γράφει ο Κίμων Ε. Φουντούλης
Η σταθερή προσπάθεια της Τουρκίας για να κυριαρχήσει σε βάρος και ελληνικών συμφερόντων στην Ελλάδα και στη Κύπρο έχει διέλθει αρκετά στάδια. Τα τελευταία χρόνια έχει φτιάξει το δικό της «διεθνές δίκαιο», σύμφωνα με το οποίο, παρότι η Ελλάδα έχει μεγαλύτερη ακτογραμμή και πολλά κατοικημένα νησιά που αποτελούν ιστορικές γεωγραφικές οντότητες με ενεργό οικονομική ζωή, δεν δικαιούνται τα νησιά της Ελλάδας, αλλά και η Κύπρος, Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη (ΑΟΖ). Γιατί; Διότι γειτνιάζουν με τη Τουρκία!
Στο σχέδιο Ανάν, το απορριφθέν από τους Έλληνες Κύπριους σχέδιο «λύσης» του Κυπριακού, μεταξύ άλλων δεινών προβλεπόταν και ΑΟΖ για τις «κυρίαρχες» βρετανικές βάσεις. Άραγε το έως σήμερα Ενωμένο Βασίλειο που εκστράτευσε στα Φώκλαντς του Ν. Ατλαντικού για να υπερασπιστεί εδαφικές κτήσεις, θαλάσσιο και υποθαλάσσιο πλούτο, πως θα αντιδρούσε απέναντι σε τέτοια ιταμή στάση; Εδώ να επισημάνουμε πως μέχρι σήμερα η σχέση Λονδίνου- Άγκυρας συνιστά συνέργεια στα της Κύπρου, όμως το προηγούμενο πρόβλεψης ΑΟΖ για τις Βάσεις αποτελεί αναγνώριση από πλευράς ΟΗΕ της ΑΟΖ της Κύπρου.
Ένα φανταστικό σενάριο:
Έστω ότι αξιοποιήσιμα κοιτάσματα φυσικού αερίου, διαμαντιών, μαγγανίου ή άλλου ορυκτού πλούτου είχαν βρεθεί μεταξύ βορείων ακτών Κύπρου και νοτίων ακτών της Τουρκίας. Θα είχε ξεκινήσει η Τουρκία διανομή μερίσματος προς την (μη αναγνωριζόμενη από την Τουρκία) Κυπριακή Δημοκρατία ή τους χριστιανούς Κύπριους, Έλληνες και μη; Μήπως θα είχε αποταμιεύσει μέρισμα και για την Κυπριακή Διασπορά π.χ. του Λονδίνου;
Όταν προβληματιστούμε με το παραπάνω ερώτημα και τις προεκτάσεις όπου οδηγείται η σκέψη όσων γνωρίζουμε στοιχειωδώς την ιστορία των τελευταίων εκατό ετών και την πρόσφατη ειδησιογραφία, τότε ένα πικρό χαμόγελο καθίσταται αναπόφευκτο.
Πρόσφατες εξελίξεις και διαχρονικές συμπεριφορές:
Η μοιρασιά ΑΟΖ μεταξύ τουρκικής και λιβυκής κυβέρνησης νοτιοδυτικά της Κρήτης έως νοτιοανατολικά των Δωδεκανήσων, θυμίζει την πειρατική παράδοση της Μεσογείου. Όμως οι δύο αυτές κυβερνήσεις τόλμησαν με συνέπεια σε προηγούμενα βήματα τους να οριοθετήσουν «ΑΟΖ» μεταξύ τους, με επιλεκτική εφαρμογή κανόνων «διεθνούς δικαίου». Ζαμάν- ζαμάν. Κέρδος για όλους! Πλην των νόμιμων κατόχων… Ούτε η Αγγλία του Ντρέικ δεν θα είχε τόσο θράσος.
Η έως σήμερα διστακτική στάση της Ελλάδας, στάση αναβλητική στην εφαρμογή κυριαρχικών και άλλων δικαιωμάτων, σύμφωνα με το «διεθνές δίκαιο», δεν εμπόδισε την εκδήλωση της τουρκικής επίθεσης σε πολλαπλά μέτωπα (άμεσης σε Θράκη, Αιγαίο, Κύπρο, ΝΑ Μεσόγειο, έμμεσης μέσω Λιβύης, Αλβανίας, Β. Μακεδονίας). Τα επιχειρήματα που εμφανίζουν ως δυνατή και βιώσιμη μια συμφωνία διαμοιρασμού του ελέγχου και των πόρων του Αιγαίου, παραγνωρίζουν ότι η μεταξύ άλλων συστατική συνθήκη του Τουρκικού κράτους (Συνθήκη Λωζάνης) καταπατείται συστηματικά από την Τουρκία σε ό,τι αφορά τον Ελληνισμό.
