Ο Αυτοοργανωμένος Κοινωνικός Λαχανόκηπος Χαϊδαρίου ξεκίνησε τη ζωή του πριν λίγο καιρό με σύνθημα τη φράση του Ελύτη “Την άνοιξη, αν δεν την βρεις, την φτιάχνεις”. Είναι μια εθελοντική πρωτοβουλία αλληλεγγύης και δημιουργικότητας, που θέλει να ενεργοποιήσει τα θύματα της κρίσης και να συντελέσει σε αλλαγή νοοτροπίας. Ο οικολογικός χαρακτήρας δεν λείπει, ενώ σε πιο μακρινό ορίζοντα βλέπουν ακόμα και τη δυνατότητα κάποιοι να κερδίζουν τη ζωή τους με αυτό τον τρόπο, στο πλαίσιο μιας κοινωνικής οικονομίας. Νομίζω ότι τέτοιες προσπάθειες συμβάλλουν πράγματι στη διατήρηση της κοινωνικής συνοχής και ισορροπίας, όταν ο ρόλος του κράτους συρρικνώνεται.

γράφει ο Γιώργος Παπαπαναγιώτου

Ο Φώτης είναι ένας νέος άνθρωπος από το Χαϊδάρι, τον οποίο είχα πρωτοσυναντήσει ένα μεσημέρι στην Πλατεία Ηρώων. Εκεί, μαζί με τον Κώστα Πολυχρονόπουλο και μια ομάδα εθελοντών ετοίμαζαν φαγητό για κοινωνική κουζίνα «Ο Άλλος Άνθρωπος». Μου είχε κάνει εντύπωση η διάθεσή του για κοινωνική προσφορά και το χαμηλό προφίλ του.

Ζήτησα από τον Φώτη Δημήτρουλα να μιλήσει στο κοινό της εφημερίδας μας για τη νέα κοινωνική πρωτοβουλία. Η ιδέα ξεκίνησε από το εξωτερικό. Είχε διαβάσει πως σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν υλοποιηθεί τέτοια εγχειρήματα. Συνοδοιπόρος του από την αρχή ένας Ελληνοϊσπανός, που κατοικεί τα τελευταία χρόνια στην πόλη μας, ο Andoni Julian Dominguez.

Φώτης Δημήτρουλας

Το πρώτο που χρειάζεται είναι γη. Μετά από κάποια αναζήτηση για τον κατάλληλο χώρο, ήρθαν σε επαφή με τη διεύθυνση του Διομήδειου Κήπου. Τους πρότειναν ένα κομμάτι που μάλιστα ήταν κάποτε λαχανόκηπος, με γόνιμο χώμα, όπου δεν είχαν πέσει ποτέ φυτοφάρμακα. Το περιβόλι βρίσκεται δίπλα στα Βότανα, κοντά στα ξύλινα σπιτάκια της διοίκησης. Υπάρχει και ενημερωτική πινακίδα.

Ανοικτός για όλους

Στο μεταξύ στην παρέα προστέθηκαν και άλλοι Χαϊδαριώτες, όπως οι Φιλιώ Μπέλση, Κώστας Χατζηγεωργίου, Παύλος Ασσαριώτης, Κούλα Μανωλάκου, Μιχάλης Γιαννακούλιας, Ειρήνη Γκαλλονάκη. Από την πρώτη στιγμή έντονο ενδιαφέρον έδειξαν και οι υπάλληλοι του Κήπου, που προσφέρθηκαν να τους βοηθήσουν. Τους έδωσαν φρέζα για τα πρώτα οργώματα και υπέδειξαν τρόπους βιολογικής καλλιέργειας.

Το μποστάνι πήρε μπροστά και έχει αρχίσει ήδη να μεγαλώνει. Το ίδιο αυξάνεται και το ενδιαφέρον από Ελλάδα και εξωτερικό, μέσα από το διαδίκτυο, από ανθρώπους που ενδιαφέρονται να βοηθήσουν με κάθε τρόπο. Όπως μου είπε ο Φώτης, φιλοδοξούν να εντάξουν στη δράση μαθητές, ανέργους, απόρους, άστεγους, εργαζόμενους. «Με λίγα λόγια, ο Κοινωνικός Λαχανόκηπος είναι ανοικτός σε όλους».

 

«Θα κάναμε ακόμα και κατάληψη»

Φώτη τι κλίμα υπήρχε τις πρώτες ώρες;

Λαχτάρα για δουλειά, γιατί είναι πολύ δημιουργικό. Ο ενθουσιασμός ήταν μεγάλος. Ήμασταν αποφασισμένοι πως ό,τι και να γίνει, θα δημιουργούσαμε ένα κοινωνικό λαχανόκηπο. Ήμασταν αποφασισμένοι να κάνουμε ακόμα και κατάληψη σε παρατημένα οικόπεδα.

Τι φυτέψατε στο τμήμα που σας δόθηκε στο Διομήδειο Κήπο;

Στη μισή έκταση (70 τ.μ) βάλαμε περίπου 200 φυτά (όπως μαρούλια, λάχανα, μπρόκολα, κουνουπίδια, παντζάρια, αγκινάρες, πατάτες, σπανάκι) και γενικά ό,τι μας  συμβούλευσε ο γεωπόνος. Στην υπόλοιπη έκταση, που την έχουμε  μετατρέψει σε σπορεία, βάλαμε ρόκα, σέσκουλα, μαϊντανό, σέλινο, κρεμμύδια, σκόρδα, αντίδια, δεντρολίβανο, ρίγανη και άλλα.

