Ενα “καταφύγιο” από σεντόνια και μια κομμένη γλώσσα, με αφορμή τις γυναικοκτονίες
Η Γεωργία Λαλέ, που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη, παρουσιάζει στην γκαλερί a.antonopoulou μια νέα περφόρμανς που πραγματεύεται τη θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια και την καταπίεσή της από την πατριαρχία.
Από την Εφημερίδα των Συντακτών / Παρή Σπίνου
Φόρεσε τα πορτοκαλί σωσίβια των προσφύγων που πνίγονται στη θάλασσα αναζητώντας μια καινούργια, ασφαλή ζωή και με τη δράση «#OrangeVest» στους δρόμους της Νέας Υόρκης αλλά και των Βρυξελλών επιχείρησε να ενημερώσει και να ευαισθητοποιήσει για την προσφυγική κρίση.
Φόρεσε όμως και τις ρόμπες των ασθενών από Covid-19 που έγιναν καλά, καθώς και τα δικά της νοσοκομειακά ρούχα από τη θεραπεία της από τον καρκίνο και με την περφόρμανς «Δημόσιος Καθαρισμός» διαμαρτυρήθηκε για το αμερικανικό σύστημα υγειονομικής περίθαλψης.
Τώρα, επιστρέφοντας για λίγο στην Αθήνα, η Γεωργία Λαλέ, συγκλονισμένη από τις γυναικοκτονίες που συντελούνται, προσκαλεί τις γυναίκες να της δώσουν τα σεντόνια τους, ετοιμάζοντας στις 9 Οκτωβρίου στην γκαλερί a.antonopoulou την περφόρμανς «Shelter», που πραγματεύεται τη θέση της γυναίκας μέσα στην οικογένεια και την καταπίεση των ονείρων και επιθυμιών της από την πατριαρχία.
Η νεαρή Ελληνίδα εικαστικός που ζει και εργάζεται στη Νέα Υόρκη και έχει στο βιογραφικό της πολλές εκθέσεις και δράσεις σε Ευρώπη και Αμερική, με όπλο την περφόρμανς αγγίζει δύσκολα κοινωνικά θέματα, μοιράζεται εμπειρίες και βιώματα, δουλεύει με υλικά συναισθηματικά φορτισμένα, πιστεύει στη συμμετοχική τέχνη.
«Οταν το 2019 διαγνώστηκα με καρκίνο στον θυρεοειδή, είχα προσωπική εμπειρία με το υγειονομικό σύστημα και την ασφάλεια υγείας στην Αμερική, που είναι ιδιωτική, πολύ ακριβή για τον μέσο εργαζόμενο ή τον μετανάστη», μας εκμυστηρεύεται. «Για τον λόγο αυτό ο περισσότερος κόσμος δεν είχε περίθαλψη και όταν ξέσπασε η πανδημία, άνθρωποι με νοσήματα, που δεν τα ήξεραν ή δεν μπορούσαν για οικονομικούς λόγους να τα αντιμετωπίσουν, πέθαναν».
Ετσι, έκανε τη δράση με 50 νοσοκομειακές ρόμπες, όσες και οι Πολιτείες της Αμερικής, γράφοντας πάνω τους το σλόγκαν κάθε Πολιτείας (όπως «In God We Trust» στη Φλόριντα), ενώ τώρα επιστρατεύει ακόμα ένα υλικό που έχει άμεση επαφή με το σώμα, το σεντόνι, για την τετράωρη περφόρμανς «Shelter» (καταφύγιο) που αφορά τη σημερινή δεινή θέση της γυναίκας στην κοινωνία. «Τα σεντόνια είναι προσφορά διάφορων γυναικών που ενώ φαινομενικά δεν έχουν πολλά κοινά μεταξύ τους, μοιράζονται τον κόπο της αγάπης. Εχουν όλες ξαπλώσει πάνω σε αυτά τα σεντόνια, κάποιες φορές κουρασμένες, απελπισμένες, φοβισμένες ή ευτυχισμένες και ικανοποιημένες. Αλλες φορές μόνες τους, άλλες μέσα σε μια αγκαλιά ή δίπλα στον δυνάστη τους. Τα πιο ανείπωτα όνειρά τους έχουν ποτιστεί πάνω σε αυτά τα σεντόνια, τα πιο απόκρυφα μυστικά τους είναι θαμμένα κάτω από αυτά τα σεντόνια που οι ίδιες έπλυναν και άπλωσαν», μας λέει η Λαλέ.