Για την Τουρκία κάθε συμφωνία είναι αφετηρία νέων διεκδικήσεων σε όσα σημεία δεν την ικανοποιούν και δεν της προσφέρονται με την υπογραφή. Για τον αντισυμβαλλόμενο, πόσο μάλλον αν είναι λιγότερο ισχυρός από την Τουρκία, ότι πάρει στο χέρι με τη συμφωνία, ίσως και να παραμείνει δικό του. Με μια προϋπόθεση: για να πάρει, πρέπει να διεκδικεί κάτι από την Τουρκία…
Επιλεκτικές μνήμες:
Ανεξαρτήτως αφορμών / εξωτερικών ερεθισμάτων, στην Τουρκία ήδη από την τελευταία φάση της Οθωμανικής περιόδου προετοιμαζόταν η απάλειψη των ενοχλητικών μη τουρκικών πληθυσμών. Ας τους θυμηθούμε: Αρμένιοι, Έλληνες της Ιωνίας και του Πόντου, Ασσύριοι. Πριν και μετά την παρουσία Ελληνικού Στρατού στην Ιωνία και την Ανατολική Θράκη. Κωνσταντινουπολίτες χριστιανοί Έλληνες (Ρωμιοί) στη δεκαετία του ’30, στο Β΄Π.Π., το 1955, το 1964 και όχι μόνο για να φτάσουμε στους 1.800 εναπομείναντες στη Πόλη από αρχικό πληθυσμό 300.000 .
Ίμβριοι και Τενέδιοι Έλληνες που στα πλαίσια «αυτοδιοίκησης» των νησιών εκδιώχθηκαν βιαίως.
Κύπριοι Έλληνες το 1964 και το 1974.
Κούρδοι υπό διωγμό τουλάχιστον από το 1980.
Μείζον εργαλείο η πληθυσμιακή αλλοίωση, είτε με το διωγμό τους ή/και με τον εποικισμό με τουρκικούς πληθυσμούς (Ίμβρος, Τένεδος, Κύπρος) ή και τρίτων όπως ο προετοιμαζόμενος εποικισμός της Βόρειας Συρίας, όπου επιδιώκεται η φυγή κουρδικού πληθυσμού και η αντικατάσταση με άλλους Σύριους πρόσφυγες. Κατ’ αυτό τον τρόπο, η Συνθήκη της Λωζάνης «επικαιροποιείται»…
(Την χειρωνακτική «εντάσεως εργασίας» εξόντωση χριστιανών από Τούρκους τον 20ο αιώνα, είχε θαυμάσει και αντιγράψει ο Χίτλερ, βελτιώνοντάς την σε βιομηχανική… Μεθοδικότερο το γερμανικό ναζιστικό καθεστώς είχε αναπτύξει το υβριδικό μοντέλο «έντασης εργασίας» για τους ικανούς προς εργασία κρατούμενους των στρατοπέδων συγκέντρωσης, με «ένταση κεφαλαίου» στην ελαχιστοποίηση των ιχνών θυμάτων ρατσιστικής βίας όπως Εβραίοι, Σλάβοι, Τσιγγάνοι, ομοφυλόφιλοι κ.ά. στα κρεματόρια. Ζωτικό χώρο διακήρυξε ο Χίτλερ και βρήκε κατευναστική συγκατάβαση από Αγγλία και Γαλλία για τη Τσεχοσλοβακία, καθώς και σύμφωνο μη επίθεσης, αλλά και διαμελισμού της Πολωνίας με την τότε Σοβιετική Ένωση. Ζωτικό χώρο αναζητά στη Συρία, στην Ελλάδα, στη Κύπρο η Τουρκία, έχοντας προετοιμάσει ρόλο χωροφυλακής με βάσεις στο Κατάρ και στη Σομαλία, στην παρουσία στην Αλβανία και προσπάθεια προς Λιβύη και Τυνησία. Οι τρίτοι είναι μακριά ή/και γειτνιάζουν. Η Ελλάδα περιτριγυρίζεται ως χώρα και διέρχεται από το Περσικό και την Ερυθρά Θάλασσα ως ναυτιλία.)
Επιστρέφοντας στα της δυνατότητας σύναψης και τήρησης συμφωνίας στην ευρύτερη γειτονιά μας, τα πρόσφατα παραδείγματα με την υπογραφή και μη τήρηση συμφωνίας καθορισμού ΑΟΖ από την Αλβανία καθώς και αναγνώρισης ΠΓΔΜ ως Βόρεια Μακεδονία δίχως άμεση εφαρμογή διεθνώς, δείχνουν την αδυναμία ικανοποίησης ελληνικών συμφερόντων ακόμη και απέναντι σε μικρότερα από την Τουρκία μεγέθη.
