΙΑΠΡΩΤΗ ΣΕΛΙΔΑ

Όταν η Δόμνα Σαμίου τραγούδησε στο Χαϊδάρι τα “Αποκριάτικα”, με τον Δημήτρη Μιχαλόπουλο

Μία από τις εκδηλώσεις που δεν ξεχνιούνται είναι αυτή που τραγούδησε το 2009 η ίδια η Δόμνα Σαμίου στην πόλη μας τα “Αποκριάτικα”, κεφάτα, σκωπτικά και τολμηρά δημοτικά τραγούδια, σε διδασκαλία και σκηνοθεσία του Δημήτρη Μιχαλόπουλου. Ο κ. Μιχαλόπουλος μίλησε στο “Χαϊδάρι Σήμερα” για την εμβληματική αυτή βραδιά.

Ο Δημήτρης Μιχαλόπουλος, είναι Θεολόγος, Ιεροψάλτης, Καθηγητής Βυζαντινής-Παραδοσιακής μουσικής-Παραδοσιακών οργάνων. Καθηγητής στο Μουσικό Σχολείο Κορίνθου έζησε τα παιδικά και εφηβικά του χρόνια στο Βέλο. Δραστηριοποιείται εδώ και χρόνια επαγγελματικά ανάμεσα στο Δάσος Χαϊδαρίου και την Κόρινθο. Ένας πραγματικά σημαντικός δάσκαλος με περγαμηνές, που έχει γράψει ιστορία στα πολιτιστικά δρώμενα της πόλης μας αφήνοντας την  σφραγίδα του μοναδικά… Εάν προσέξουμε δε την παράπλευρη  πορεία του (ο ίδιος πάντα σε χαμηλούς τόνους) θα δούμε να εμφανίζεται σε  μουσικές σκηνές, μαγαζιά, συναυλίες με εξαιρετικούς συνεργάτες, σε τοπικά δρώμενα και τοπικά κανάλια, φιλανθρωπικά event, φεστιβάλ, συμμετοχές σε ραδιοφωνικά και τηλεοπτικά  αφιερώματα ΕΡΤ, ΣΚΑΙ, ΑΝΤΕΝΑ κλπ. Υπήρξε -επί χρόνια- ίσως ο πλέον δημιουργικός δάσκαλος βυζαντινής-παραδοσιακής χορωδίας και θεατρικών παραστάσεων που πέρασε από την πόλη μας. Μέσα από την γνώση του στην  θεατρολογία και υποκριτική, διέπρεψε ως ιδρυτής  της πρώτης μουσικο-θεατρικής ομάδας των ΚΑΠΗ “ατίθασα νιάτα”. Κορυφαία στιγμή όταν η δασκάλα του, αείμνηστη Δόμνα Σαμίου, τίμησε με την παρουσία της την αποκριάτικη παράσταση δρώμενων με τα αποκριάτικα τραγούδια του δίσκου της.

Δημήτρη πριν ξεκινήσουμε την συζήτησή μας, λόγω των ημερών πες μας για την εμπειρία με την ομάδα σου να δημιουργεί υπό το βλέμμα  μια Δόμνας Σαμίου. Είχατε πολύ επιτυχία, θυμάμαι κοσμοσυρροή και μάλιστα σε δικό σας έργο. Αξέχαστη μας έμεινε πραγματικά εκείνη η βραδιά.

Όταν η Δόμνα Σαμίου τραγούδησε στο Χαϊδάρι τα "Αποκριάτικα", με τον Δημήτρη Μιχαλόπουλο 3
Δημήτρης Μιχαλόπουλος

Κατ’ αρχήν επειδή βαδίζουμε προς την Μεγάλη Σαρακοστή κι επειδή ο κόσμος έχει τρομάξει παγκόσμια με ό,τι εξελίσσεται σχεδόν καθημερινά, να ευχηθούμε στους συνανθρώπους μας υγεία, καλή διάθεση και ανθεκτικότητα. Τώρα πάνω στην ερώτηση σου, η εμπειρία ήταν ανεπανάληπτη. Καταγράφηκε ως μοναδική  στο Χαϊδάρι. Μαζί με τους εξαιρετικούς μουσικούς Γιώργο Μαρινάκη στο βιολί τον Θοδωρή Τασούλα στο κλαρίνο και τον Ανδρέα Παππά στα κρουστά ήταν όλα απίστευτα,  συγκινητικά και φυσικά εκεί ήταν για όλους μας, η μεγάλη αποθέωση.