Το σεντόνι ήταν η πρώτη της σκέψη ακούγοντας την ιστορία της Καρολάιν «που τη δολοφόνησε ο άντρας της στο κρεβάτι, ένα μέρος που θεωρείς καταφύγιο αλλά καταλήγει τόπος τυραννίας για πολλές γυναίκες». Στη σκέψη της επανήλθε και μια παλιά οικογενειακή τραγωδία, από τα χρόνια της δικτατορίας του Μεταξά. Ο ξυλοδαρμός μέχρι θανάτου της αδελφής του παππού της, Μαρίας, από τον άντρα της, κι ενώ ήταν λεχώνα. Ο λόγος; Αρνήθηκε να τραγουδήσει σε ένα γάμο, καθώς πενθούσε τον άλλο της αδελφό, που είχε πεθάνει από φυματίωση. Ο δράστης ποτέ δεν τιμωρήθηκε και η τοπική κοινωνία τον κάλυψε για να έχει έναν γονιό το μωρό…
«Το πρόβλημα είναι διαχρονικό με τις γυναικοκτονίες στην Ελλάδα και δυστυχώς δεν αντιμετωπίζονται με τη σοβαρότητα που πρέπει από την Πολιτεία», τονίζει η περφόρμερ. «Αλλά και τα μέσα μαζικής ενημέρωσης διαστρεβλώνουν τα πράγματα, γράφουν ότι “ήταν έγκλημα πάθους, τη ζήλευε, θόλωσε, έκανε το μοιραίο λάθος να του ζητήσει διαζύγιο”. Ολα αυτά έχουν ως βάση την πατριαρχία, ότι η γυναίκα είναι κτήμα του συντρόφου της, ότι η ζωή της είναι στα χέρια του. Είναι θέμα παιδείας! Πώς μεγαλώνεις ένα αγόρι; Το μεγαλώνεις να είναι “άντρας”, να κάνει τσαμπουκάδες, να μη συμμετέχει στις δουλειές του σπιτιού, να ενηλικιωθεί στα πορνεία… Δεν το μαθαίνεις να σέβεται τους συνανθρώπους του».
Στην περφόρμανς η Γεωργία Λαλέ θα εκτελεί διάφορες οικιακές εργασίες με το σεντόνι, ενώ θα υπάρχει και ένα κεραμικό γλυπτό σε σχήμα γλώσσας… που έχει κοπεί. «Εχει να κάνει με το “τα εν οίκω μη εν δήμω”. Θες να μιλήσεις, να ζητήσεις βοήθεια και δεν μπορείς να τη βρεις. Συχνά ούτε από την ίδια σου την οικογένεια, σου λένε παντρεύτηκες, βγάλ’ τα πέρα μόνη σου. Πού να απευθυνθείς, ποιος θα σε προστατεύσει;».
Η ίδια δηλώνει ότι έχει ζήσει στον επαγγελματικό της χώρο υποτιμητικές συμπεριφορές λόγω του φύλου της από άντρες συναδέλφους και συνεργάτες. Στην Ελλάδα. Γιατί στη Νέα Υόρκη, όπου είναι η βάση της, «οι άντρες ξέρουν πολύ καλά ότι αν δεν υπάρχει αλληλοσεβασμός δεν θα προχωρήσουν στην καριέρα τους».
Πιστεύει ότι σε σχέση με το παρελθόν έχουν γίνει κατακτήσεις, αλλά ο μεγάλος αγώνας για τα γυναικεία δικαιώματα είναι συνεχής. «Με τη δύναμη και την ευθύνη που μου δίνει η τέχνη μου ενθαρρύνω αυτόν τον αγώνα και προκαλώ τους άλλους καλλιτέχνες να μιλήσουν γι’ αυτό. Εχουμε φτάσει στο όριο ως ανθρωπότητα. Ή θα αλλάξουμε ή θα καταστραφούμε και ο καθένας πρέπει να κάνει το καλύτερο που μπορεί. Ο καλλιτέχνης είναι σαν εκπαιδευτικός για την κοινωνία. Γίνεται ένας καθρέφτης μπροστά στον θεατή και του ζητά να κοιτάξει τις πλευρές του, τις καλύτερες και τις χειρότερες, και να διαλέξει. Το πιο εύκολο είναι να είσαι βίαιος, μισογύνης, κακός. Να είσαι ευαισθητοποιημένος και να νοιάζεσαι για τον συνάνθρωπό σου και για τον πλανήτη είναι το πιο δύσκολο».
⚫ INFO: Η περφόρμανς «Shelter» θα γίνει στην γκαλερί a. antonopoulou art στις 9 Οκτωβρίου, 12.00 – 16.00. Αριστοφάνους 20, τηλ. 21 0321 4994. Οι επισκέπτες πρέπει να έχουν πιστοποιητικό εμβολιασμού κατά του Covid-19.