Εναλλακτικές επιλογές:
Χρήζει διερεύνησης η κλιμάκωση εφαρμογής του «διεθνούς δικαίου» από την Ελληνική Δημοκρατία σε μέτωπα που εκείνη διαλέγει, την ώρα που προκύπτει νέα πρόκληση / αμφισβήτηση / απειλή από την απέναντι πλευρά. Κυρίως όμως ανεξαρτήτως αυτής σύμφωνα με τα κυριαρχικά δικαιώματά μας, στο χρόνο που επιλέγουμε. Π.χ. αξιοποίηση του διαπιστωμένου πετρελαϊκού, αλιευτικού, αιολικού ή/και άλλου δυναμικού στα 8 ή 10 μίλια από τις ακτές ελληνικού νησιού. Εκεί όπου η παράκτια άμυνα ενισχύει τις δυνατότητες του Στόλου και της Αεροπορίας και κάθε ελληνικό μέσο μπορεί να αποτελέσει ασύμμετρη απειλή για τον κακόβουλο.
Βεβαίως με διευκόλυνση κίνησης όλων των εμπορικών πλοίων και όλων των μη απειλητικών πολεμικών πλοίων! Αλλά και διαβεβαίωση πως στην ενδεχόμενη προσβολή κυριαρχικών δικαιωμάτων διά βραχέος θερμού επεισοδίου, θα αντιπαραβάλουμε θέληση μακράς αντίστασης και φθοράς με τα πέλαγα μας κλειστά!
Επίσης με συνετή κύρωση και εφαρμογή όσων έχουμε ήδη συμφωνήσει με διακρατικές, διεθνείς συμφωνίες με γείτονες και «φίλους» ακόμη και τους υποκείμενους στην ενορχήστρωση άλλων «φίλων» .Πέρα από την οργανική μας σχέση με τη Δύση (όσο υπάρχει…) απαιτείται συντήρηση και ανανέωση σχέσεων με τις αραβικές χώρες, τις χώρες του Περσικού και της Ασίας (αξιοποιώντας τις θιγόμενες από ηγεμονική παρουσία γειτόνων τους!), της εγγύς και απώτερης Αφρικής.
Λίγη ακόμη ιστορία:
Επειδή στην γειτονιά μας, αλλά και διεθνώς, η αποδεδειγμένη αποτρεπτική ισχύς είναι προϋπόθεση ειρηνικής και ελεύθερης συμβίωσης ή τουλάχιστον αξιοπρέπειας, ας θυμηθούμε και τη μείζονα διαφορά ανάμεσα στην φασιστική δικτατορία της 4ης Αυγούστου και την Χούντα των συνταγματαρχών. Το 1940 υπήρχε αμυντική προετοιμασία με ελλείψεις, αποκλεισμούς πατριωτών κ.ά. αλλά έτσι η χώρα πάλεψε ως τη συνθηκολόγηση των γερμανόδουλων. Το 1974 η Χούντα στην Κύπρο διασφάλισε την υπονόμευση εθνικής ενότητας, την αδρανοποίηση της όποιας αμυντικής δυνατότητας, ενώ και τα νησιά του Αιγαίου, παρά την διατυπωμένη τουρκική απειλή, παρέμειναν πρακτικά ανοχύρωτα. Οι εκκαθαρίσεις και διώξεις των μη χουντικών αξιωματικών του στόλου, μετά το κίνημα του Ναυτικού, υπέσκαψαν το ετοιμοπόλεμο του Ναυτικού μας. Κι αυτό σαφώς το γνώριζαν και οι γείτονες, αλλά και οι εγκέφαλοι του πραξικοπήματος στην Αθήνα και τη Λευκωσία.
Αγώνας δρόμου:
Η Τουρκία μετά τον εκσυγχρονισμό Οζάλ διαθέτει ανθούσα πολεμική βιομηχανία. Εμείς καταφέραμε να παράγουμε λιγοστό «βούτυρο» κι ελάχιστα «κανόνια».
Ας επιλέξουμε δυο-τρεις κρίσιμους τομείς, π.χ. μη επανδρωμένων σκαφών (αέρος, θαλάσσης, εδάφους), βλημάτων, ηλεκτρονικών κ.ά. όπου το πλούσιο ανθρώπινο δυναμικό της χώρας μας μπορεί να δώσει λύσεις προσαρμοσμένες στις ανάγκες μας και εξαντλώντας τις δυνατότητες υφιστάμενων μέσων, με λιγότερο κόστος και επιτέλους ελληνική παραγωγή. Κάποιοι ελάχιστοι, όπως ο Κώστας Καββαθάς στον Ειδικό Τύπο, παρότρυναν και προειδοποιούσαν εγκαίρως.
Η υπέρβαση ήταν το ζητούμενο πάντα για την Ελλάδα «έννοια».
Σήμερα, για άλλη μια φορά, η ταχεία υπέρβαση είναι αναγκαία για την Ελλάδα «χώρα» με σύνορα στη χέρσο, στη θάλασσα, στον αέρα.