Όταν η Δόμνα Σαμίου τραγούδησε στο Χαϊδάρι τα "Αποκριάτικα", με τον Δημήτρη Μιχαλόπουλο 5
Η Δόμνα Σαμίου διασκεδάζει στην εκδήλωση των ΚΑΠΗ Χαϊδαρίου.

Από ό,τι θυμάμαι, προλόγισαν την παράσταση η Μαρία Ζαφειράκη, μια σπουδαία ηθοποιός, και  ο πρώην Πρύτανης της Παντείου, Βασίλης Φίλιας,

Αν και έφυγαν από την ζωή και οι δύο τώρα πια, όντως άφησαν κι αυτοί το αποτύπωμά τους στο έργο μας. Και λέω [μας] γιατί τίποτα δεν έκανα μόνος μου. Κατ’ αρχήν είχα και έχω δίπλα μου την συγγραφική πένα της Σωσώκας, όπου βασίστηκαν και υλοποιήθηκαν πρωτοπόρες δράσεις σε επίπεδο κοινωνικού έργου, όπως λαογραφικά δρώμενα, θεατρικές-μουσικές παραστάσεις κ.λπ. με εξαιρετικές κριτικές. Εγώ υπό εργασιακό καθεστώς κι εκείνη εθελοντικά. Γίναμε λοιπόν ομάδα αξιώσεων με στελέχη τους ταλαντούχους αυτούς ανθρώπους των τεσσάρων ΚΑΠΗ, κάνοντας αξιόλογες παραγωγές, καινοτόμες για τα τυπικά πρότυπα  ενός Δήμου.

Παραστάσεις αξιώσεων λοιπόν, που άλλες υλοποιήθηκαν και άλλες έμειναν στο ράφι, μόνο ως προτάσεις η κάνω λάθος;

Όχι δεν κάνεις λάθος διότι πολλοί δεν το άντεξαν όλο αυτό και  εντέχνως το πολέμησαν. Έξω και μέσα από τον Δήμο, οι εν υπνώσει θεματοφύλακες του πολιτισμού. Και που δεν γίνεται αυτό όμως; Θεμελιώδης διαπίστωση: ανακάλυψα πρόσφατα ότι κατέβασαν τα πάντα από τις δραστηριότητές μας στο διαδίκτυο, μέχρι και την παρουσία της Δόμνας Σαμίου ως αφίσα, η οποία δεν υπάρχει πλέον πουθενά. Βεβήλωση (αν βρει κάποιος κάτι ας μου το στείλει). Ωστόσο το μόνο που κατάφεραν ακόμα και σήμερα είναι πραγματικά πολύς κόσμος που συναντώ, να αποζητά ακόμα διαρκώς την επανένταξή μου στα πολιτιστικά ακόμα και σε διπλανούς δήμους για να έρθουν να με βρουν.

Λυπηρό, πραγματικά πολύ λυπηρό. Τώρα ως ο απόλυτος γνώστης της βυζαντινής θα μας περιγράψεις με  δυο λόγια τον ορισμό της;

Και βέβαια. Η βυζαντινή μουσική αποτελεί την ελληνική μουσική αυτής της περιόδου. Αν και σύμφωνα με το λατρευτικό της σκοπό, αρκέστηκε στην επιλεκτική χρήση των στοιχείων που την ενδιέφεραν, ωστόσο διασώζει το πλαίσιο της αρχαίας Ελληνικής μουσικής και χάρη στην ύπαρξή της διασώζεται, διατηρείται και διαδίδεται το πολύηχο, πολυδαίδαλο, και πολύ-διαστηματικό μουσικό σύστημα των προγόνων μας. Άλλωστε όλοι έχουμε εμπειρία από τη ζωντανή ψαλμωδία του αναλογίου, άκουσμα που ακόμη και σήμερα αντηχεί στους εκκλησιαστικούς ναούς και απηχεί μία ζωντανή πρακτική αιώνων.

Από ποιες προσωπικότητες της βυζαντινής και παραδοσιακής μουσικής γαλουχήθηκες Δημήτρη;

Πιστεύω από τις πιο δυνατές, όπως, οι Χαρίλαος Ταλιαδόρος, Δημήτρης Νεραντζής, Δημήτριος Σουρλαντζής, Λεωνίδας Αστέρης που απολαμβάναμε  στο πανεπιστήμιο Μακεδονίας, η Δόμνα Σαμίου – μοναδική δασκάλα- ο υπέροχος Χρήστος Ζώτος και άλλοι. Με την Δόμνα είχαμε περισσότερο δέσιμο και οικειότητα, γιατί μας έπαιρνε χρονικά και εκ των συνθηκών να ασχοληθούμε πιο πολύ και εκτενώς σε καθημερινή βάση.