Πότε θα συλλέξετε τον πρώτο καρπό;

Περίπου σε 15 μέρες θα έχουμε τα πρώτα μαρούλια. Θέλουμε σε πρώτη φάση να διαπιστώσουμε πώς πάει αυτό το εγχείρημα. Να δούμε πόσο καλό καρπό θα βγάλουμε και πόση θα είναι η σοδειά. Σκοπός μας είναι να καλέσουμε τον κόσμο σε ένα γεύμα της κοινωνικής κουζίνας, όπου θα συζητήσουμε την ιδέα. Δεν έχουν ενημερωθεί ακόμα αρκετοί. 

Τη σοδειά ποιοι θα την καρπώνονται;

Όλοι όσοι συμμετέχουν. Στόχος μας είναι να συμμετέχει ο καθένας και να έχει ένα κομμάτι γης καλλιεργήσιμο. Θα αφαιρεί ένα σημαντικό κομμάτι από τα ατομικά του έξοδα, συμμετέχοντας και βλέποντας ότι μπορεί να κάνει κάτι, που μέχρι χτες φάνταζε αδύνατο.

Ποιες είναι οι καθημερινές σας εργασίες;

Μέσα από πρόχειρο πρόγραμμα πηγαίνει καθημερινά ένας από εμάς για να ποτίσει και να ελέγξει τις καλλιέργειες. Δαπανά χρόνο λιγότερο από δύο ώρες ημερησίως.

 

Πώς προμηθευτήκατε τους πρώτους σπόρους;

Τους αγοράσαμε με δικά μας χρήματα. Τοπικές επιχειρήσεις μάλιστα μάς τους πούλησαν σε τιμές κόστους.

Πόσο κοστίζουν;

Λιγότερο από μισό ευρώ.

Τι αισθάνεστε που «αποκτήσατε» το δικό σας λαχανόκηπο.

Καταρχήν είμαστε περήφανοι που το εγχείρημά μας πήρε σάρκα και οστά. Πιστεύουμε πως αυτό είναι μόνο η αρχή.

Τι μήνυμα θέλετε να στείλετε μέσα από αυτή την πράξη;

Να πούμε στον κόσμο πως υπάρχει και άλλος δρόμος. Για κανένα λόγο δεν μπορούμε να σταθούμε σε «τρομοκρατικές» δηλώσεις που μας λένε πως δεν γίνεται αλλιώς και να περιμένουμε να πεθάνουμε σε κάποια γωνιά. Βρίσκουμε τρόπους και λύσεις να αντισταθούμε σε όλο αυτό το οικονομικό πραξικόπημα που ζούμε, με εναλλακτικές. Σύνθημά μας είναι αλληλεγγύη – αντίσταση – αυτοοργάνωση. Μαζί προτείνουμε και αλλαγή νοοτροπίας. Γιατί αν δεν αλλάξουμε πρώτα τους εαυτούς μας, δεν πρέπει να περιμένουμε από κανέναν να έρθει ως σωτήρας για να μας σώσει.

«Να αξιοποιηθούν έρημα οικόπεδα»

Το μήνυμα σας έχει και οικολογικό χαρακτήρα;

-Σαφώς. Όταν ασχολείσαι με τη γη και τη διατροφή σου, σαφώς και σχετίζεται. Έρχεται όμως σαν συνέπεια, γιατί δεν το κάναμε για οικολογικούς, αλλά  για βιοποριστικούς λόγους.

Θα συνεργαστείτε με επίσημους φορείς στο άμεσο μέλλον;

Είμαστε αυτοργανωμένοι και δεν έχουμε νομική μορφή. Αυτό παραπέμπει αλλού, εκτός από την αλληλεγγύη. Δεν θέλουμε καπελώματα από κανέναν. Οποιοσδήποτε θέλει σαν φυσικό πρόσωπο μπορεί να συμμετέχει. Είμαστε ανοικτοί σε προτάσεις, γι’ αυτό και έχουμε ανοικτή συνέλευση. Πρωτίστως θέλουμε να δείξουμε στον κόσμο ότι τριγύρω μας υπάρχουν άδεια οικόπεδα που σαπίζουν. Αυτά θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν αλλιώς. Να σηκωθεί ο κόσμος από τους καναπέδες και να προσπαθήσει να κτίσει ένα καινούριο μέλλον. Αυτό θέλουμε να μεταφέρουμε. Θέλουμε να βοηθήσουμε τους εαυτούς μας και τους συνανθρώπους μας, πιστεύοντας πως με αυτόν τον τρόπο θα τους βάλουμε σε μια άλλη διαδικασία. Να σκεφτούν τι πραγματικά μπορούν και τι είναι ικανοί να κάνουν.

Πιστεύεις ότι θα καταφέρετε κάποια στιγμή, την ασχολία σας να την κάνετε επάγγελμα;

Ίσως στο μέλλον θα μπορούσαμε να στήσουμε ένα πάγκο στη λαϊκή. Έτσι θα έχουμε κάποια έσοδα και θα μπορέσουμε να συντηρήσουμε αυτή την κατάσταση. Είναι κάτι πολύ μακρινό όμως. Είμαστε σε πρώιμο στάδιο. Εννοείται πως θα μπορούσε στο μέλλον, να εξασφαλίσει και κάποια μεροκάματα.