Η αποκάλυψη ενός μεσαιωνικού μονοπατιού στο Ποικίλο
Τασσος Λύτρας, Giorgos Vilaras
Η περυσινή πυρκαγιά στο Ποικίλο όρος, μέσα στην καταστροφή που προκάλεσε, αποκάλυψε μία ακόμη σπηλιά κι ένα μονοπάτι. Η καταγραφή των παλαιών μονοπατιών είναι πολύ σημαντική για τη μελέτη της ιστορίας ενός τόπου, αλλά και για λαογραφικούς και πολιτισμικούς λόγους. Πρόκειται για την αποκάλυψη του οδικού δικτύου μιας περιοχής, που εξυπηρετούσε ανάγκες επικοινωνίας, εμπορίου, στρατιωτικούς σκοπούς κ.ά.
Το συγκεκριμένο μονοπάτι, ικανού πλάτους για την διέλευση φορτωμένου ζώου, φαίνεται ότι εκκινούσε από την κοιλάδα της Ζαβερδέλλα, στο ύψος όπου εικάζεται ότι υπήρχε το ομώνυμο χωριό (ένα από τα πρώτα χωριά που ιδρύθηκαν από αρβανίτες εποίκους στην Αττική, στις αρχές του 15ου αιώνα (εκεί περίπου που σήμερα αρχίζει η λεωφόρος ΝΑΤΟ).
Διερχόταν από την θέση Μουζάκα (παλαιό τοπωνύμιο) και τα σημερινά ερείπια κτισμάτων που στο χάρτη Curtius & Kaupert σημειώνονται ως αρχαιολογικής αξίας (χωρίς να αποκλείεται η χρήση τους και κατά τον μεσαίωνα έως τα νεώτερα χρόνια), από καλλιεργούμενες κάποτε πεζούλες και ανέρχεται διαγώνια με ομαλή κλίση την δυτική πλαγιά του Ποικίλου όρους με νοτιοανατολική κατεύθυνση.
Το εξερευνήσαμε μέχρι το σημείο που συναντάται με την απόληξη του εκεί αδιέξοδου δασικού δρόμου, όπου καταλήγει και ποδηλατικό μονοπάτι. Όπως συνηθίζεται οι εργασίες διάνοιξης του δασικού δρόμου έχουν καταστρέψει τμήμα του μονοπατιού.
Η εξερεύνηση θα συνεχισθεί για να εντοπισθεί η συνέχεια του μονοπατιού. Εικάζω ότι το συγκεκριμένο μονοπάτι ήταν η κύρια οδός επικοινωνίας του χωριού Ζαβερδέλλα με την πόλη των Αθηνών από την εποχή της Φραγκοκρατίας μέχρι την εγκατάλειψή του. Ίδωμεν!