Κάτι που να αφορά τις μελέτες, την επιστημονική σου δραστηριότητα;

Τον τελευταίο καιρό με έχει απορροφήσει η συγγραφή της μεθόδου διδασκαλίας του ταμπουρά, το οποίο αποτελεί υποχρεωτικό όργανο αναφοράς της ελληνικής – βυζαντινής παραδοσιακής μουσικής στα μουσικά σχολεία και είναι βασικό μάθημα στο ωρολόγιο πρόγραμμα. Είναι μια επίπονη και μακρόχρονη προσπάθεια, που ευελπιστώ πως δεν θα πάρει πολύ χρόνο ακόμα, για να κοινοποιηθεί.

Παραστάσεις και  μουσικές παρουσιάσεις με εξαιρετικούς μουσικούς και το μουσικό σχήμα ’’σμιγάδι’’. Το φετινό καλοκαίρι σας απολαύσαμε. Θα σας έχουμε και το επόμενο;

Και βέβαια. Ναι, πρώτα ο Θεός, θα μας έχετε, μιας που πετύχαμε το ακατόρθωτο. Να παντρέψουμε κείμενα, χορό και τραγούδι τόσο αρμονικά, που ξεκινάμε πάλι την παρουσίαση αυτής της σημαντικής παράστασης, “Το όνομα μου Ιωνία” σε διάφορους δήμους. Μας προσκάλεσαν, με πρώτη την πόλη της Ελευσίνας, που φέτος, είναι η ’’Πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης’’. Καλεσμένοι του Συλλόγου Μικρασιατών, με ένα εξαιρετικό τιμ ηθοποιών να πλαισιώνει το έργο. Μια τρομερή θεατρική ομάδα με δάσκαλο τον Θοδωρή Ευστρατιάδη και στα χορευτικά με δασκάλα την μοναδική Μαρία Βαλαβάνη μεγαλουργούμε. Έτσι λοιπόν έρχεται ξανά στο προσκήνιο με παρουσιάσεις καλοκαιρινές. Όμως υπάρχουν και άλλες παραστάσεις στα σκαριά, επίσης πολύ αξιόλογες με διαφορετική θεματολογία. Οσονούπω θα  τις κοινοποιήσουμε.

Με λίγα λόγια Κόρινθο-Αθήνα, Αθήνα-Κόρινθο η ζωή σου.

Και βέβαια. Είναι και το Μουσικό Σχολείο στην Κόρινθο. Πάλι κινούμαι ανάμεσα σε  Κορινθία και Δάσος Χαϊδαρίου. Η Κορινθία -και όχι μόνο- κρατά Θερμοπύλες στην παράδοση και τον πολιτισμό και είναι παρηγορητικό ότι υπάρχουν άνθρωποι ακμαίοι και ανθεκτικοί στο να την διαφυλάττουν. Εκτιμώντας τις διαθέσεις των ανθρώπων που με προσκαλούν στους χώρους τους να διδάξω και να παράγω έργο, προσπαθώ να βάλω ένα μικρό λιθαράκι, παράπλευρα στο δικό τους έργο, με παρουσιάσεις και διδασκαλίες γενικότερα. Προσπαθώ πάντα το καλύτερο για τον τόπο μου.

Πάντα με την Σωσώκα σου κοντά, έτσι;

Έτσι ακριβώς. Χωρίς το άλλο μου μισό πουθενά. Λείπουμε ούτως η άλλως από τα παιδιά και τα εγγόνια μας, ε… ας μην το παρακάνουμε. Ίσως τελικά η μεγαλύτερη επιτυχία μας όταν τελειώσουν τα χειροκροτήματα, οι πετυχημένες παρουσιάσεις, σταματήσουν τα όμορφα ταξίδια και σβήσουν τα φώτα, μέσα από  έναν σύντομο απολογισμό αυτό που απομένει είναι το τι και το πώς χτίσαμε όλες μας τις σχέσεις. Τι πήραμε και τι δώσαμε. Και στον απολογισμό βλέπουμε τι μας απέμεινε. Ό,τι δίνεις παίρνεις. Η οικογένειά μας, δυο φίλοι, πέντε αναμνήσεις, καλές η κακές, αλλά κάπου σταθερά και γόνιμα. Κι αυτό υπάρχει μόνο στην ενωμένη διατηρημένη με αγάπη οικογένεια. Και ευτυχώς μέχρι τώρα νομίζω ότι το καταφέραμε επαξίως.

Για το τέλος την βαθύτερη επιθυμία σου, τώρα που αρχίζει το σαρανταήμερο της νηστείας…

Ναι. Μεγάλη Σαρακοστή. Περίοδος αγώνα, σωματικής και πνευματικής ανάτασης στις  δυσκολίες που καλούμαστε όλοι, να αντιμετωπίσουμε. Μια καλή αφορμή για κάθαρση, σωματική αλλά και ψυχική. Σκοπός η προετοιμασία, έτσι ώστε ο άνθρωπος να αφιερωθεί ξανά στις αρχές και τα ιδεώδη. Ξέρεις, τον τελευταίο καιρό έχω τρομάξει λίγο με το ανθρώπινο είδος. Βάζω και τον εαυτό μου μέσα, αν ανήκω σε αυτό (γελάει). Ανακαλύπτοντας πόσο μα πόσο αδίστακτοι γίνονται οι άνθρωποι καταπατώντας συστήματα  αξιών. Και ξέρεις, αντιμετωπίζοντας αυτό καθημερινά, τότε επιθυμώ ειλικρινά, αφού δεν μπορούμε να σεβαστούμε ο ένας τον άλλον, τουλάχιστον ας μας λυπηθούμε και ας βρούμε τον τρόπο να μην μαχαιρωνόμαστε και ματώνουμε τις ψυχές μας. Η αγάπη μαζί με την  γαλήνη, όσο κι αν είναι δύσκολο να την νοιώσουμε, ίσως αμβλύνουν την όποια νοοτροπία μας και τότε μπορεί να δούμε με άλλα μάτια τις αποφάσεις μας, την κριτική σκέψη μας, τις επιρροές μας και  ίσως πάρουμε μια πιο ορθή  πορεία. Τι άλλο να πω;

Δημήτρη τα είπες όλα και σε ευχαριστώ. Ήσουν σαφής και αληθινός. Δεν θέλω να σε κουράσω άλλο. Εύχομαι κάθε επιτυχία στα όνειρα σου, υγεία στην οικογένειά σου και μακάρι οι ευχές σου να πιάσουν τόπο σε όλους μας.

Ευχαριστώ πάρα πολύ κι εγώ. Ευχές και στην δική σου οικογένεια. Καλή Σαρακοστή σε όλο τον κόσμο.

………………………………….

Η συνέντευξη τελείωσε εδώ. Η συζήτηση όμως συνεχίστηκε. Και μείναμε να αναλύσουμε  οτιδήποτε  πονάει πραγματικά την κοινωνία σήμερα. Ταλαντούχος, οραματικός, με απίστευτες γνώσεις στον τομέα του, όποιος τον γνωρίζει προσωπικά εντυπωσιάζεται από τις καθαρές κουβέντες του το κύρος του πάνω σε αρχές και εκεί πλέον κατάλαβα πως δεν έπεσα έξω. Δεν καθιερώθηκε τυχαία ως εμπνευστής και εκτελεστής  παραστάσεων που άφησαν εποχή στην αυτοδιοίκηση. Δεν έδωσε με σθένος τυχαία και με πείσμα, την διδασκαλία του. Δεν προσπάθησε τυχαία, με  πρωτοφανή και έντεχνο τρόπο, την ώθηση στον άτολμο να τολμήσει και να ανέβει στην σκηνή με αέρα ηθοποιού, που θα ζήλευαν και επαγγελματίες. Τίποτα δεν ήταν τυχαίο. Ο Δημήτρης Μιχαλόπουλος δρα στον χώρο του όχι μόνο ως σημαντικός καλλιτέχνης αλλά και ως ένας αδιαπραγμάτευτα εξαιρετικός άνθρωπος, που όποιος διαθέτει αντιληπτικότητα το αντιλαμβάνεται πολύ γρήγορα χωρίς δεύτερες σκέψεις.

Μενέλαος Χρόνης

Παρόμοια Άρθρα

Αφήστε μια απάντηση

Η ηλ. διεύθυνση σας δεν δημοσιεύεται. Τα υποχρεωτικά πεδία σημειώνονται με *

Back to top button